Ổi Đài Loan ở Hoành Bồ (Quảng Ninh)

Người đi đầu trong việc đưa giống ổi năng suất cao này về trồng là ông Đinh Mạnh Đới, ở xã Dân Chủ. Và từ đó, người dân địa phương vẫn quen gọi giống ổi lê Đài Loan là “ổi ông Đới”. Chuyện là vào năm 2010, ông Đới nghe nói có giống ổi Đài Loan năng suất thì cao mà chất lượng quả lại tốt nên lặn lội lên Viện Nghiên cứu giống cây trồng Trung ương mua 200 cây để trồng thử nghiệm. Cứ nghĩ lạ đất lạ nước, không ngờ, cây phát triển rất nhanh, dễ thích nghi với khí hậu, thổ nhưỡng ở Hoành Bồ.

Thế là không những ông nhân rộng quy mô trồng giống cây này vào mùa sau mà còn hỗ trợ nhiều hộ dân khác kỹ thuật và cây giống để cùng trồng ổi với mình. Những gia đình trồng nhiều nhất, ngoài nhà ông Đinh Mạnh Đới, còn có nhà anh Đinh Văn Lượng, chị Đinh Thuý Lương... Trao đổi với chúng tôi, chị Đinh Thuý Lương, Chủ tịch Hội Nông dân xã Dân Chủ, cho biết: Hiện nay, ở xã Dân Chủ có hơn 20 hộ trồng ổi Đài Loan với tổng diện tích trên 4ha. Riêng nhà chị Lương cũng trồng hơn 100 gốc ổi. Hầu hết các vườn ổi đều phát triển tốt cho thu hoạch quả đều.

Bình quân mỗi cây ổi loại nhỡ, với 3 đợt quả, gia đình thu hoạch được từ 35 - 45kg quả trong một năm. Do đây là giống ổi lai lê nên quả có mùi thơm đặc trưng, ruột đặc và mềm như quả lê, có độ ngọt cao thậm chí đến phần hạt, lõi bên trong cũng ngọt và mềm. Vì thế giống ổi này rất được thị trường ưa chuộng, khỏi cần lo “đầu ra” vì thương lái đến tận vườn đặt mua khi ổi còn chưa chín. Chị Lê Thị Hiền, nhân viên của Trung tâm Giới thiệu và bán sản phẩm nông sản OCOP huyện Hoành Bồ, cho biết: Ổi Đài Loan ở đây bán với giá khoảng từ 25.000 - 30.000 đồng một cân, cao hơn nhiều so với loại ổi thường nhưng vẫn bán rất chạy. Đặc biệt, tại gian hàng hội chợ OCOP ở Hạ Long mấy tháng trước, khách hàng phải xếp hàng vào mua, nhiều người phải đặt trước vì hàng mang ra không đủ cung ứng.

Nhận thấy hiệu quả mà cây ổi mang lại, từ năm 2012, huyện Hoành Bồ đã chỉ đạo nhân rộng mô hình trồng ổi Đài Loan. Với chủ trương này, các hộ tham gia mô hình được hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ 100% giống, 50% phân bón và được yêu cầu trồng đảm bảo theo đúng quy trình kỹ thuật dưới sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật. Để nhanh chóng thu hoạch ổi, nông dân được cán bộ kỹ thuật khuyến khích nhân giống bằng phương pháp chiết cành thay vì gieo hạt. Thêm nữa, ổi lê Đài Loan là giống cây trồng lai tạo từ giống nhập ngoại; vì thế để “nội địa hoá” sao cho phù hợp với thổ nhưỡng khí hậu của địa phương hơn, lại cho năng suất và chất lượng cao hơn thì cần phải thực hiện kỹ thuật ghép cành, ghép mắt giống cây trên thân cây ổi bản địa.

Ưu thế của phương pháp này là không làm suy thoái nguồn gen của cây ổi Đài Loan, vẫn đảm bảo chất lượng quả ổi to, giòn và ngọt, ngoài ra còn tận dụng được sự phát triển nhanh khoẻ của cây ổi bản địa đã có sẵn. Nói cách khác, nhân giống bằng cách ghép mắt ghép cành giống ổi lê Đài Loan là hướng đi sáng tạo, giúp người nông dân Hoành Bồ đa dạng hoá sản phẩm hàng hoá nông nghiệp, tạo ra một sản phẩm OCOP đặc trưng, góp phần vươn lên làm giàu bền vững.