Tầm quan trọng của an toàn sinh học và khử trùng trong nuôi trồng thủy sản (Phần 2)

An toàn sinh học bao gồm việc tuân thủ các quy tắc quản lý chặt chẽ để ngăn chặn các mầm bệnh đặc trưng xâm nhập vào hệ thống hoặc giảm số lượng mầm bệnh. Sự hiểu biết tốt về mầm bệnh trên hồ chứa nước là rất quan trọng. Kiểm dịch, vệ sinh và khử trùng là tất cả các yếu tố quan trọng của an toàn sinh học.

Kiểm dịch, được định nghĩa là sự cô lập một sinh vật hoặc một nhóm các sinh vật để ngăn ngừa sự lan truyền hoặc lây lan của bệnh truyền nhiễm, là một thủ tục tiêu chuẩn vô cùng quan trọng trong nuôi trồng thủy sản. Về mặt thực tế, kiểm dịch là một bộ quy trình tiêu chuẩn nên được xem xét để ngăn ngừa việc đưa các mầm bệnh hoặc bệnh vào quần thể cá, tôm thương phẩm và các loại tôm khác trong nuôi trồng thủy sản. Các quy tắc kiểm dịch phải được tuân thủ nghiêm ngặt và phải tuân theo tất cả các quy tắc thiết thực  sau đây:

• Thử nghiệm một mẫu tôm, tôm thương phẩm và cá trước khi đưa chúng vào cơ sở.

• Bao gồm tất cả, dốc toàn lực và các thủ tục chăn thả.

• Cô lập hoặc tách biệt với các quần thể khác trong một khoảng thời gian (phụ thuộc vào loài, bệnh dịch, hệ thống)

• Theo dõi việc cho ăn và điều chỉnh chế độ ăn uống.

• Lấy mẫu và điều trị thích hợp.

• Giảm hoặc loại bỏ các mầm bệnh lây nhiễm.

• Có các chiến lược phòng ngừa bệnh tật.

Vệ sinh và Khử trùng, Quy trình vệ sinh và khử trùng tốt sẽ  làm giảm số lượng các sinh vật gây bệnh có trong một hệ thống nhất định và ngăn ngừa hoặc làm giảm sự lây lan của các sinh vật gây bệnh từ một hệ thống này sang hệ thống khác.

Các Khuyến nghị về Vệ sinh và Khử Trùng nhằm ngăn ngừa hoặc giảm tải lượng mầm bệnh trong một hệ thống bao gồm:

• Chú ý đúng mức đến các nguồn thực phẩm:

1. Hãy cẩn thận với thực phẩm sống, mặc dù thực phẩm sống hoặc tươi có thể là một nguồn dinh dưỡng tốt, nhưng đây cũng có thể là nguồn gây bệnh.

2. Đảm bảo lưu trữ đúng cách (ở nơi thoáng mát, khô ráo) và cách sử dụng (các nhà sản xuất không thương hiệu / ngày hết hạn) của các thực phẩm được chế tạo để tránh mất chất dinh dưỡng và xây dựng các mầm bệnh hoặc chất độc.

• Duy trì hệ thống tổng thể tốt và sạch để giảm thiểu môi trường nơi mà mầm bệnh và ký sinh trùng có thể sẽ có lợi

1. chăn nuôi tốt (như dinh dưỡng, chất lượng nước và đất,....).

2. Thường xuyên kiểm tra các chất hữu cơ dư thừa và các chiến lược kiểm soát.

3. Rửa bằng dòng nước xoáy ngược và xử lý các bộ lọc nếu cần thiết để giảm lượng chất hữu cơ trong các trại sản xuất giống.

4. Tẩy rửa và khử trùng máy bơm không khí và nước, và các đường ống trong các trại ương trứng giống.

5. Xả trầm tích (cặn) ra khỏi đường nước khi cần thiết và khử trùng chúng.

6. Duy trì các chiến lược hệ thống vệ sinh khử trùng thích hợp.

7. Giữ lưới và các thiết bị khác ngoài nền đáy để kiểm soát ô nhiễm và giữ chúng vô trùng.

8. Kéo các sinh vật đã chết và sắp chết để tiêu hủy càng sớm càng tốt và thải bỏ thích hợp.

9. Tránh lây nhiễm chéo thiết bị hoặc nước từ hệ thống này sang hệ thống kia.

10. Sử dụng các chất khử trùng cho các thiết bị bao gồm lưới và lưới chân (đặt tại các vị trí chiến lược xung quanh trại chăn nuôi, ví dụ như ở lối vào và ra của các công trình kiểm dịch, trại giống, trang trại và các hệ thống khác).

Chương trình an toàn sinh học cho lĩnh vực sản xuất nuôi tôm:

Việc thực hiện chủ yếu của bất kỳ biện pháp an toàn sinh học nào luôn được tiến hành trong các trại ương giống và ở các ao đang phát triển. Tuy nhiên, ngoài các biện pháp quản lý và điều trị tốt ở các trại sản xuất giống và nuôi tôm cũng cần có các biện pháp an toàn sinh học:

1. Xác định tất cả các vật chủ trung gian truyền bệnh từ nơi này sang nơi khác. Con người là một nguồn ô nhiễm chính. Bất cứ ai làm việc với tôm trong nhiều ao nuôi phải rửa tay, chân và bàn chân bằng các dung dịch khử trùng thích hợp, sau khi xử lý thiết bị hoặc động vật và trước khi chuyển sang làm việc trên ao kế tiếp. Các dòng truyền bệnh khác bao gồm cua, loài gặm nhấm, chim hoang dã ... có thể gây ô nhiễm nước trong ao. Các vật chủ này nên được kiểm soát hoàn toàn trong vùng lân cận các hoạt động nuôi trồng thuỷ sản.

2. Không chia sẻ thiết bị giữa ao, trừ khi cần thiết. Trong những trường hợp này, khử trùng tất cả các thiết bị trước khi được tái sử dụng.

3. Đảm bảo rằng địa điểm được giới hạn bởi một lối vào và lối ra kết hợp để thiết lập một chu vi an toàn sinh học. Hạn chế tiếp cận các trại sản xuất giống và trại nuôi, chỉ cho phép đối với người có phận sự.

4. Đảm bảo rằng tất cả các phương tiện đã được làm sạch và khử trùng trước khi đến địa điểm chăn nuôi.

5. Giữ sạch tất cả các khu vực xung quanh của trại sản xuất giống hoặc trang trại. Làm sạch tẩy uế lại tất cả các khu vực xung quanh của trại sản xuất giống hoặc trang trại.

6. Rửa sạch toàn bộ thiết bị như lấy mẫu bồn, khay, lưới..., rửa qua bằng nước sạch và sau đó khử trùng.

Tiếp cận giải quyết vấn đề

Tuân thủ các nguyên tắc về an toàn sinh học và quản lý chăn nuôi tốt sẽ ngăn chặn được nhiều dịch bệnh bùng phát. Tuy nhiên, các vấn đề dẫn đến bệnh sẽ nảy sinh ngay cả trong các hệ thống được quản lý tốt nhất và cách tiếp cận có khoa học và có phương pháp sẽ giúp xác định cách thức hoạt động tốt nhất, giảm tổn thất và giúp hệ thống và ngành nuôi tôm trở lại bình thường. Lưu giữ tài liệu là một biện pháp quan trọng trong cách tiếp cận này.

Các vấn đề có thể hoặc không thể là kết quả dẫn đến các bệnh về tôm hoặc cá. Điểm then chốt để ngăn ngừa bệnh tật và giảm tổn thất là phát hiện sớm bất kỳ sự bất thường nào trong hệ thống hoặc ngành nuôi tôm / cá. Việc phát hiện sớm dựa vào việc giám sát hàng ngày về chất lượng nước, kiểm tra hệ thống thông thường và quan sát biểu hiện của tôm / cá, vẻ bên ngoài và sự tử vong của tôm / cá. Chất lượng nước tối ưu cần được xác định cho các loài đang được giữ cố định vì nó có thể thay đổi giữa các loài, giai đoạn sống hoặc hệ thống.