Nhà vườn cây giống vào mùa
Khởi động kém vui
Là một trong những hộ đầu tiên “bén duyên” với nghề ươm cây giống tại khu vực tổ 9 (phường Yên Thế, TP. Pleiku), chị Thơm đã tròn 20 năm gắn bó với nghề này. Trại cây giống của chị trở thành địa chỉ uy tín của nhiều nhà vườn ở Chư Pah, Ia Grai, tỉnh bạn Kon Tum, nhiều công ty sản xuất nông nghiệp quy mô lớn.
“Mấy năm nay, trại giống mọc lên nhiều quá, cung vượt cầu nên giá giảm, trong khi giá hạt, cây giống đầu vào và công cán, phân bón, nguyên phụ liệu đều tăng. Người ươm cây giống năm nay lời lãi chẳng là bao”-chị Thơm cho biết.
Theo chị, thời tiết khô hạn khiến một số khu vực phải loay hoay tìm nước tưới nhưng bù lại, cây non sinh trưởng và phát triển tốt. Chỉ có điều, nhiều hộ đổ xô đi ươm cây hồ tiêu giống đã đẩy giá hom tiêu lên cao, năm trước chỉ 10-15 ngàn đồng/kg thì vụ vừa rồi, giá hom tiêu tăng lên tới 40-45 ngàn đồng/kg. Chất lượng hom tiêu giống không cao, nhiều người ham lợi cắt cả dây non bán khiến tiêu giống đem về ươm bị chết hoặc phát triển yếu ớt… “Nhà tôi chủ động sớm vì mối quen bao năm nay nên không mua phải dây hom tiêu non. Năm nay, tôi ươm 15 vạn hom tiêu, 3 vạn cây cà phê, hầu hết khách đến đặt hàng từ đầu vụ”-chị Thơm chia sẻ.
Nhìn chung, giá các loại cây giống năm nay đều giảm. Giá tiêu giống bán tại các trại giống dao động trong khoảng 3 ngàn đồng/dây đơn và 5-6 ngàn đồng/dây đôi (năm ngoái 5-10 ngàn đồng/dây đơn hoặc đôi); giá cây cà phê giống 2-3 ngàn đồng/cây trồng 1 năm và 7-10 ngàn đồng/cây trồng 2 năm (năm ngoái 15-20 ngàn đồng tương ứng loại 1 và 2 năm)…
Cũng theo chị Thơm, nhu cầu của người trồng cà phê cũng đang dần có sự đổi chiều. Vài năm trước, người trồng thích mua cà phê giống 2 năm để rút ngắn giai đoạn kiến thiết cơ bản, nhanh cho thu hoạch thì năm nay, họ lại quay trở về tìm cây giống ươm 1 năm vì họ ngại bộ rễ cây giống 2 năm hạn chế, chậm phát triển. Giá các loại cây ăn trái như sầu riêng, mít, bơ… cũng giảm đáng kể do sự cạnh tranh giữa các trại giống. “Cây ăn trái hầu hết được nhập về từ Bến Tre, Buôn Ma Thuột. Nhìn chung giá cây giống này giảm khoảng 20-30% dù chi phí vận chuyển tăng do quy định kiểm soát tải trọng xe; dao động khoảng 25-60 ngàn đồng/cây giống, trong đó cây bơ Booth được tìm mua nhiều nhất”-chị Thơm nói.
Với những vườm ươm quy mô nhỏ hơn và ươm các loại cây trồng có kỹ thuật ươm đơn giản như bời lời, bạch đàn… tình hình cũng không khả quan hơn. “Tôi ươm hơn 11 vạn bời lời, chi phí đầu tư hơn 20 triệu đồng và công làm đất, chăm bón từ tháng 9 năm ngoái tới nay mà bán có 450-500 đồng/cây loại I, lãi không bao nhiêu”-anh Nguyễn Tăng Thống (tổ 9, phường Yên Thế, TP. Pleiku) cho biết.
Còn nhiều bất cập
Không thể phủ nhận, các vườn ươm cây giống trên địa bàn tỉnh đã cung cấp cho thị trường Gia Lai và các tỉnh lân cận hàng triệu cây giống mỗi năm. Nhờ đó, hàng ngàn hộ dân, không loại trừ người làm nghề ươm cây giống có thu nhập và thậm chí làm giàu. Có cầu ắt có cung, tuy nhiên, công tác quản lý đối với lĩnh vực này vẫn còn nhiều điều đáng bàn.
Ông Võ Mạnh Hùng-Chánh Thanh tra Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh, cho rằng: Hiện tại để đưa ra con số chính xác có bao nhiêu cơ sở ươm cây giống trên địa bàn tỉnh là rất khó. Chúng tôi bắt đầu triển khai rà soát các cơ sở sản xuất trong lĩnh vực này để có cơ sở quản lý cũng như chuyên môn.
Theo tìm hiểu của P.V, một số địa phương trọng điểm về sản xuất cây giống thì số lượng cơ sở được cấp phép đăng ký kinh doanh vẫn còn rất khiêm tốn so với thực tế: Chư Pah (trên 20 đơn vị), Chư Sê (12 đơn vị)… Riêng quản lý chất lượng giống cây trồng thì vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Hậu quả không ai khác sẽ chính là người mua.
Nhiều hộ dân làm nghề ươm cây giống đều e ngại khi nhắc đến thủ tục pháp lý liên quan đến lĩnh vực mình đang sản xuất. Có rất nhiều lý do được họ đưa ra, như: do sản xuất nhỏ lẻ, thuế, thủ tục rườm rà, mất thời gian… Tuy nhiên, nếu tự phát và thả nổi như hiện nay thì kiểm soát như thế nào trong khi sản xuất cây giống là khâu không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh.
Có thể bạn quan tâm
Theo Sở Nông nghiệp - PTNT, toàn tỉnh hiện có trên 117.357 ha, sản lượng ước đạt trên 230.000 tấn. Tuy nhiên, việc phát triển cà phê trên địa bàn tỉnh chưa mang tính bền vững, chưa phát huy hết tiềm năng về đất đai, khí hậu để nâng cao năng suất, chất lượng.
Tuy nhiên, từ đầu năm 2014 đến nay, giá cao su trong nước liên tục giảm, hiện nay, giá cao su được tư thương thu mua trên địa bàn cũng chỉ mức 5.000 đồng-6.000 đồng/kg mủ nước dạng chén nên năm nay coi như gia đình thất thu. Nhưng không vì thế mà chị bỏ bê việc chăm sóc vườn cây.
Số tiền này được bổ sung vào nguồn vốn sản xuất kinh doanh hàng tiểu thủ công nghiệp, đan lát xuất khẩu; sản xuất cơ khí phụ trợ; cung ứng vật tư nông nghiệp; bao tiêu sản phẩm nông nghiệp; thu gom rác thải sinh hoạt, san lấp mặt bằng làm đường giao thông nông thôn; đưa rước công nhân khu công nghiệp; trồng trọt; chăn nuôi gia súc-gia cầm-thủy sản (số dư nợ trợ vốn đến cuối tháng 9 là trên 34 tỷ đồng).
Với diện tích 0,3ha đất vườn trồng xoài cát chu và cát Hòa Lộc, anh Đỗ Văn Tới, một xã viên trồng xoài nhiều năm liền tại ấp Mỹ Hưng Hòa, xã Mỹ Xương cho biết, thời tiết năm nhuần tương đối thuận lợi cho việc trồng xoài nghịch mùa, chi phí bỏ ra cho vườn xoài khoảng 40 triệu đồng, ước tính nếu thu hoạch hết, anh có thể thu lợi nhuận trên 100 triệu đồng.
Nhiều thương lái trong và ngoài tỉnh Đồng Tháp đến tận nơi thu mua cá lóc cỡ 0,7 - 0,8kg/con với giá dao động 34.000đ/kg (tăng hơn tuần trước 2.000 đồng/kg), giá lươn cỡ 250 - 300gram/con từ 150.000 - 160.000 đồng/kg (tăng 3.000 đồng/kg), giá cá tra thương phẩm từ 23.000 - 23.500 đồng/kg (tăng 500 đồng/kg).