Chất cấm vì sao khó cấm?
Báo cáo của Thanh tra Bộ NN&PTNT cho thấy trong 6 tháng đầu năm 2015, Tp.HCM đã lấy 227 mẫu nước tiểu lợn tại cơ sở giết mổ tại 51 lô và phát hiện 31 mẫu (của 7 lô) dương tính với chất cấm Salbutamol hàm lượng 80 - 1.300 ppb (mức cho phép chỉ 2 ppb).
Sử dụng chất cấm ở mức báo động
Trong 7 lô heo phát hiện dương tính chất Salbutamol, có 4 trường hợp có nguồn gốc từ Đồng Nai, 2 trường hợp từ Tiền Giang, 1 trường hợp tại Long An. Chi cục Thú y Tp.HCM đã lập biên bản xử lý với 7 thương lái có heo kiểm tra dương tính với chất Salbutamol.
Tại Tây Ninh, đoàn thanh tra liên ngành phát hiện 25/38 mẫu, Bến Tre có 4/16 mẫu nước tiểu của heo dương tính với chất cấm. Tình hình diễn ra phức tạp hơn ở Đồng Nai, ông Hoàng Minh Đạo - Chi Cục trưởng Chi cục Thú y Đồng Nai, cho biết vừa qua Chi cục đã kiểm tra 44 trang trại trong gần 2.000 trang trại trên địa bàn, phát hiện 14 trang trại ở các huyện Vĩnh Cử, Trảng Bom, Biên Hòa có heo dương tính với chất Salbutamol.
Ông Phạm Tiến Dũng, Trưởng phòng Thanh tra (Thanh tra Bộ NN&PTNT), thừa nhận vấn đề chất cấm trong chăn nuôi đang ở mức báo động. Tuy nhiên, sự vào cuộc của các cơ quan chức năng và ngành dọc của các địa phương này khá chậm.
Ông Dũng cho biết thông tin lạm dụng chất cấm mà đoàn có được chủ yếu qua báo, đài và người dân. Lẽ ra theo ngành dọc là phải thông báo cho Sở NN&PTNT, sau đó Sở thông báo cho Bộ NN&PTNT để chỉ đạo xử lý. Sự chậm trễ này khiến tình trạng sử dụng chất cấm gia tăng trong thời gian qua.
Đáng chú ý, ngay các một số doanh nghiệp dù đã cam kết không sử dụng chất cấm trong chăn nuôi nhưng qua kiểm tra vẫn phát hiện các mẫu dương tính. Điển hình là Công ty Anco (Đồng Nai) đã tiến hành mua lại heo đã xuất chuồng rồi sử dụng chất cấm trong quá trình vỗ béo. Ông Dũng cho biết Công ty Anco sở hữu 95.000 con heo nuôi tập trung tại các trang trại, bình quân mỗi tháng xuất bán ra thị trường tới 14.000 con.
Ngay cả doanh nghiệp lớn như CP cũng bị phát hiện có 2 trang trại sử dụng chất cấm trong chăn nuôi. Theo đại diện Công ty CP, công ty này đã ký hợp đồng với các trang trại là không được sử dụng chất cấm, nhưng do quản lý và giám sát không chặt chẽ nên các trang trại vẫn sử dụng các chất cấm trong chăn nuôi. CP cam kết sẽ kiểm soát chặt chẽ hơn vấn đề này trong thời gian tới.
Ông Dũng cho biết, có hiện tượng, một số cá nhân, thương lái thuê lại các trang trại chăn nuôi rồi tiến hành thu mua heo đã xuất chuồng của các công ty để sử dụng chất cấm nuôi thúc vỗ béo. Heo sau khi được nuôi nhốt và sử dụng chất cấm trong thời gian từ 10 - 30 ngày sẽ tăng thêm trọng lượng từ 20 - 30kg. Thường heo được thu mua có trọng lượng 80 - 90 kg, sau khi được vỗ béo bằng chất cấm sẽ có trọng lượng khoảng 120 - 130kg. Trừ đi chi phí, mỗi con heo sẽ cho lợi nhuận tăng thêm từ 0,5 - 1 triệu đồng.
Hiện có một kẽ hở là các công ty nuôi heo khi xuất bán cho thương lái thường có kèm theo phiếu tiêm phòng. Các thương lái dùng giấy tiêm phòng đó để trình cơ quan thú y, xin giấy kiểm dịch. Nếu cơ quan thú y không làm chặt khâu này sẽ vô tình tiếp tay cho thương lái vi phạm, đưa thịt heo không an toàn ra thị trường.
Sao nhãng trong quản lý
Trả lời băn khoăn của báo chí rằng tại sao chất cấm có dấu hiệu bùng phát mạnh, ông Nguyễn Xuân Dương, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT), cho rằng hiện nay, giá heo hơi ở mức khá cao, khoảng 45.000 - 47.000 đồng/kg, thậm chí 50.000 đồng/kg, nên người dân ham. Bên cạnh đó, chính thương lái là những đối tượng dụ dỗ và ép các hộ dân sử dụng chất cấm bung đùi, nở mông để heo đẹp, dễ bán. Nếu những hộ không sử dụng thì thương lái thu mua giá thấp hơn do độ nạc không cao.
Chính vì vậy, những trang trại nhỏ lẻ (nuôi từ 100 - 200 con lợn) thường nhập chất lượng con giống kém, đưa chất cấm vào sử dụng trong quá trình chăn nuôi để tăng trọng nhằm thu lợi nhuận bất chính. Bên cạnh đó, sau một thời gian làm mạnh tay khiến chất cấm dịu đi, các địa phương có biểu hiện sao nhãng trong quản lý nên chất cấm có dịp bùng phát trở lại.
Theo ông Dương, nhiều ý kiến cho rằng chế tài hiện nay chưa đủ sức răn đe là không đúng. Thực tế đã có những doanh nghiệp bị phát hiện số tiền phạt lên tới hàng trăm triệu đồng, bị bêu tên trên phương tiện thông tin đại chúng, đình chỉ hoạt động hàng tháng, tước giấy phép sản xuất thức ăn hoặc thuốc thú y có chất cấm vĩnh viễn… là những chế tài tương đối mạnh.
Ông Dương cho rằng giải pháp hữu hiệu là tuyên truyền tác hại của việc sử dụng chất cấm trong chăn nuôi. Phải lên án việc sử dụng chất cấm ở cả hai khía cạnh pháp lý và đạo lý. Tuyên truyền sao cho người chăn nuôi chân chính phát hiện, tố giác người chăn nuôi vi phạm, kéo theo sự vào cuộc của cơ quan chức năng. Quan trọng nhất là tuyên truyền để nhân dân tẩy chay loại sản phẩm này.
Tăng cường áp lực kiểm tra, tăng tần suất kiểm tra, các bộ ngành địa phương phải cùng vào cuộc quyết liệt. Cần xử phạt nghiêm minh sử dụng hết khung hình phạt do pháp luật quy định.
"Sử dụng chất cấm là tội ác, vì hàng trăm, hàng ngàn người tiêu dùng phải chịu ảnh hưởng sức khỏe", ông Dương bức xúc nói.
Có thể bạn quan tâm
Cân Đối Diện Tích Nuôi Cá Tra Nguyên Liệu Và Cá Tra Giống Ở Cần Thơ Theo Chi cục Thủy sản TP Cần Thơ, từ đầu năm đến nay, diện tích thả nuôi cá tra của thành phố là 667 ha bằng 96% so với cùng kỳ năm 2012. Sản lượng thu hoạch 12.095 tấn, bằng 66% so với cùng kỳ, năng suất bình quân 212 tấn/ha. Trong tháng 1 và 2, giá cá tra nguyên liệu từ 19.500 – 20.000 đồng/kg, các hộ nuôi lỗ từ 3.500 – 4.000 đồng/kg. Sang đầu tháng 3, giá cá tra nguyên liệu đã tăng lên 22.500 – 23.000 đồng/kg, các hộ nuôi hòa vốn. Về tình hình sản xuất giống cá tra, sau thời gian phát triển nóng từ năm 2012, đến nay, diện tích ương cá tra giống chỉ bằng 56 % so với cùng kỳ năm 2012 tương đương 595 ha, với sản lượng ước đạt 128 triệu con. Nguyên nhân khiến diện tích ương nuôi cá tra giống giảm là do cung vượt cầu trong năm 2012 khiến tình hình tiêu thụ khó khăn. Hiện tại, giá cá tra giống loại 2 phân (2 cm) đã tăng nhẹ lên 25.000 đồng/kg nhưng nguồn thả nuôi còn thấp.
Sản Xuất Nông Nghiệp Ứng Dụng Công Nghệ Cao Ỡ An Phú An Giang là tỉnh có thế mạnh về nông nghiệp, trong đó cây màu phát triển rất mạnh và còn nhiều tiềm năng. Để khai thác hiệu quả hơn tiềm năng đó, đặc biệt là tạo ra sản phẩm sạch chất lượng, năng suất cao nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường, tỉnh đang triển khai mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại một số địa phương, trong đó huyện An Phú được chọn thí điểm 2 mô hình ở xã Phú Hữu và Khánh An.
Chủ Động Sản Xuất Giống Thủy Sản Phục Vụ Thả Nuôi Ở Thanh Hóa Sau nhiều năm nghiên cứu, tiếp thu khoa học công nghệ mới, Trung tâm Nghiên cứu và Sản xuất giống thủy sản Thanh Hóa (trên địa bàn xã Hoằng Thanh, huyện Hoằng Hóa) đã chủ động ứng dụng công nghệ dùng men vi sinh sản xuất tôm giống sạch; ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật sản xuất đa dạng đối tượng giống thủy sản phục vụ nhu cầu thả nuôi luân canh, xen canh với tôm sú.
Giải Pháp Nào Cứu Tôm Thẻ Chân Trắng? Ở Quảng Ngãi Theo lịch thời vụ, các hồ đã tiến hành thả tôm giống đợt 1 năm 2013 được gần 20 ngày. Nhưng nhiều vùng nuôi tôm thẻ chân trắng trong tỉnh hiện vẫn án binh bất động. Nhiều diện tích hồ nuôi tôm trên cát bỏ hoang phế vì liên tục thất bại.
Cá Đồng Lên Ngôi Ở Cà Mau Khi người dân nhiều vùng nuôi tôm kêu trời không thấu vì dịch bệnh tôm chết liên miên, giá cả lên xuống thất thường, thì những con người thầm lặng thuở nào bám giữ ruộng đồng và nặng tình với con cá có thể ung dung "kê cao gối ngủ". Bởi con cá đồng sau một thời gian chìm nổi đã bắt đầu tìm lại chỗ đứng của mình như một sự tưởng thưởng xứng đáng cho công khó nhọc của người nông dân.