Hệ Lụy Biến Đổi Khí Hậu Với Sản Xuất Vụ Xuân
Nơi khô hạn, nắng nóng, nơi lại mưa rầm kéo dài đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất nông nghiệp vụ Xuân 2014. Biến đổi khí hậu đã dẫn đến hậu quả khôn lường đang diễn ra trên diện rộng tại địa bàn tỉnh ta. Nguy cơ mất mùa, thiếu đói lương thực đang hiện hữu trong các vùng trọng điểm sản xuất nông nghiệp của tỉnh là điều có thực...
Huyện Quang Bình đã chuyển đổi 270,5 ha diện tích lúa sang trồng màu vụ Xuân, diện tích bị ảnh hưởng trực tiếp hiện nay là: Lạc 1.722,6 ha (cộng cả diện tích chuyển đổi), ngô là 1.491,5 ha (cả diện tích chuyển đổi). Theo đánh giá sơ bộ, số diện tích lạc sẽ giảm khoảng 30% năng suất so với vụ Xuân năm trước. Tương tự, năng suất cây ngô cũng giảm khoảng 23 – 25% so cùng kỳ, nguyên nhân được xác định ban đầu do thời tiết.
Qua theo dõi vụ Xuân, tỷ lệ giờ nắng quá thấp, độ ẩm cao, ngày nóng ẩm kéo dài tới trên 60 ngày liên tục đã làm giảm khả năng quang hợp, dẫn đến cây yếu, sâu bệnh, chủ yếu là nấm bệnh thối nhũn làm ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng, phát triển của cây trồng. Tình trạng trên đã làm cho không ít diện tích ngô Xuân bị gãy thân, đổ rạp.
Kiểm tra thực tiễn tại xã Vĩ Thượng cho thấy, diện tích ngô gãy đổ ngang thân chủ yếu trồng trên đất soi bãi và một phần diện tích trên đất lúa 1 vụ. Diện tích lạc bị ảnh hưởng nhiều nhất nằm trong diện tích đất ruộng cao, ít nước, được chuyển từ trồng lúa, sang trồng lạc. Qua kiểm tra nhổ thử cây lạc được trồng tại ruộng cho thấy, cây rất tốt, song rất ít củ.
Nhiều khóm không có củ mà chỉ toàn dễ. Bà con trong xã cho rằng, thời tiết ít nắng, nóng ẩm kéo dài đã làm thối rữa hoa lạc lúc đâm tia, tạo củ và gây nên khả năng mất mùa vụ Xuân trên diện tích lạc, ngô. Riêng đối với cây lúa Xuân thì ít bị ảnh hưởng hơn.
Trên địa bàn huyện Bắc Quang qua khảo sát cho thấy, tình trạng ngô, lạc bị gãy đổ không hề nhỏ. Tại xã Đồng Yên, anh Hoàng Hải Chư, Chủ tịch UBND xã cho biết: Vụ Xuân năm nay, Đồng Yên trồng 732 ha lạc, ngô còn có 75 ha và lúa Xuân chỉ còn trên 55 ha.
Hiện tại kiểm tra đồng ruộng cho thấy, cây ngô bị gãy ngang thân khoảng 22 ha, chiếm tới 1/3 diện tích, cây lạc mỗi gốc chỉ có vài ba củ. Đánh giá sơ bộ diện tích lạc bị ảnh hưởng nặng nhất và năng suất ước chỉ thu được khoảng 1/3 so cùng kỳ năm ngoái.
Mất mùa vụ Xuân đã cầm chắc trong tay, anh Chư khẳng định. Qua khảo sát thực tiễn, vụ Xuân này, huyện Bắc Quang chuyển đổi diện tích trồng lúa, sang trồng lạc là khá lớn, tới cả ngàn ha. Các xã vùng trọng tâm chuyển đổi là Đồng Yên, Vĩnh Phúc, Đông Thành... cây trồng đang nằm trong tình trạng: Ngô bị gãy ngang thân do bệnh thối nhũn; lạc thì không có củ, toàn dễ và lá. Nỗi lo mất mùa, đói kém đang bao trùm trong dân.
Khác hẳn với các huyện vùng thấp, tại huyện Xín Mần, Hoàng Su Phì; thời tiết khô hạn kéo dài, kèm nắng nóng đầu mùa làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất vụ Xuân. Đã có trên 400 ha ngô của Xín Mần bị hủy bỏ, trồng lại. Diện tích lúa các xã vùng cao phía Bắc của huyện bị thiếu nước, ngô bị héo rũ vẫn xảy ra.
Chiều tối ngày 3.5 mới có trận mưa đầu tiên sau mấy tháng khô hạn được đánh giá là trận “mưa vàng” hy vọng cứu vớt cho các loại cây trồng vụ Xuân. Tại sao lại có sự diễn biến thời tiết khác biệt phức tạp, không tuân theo quy luật trước kia làm ảnh hưởng đến sản xuất vụ Xuân? Ai cũng nhận thấy, sự biến đổi khí hậu bất thường đã và đang diễn ra. Sự biến đổi trên đã đem đến một hệ lụy khó lường cho đời sống, sản xuất nông, lâm nghiệp hiện nay.
Diễn biến xấu của thời tiết đòi hỏi các nhà nông học, khoa học, các nhà quản lý, hoạch định chính sách cần phải “đổi mới” cách nhìn và cần thận trọng hơn trong chỉ đạo sản xuất nhất là việc áp dụng, sử dụng: Giống, thời vụ, kỹ thuật canh tác.
Cần sớm tổ chức tuyên truyền đến người dân về tác động của biến đổi khí hậu làm ảnh hưởng đến sản xuất cũng như đời sống để mọi người biết cách phòng ngừa.
Theo nhận định, đa số các gia đình ít có điều kiện đầu tư chăm bón các loại cây trồng bằng phân hóa học mà chủ yếu dùng phân chuồng trong vụ Xuân này lại “ít” bị thiệt hại hơn, thậm trí là vẫn được mùa.
Có thể bạn quan tâm
Thành Công Từ Mô Hình Nuôi Cá Lóc Mùa Lũ Nhiều năm qua, phong trào nuôi cá lóc mùa lũ ở xã Tân Hòa Tây, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang thu được nhiều kết quả khả quan và được bà con nông dân vùng lũ nhân rộng. Mô hình này không cần diện tích rộng, người nuôi tận dụng thức ăn sẵn có trong mùa lũ, chi phí đầu tư thấp, lợi nhuận cao. Đặc biệt, mô hình đã giải quyết công ăn việc làm lúc nông nhàn cho bà con vùng lũ.
Dự Án Nhỏ Hiệu Quả Kinh Tế Lớn Đó là Dự án “Hỗ trợ nâng cao chất lượng phát triển sản xuất lợn giống” tại xã Sủng Trái, huyện Đồng Văn, do Phòng NN – PTNT huyện triển khai từ năm 2009; giúp gần 200 hộ có con giống, kinh nghiệm nuôi lợn nái để bán giống cũng như phục vụ nhu cầu nuôi lợn thịt của gia đình. Đã có rất nhiều hộ thoát đói nghèo từ Dự án ý nghĩa này.
Nuôi Gà Sao – Triển Vọng Kinh Tế Hàng Hóa Nông Hộ Ở Hà Tĩnh Gà sao là đối tượng vật nuôi mới với ý tưởng chuyển đổi cơ cấu vật nuôi có giá trị thu nhập cao cho nông hộ nhằm thay thế dần những vật nuôi thu nhập thấp không ổn định và thường xuyên bị rủi ro dịch bệnh, giá đầu ra bấp bênh. Với mục đính đó, được sự hỗ trợ của Sở Nông nghiệp –PTNT; Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh xây dựng thành công mô hình gà sao tại xã Cẩm Mỹ (Cẩm Xuyên) và Đức Lạng (Đức Thọ) đạt hiệu quả cao.
Cần Nâng Cao Hiệu Quả Khai Thác Ao Nuôi Thủy Sản Nước Lợ Mặc dù đang ở chính vụ nhưng nhiều ao nuôi thủy sản nước lợ vẫn chưa được nông dân cải tạo, thả giống do điều kiện nuôi không thuận lợi. Lựa chọn con giống và kỹ thuật thả nuôi phù hợp là biện pháp cần thiết để nông dân có thể tận dụng những diện tích ao “bỏ hoang”, nâng cao hiệu quả kinh tế.
Ồ Ạt Chạy Theo Cam Sành Sau khi trái cam sành vụ nghịch leo lên mức giá trên 30.000 đồng/kg thì ngay lập tức nhiều nhà vườn ở các tỉnh Hậu Giang, Sóc Trăng, Vĩnh Long, Trà Vinh đã đổ xô trồng cam sành. Và hậu quả như thế nào thì chưa thể đoán được, nhưng thực trạng hiện nay giá cam sành đã tuột thẳng dốc và chỉ còn 7.000 - 8.000 đồng/kg.