Trang chủ / Tin tức / Mô hình kinh tế

Nguy cơ thành công xưởng chế biến nông dân Việt vẫn chẳng có lợi gì!

Nguy cơ thành công xưởng chế biến nông dân Việt vẫn chẳng có lợi gì!
Ngày đăng: 25/10/2015

Tôm nhập tăng, tôm nuôi giảm

Có thể thấy danh sách các đối thủ cạnh tranh chủ yếu với ngành tôm xuất khẩu của nước ta là Thái Lan, Indonesia, Bangladesh và cả 2 gã khổng lồ là Trung Quốc và Ấn Độ đều đứng ngoài TPP.

Như vậy, cánh cửa xuất khẩu với mức thuế quan thấp vào các thị trường Mỹ, Nhật, Úc, Canada sẽ là “độc quyền” của Việt Nam.

Thế nhưng, cũng có lo ngại cho rằng, các nước trên sẽ đưa nguyên liệu tôm vào Việt Nam để chế biến rồi lại xuất khẩu ngược trở lại nước họ, và hậu quả là nông dân Việt vẫn chẳng lợi gì.

 

Chế biến tôm xuất khẩu tại Fimex Việt Nam (Sóc Trăng).

Theo thống kê của Bộ NNPTNT, nhiều năm qua, Mỹ và Nhật Bản là hai thị trường tiêu thụ lớn của các sản phẩm thủy hải sản xuất khẩu của Việt Nam, trong đó Mỹ là thị trường lớn chiếm khoảng 30% giá trị xuất khẩu mặt hàng tôm và khoảng 20 – 22% giá trị xuất khẩu mặt hàng cá tra.

Tuy nhiên, để có đủ tôm xuất khẩu, các DN trong nước đã phải nhập khẩu một lượng lớn tôm nguyên liệu từ các nước như Ấn Độ, Thái Lan… Ông Nguyễn Văn Kịch – Giám đốc Công ty CP Thủy sản Cafatex (Hậu Giang) cho rằng, về nguyên tắc, DN được yêu cầu khai báo chính xác xuất xứ nguồn nguyên liệu khi xuất khẩu.

Tuy nhiên, việc thực hiện yêu cầu này hiện nay còn...tùy vào từng DN.

Theo ông Kịch, những ưu đãi về thuế quan có thể sẽ dẫn tới việc các DN xuất khẩu thủy sản lớn từ các nước chuyển sang mở cơ sở chế biến ở Việt Nam.

Sau đó, các DN này nhập nguồn nguyên liệu từ nước ngoài về để sản xuất, xuất khẩu, biến Việt Nam trở thành một “công xưởng” chế biến đúng nghĩa và đương nhiên, chỉ có DN chế biến được hưởng ưu đãi từ TPP, còn nông dân - người sản xuất trong nước lại “đứng ngoài cuộc”.

“Những vấn đề này chắc chắn các nhà hoạch định chính sách, cơ quan đại diện đàm phán các nước đã phải nhìn thấy và có cách giải quyết.

Còn về phần DN là phải tiến tới tăng tính cạnh tranh cho sản phẩm bằng cách giảm giá thành, tăng chất lượng… thì mới có thể cạnh tranh được” - ông Kịch nói.

Trong khi đó, nhiều ý kiến cũng cho rằng, hiện tại, chuỗi liên kết trong sản xuất của con tôm Việt Nam chưa rõ ràng nên khi yêu cầu truy xuất nguồn gốc sẽ gặp nhiều khó khăn.

Các DN nhập khẩu do đó có thể dựa vào các tiêu chuẩn này để hạn chế sản lượng nhập khẩu.

Trao đổi với NTNN, ông Trần Văn Lĩnh – Tổng Giám đốc Công ty CP Thủy sản và Thương mại Thuận Phước (Đà Nẵng), cũng cho rằng, hiện tại giá tôm nguyên liệu của Việt Nam cao hơn tôm cùng loại của Ấn Độ từ 2 – 3USD/kg, tức cao hơn từ 20 – 30%.

Với mức giá này, để có thể cạnh tranh được, DN phải nhập khẩu nguyên liệu để chế biến rồi xuất khẩu.

“Mà nếu tiếp tục phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu, khi Mỹ và các nước nhập khẩu đưa ra các yêu cầu khắt khe hơn về xuất xứ nguồn gốc, DN Việt sẽ gặp nhiều khó khăn” - ông Lĩnh khẳng định.

Chủ động nguyên liệu giúp nông dân có lợi

Theo ông Trần Văn Lĩnh, nếu không phát huy được sức mạnh nội lực của từng ngành sản xuất thì dù miễn thuế nhập khẩu, DN cũng “chào thua”.

Ví dụ như trong xuất khẩu tôm vào Mỹ, năm 2014, các nước nuôi tôm trên thế giới đều mất mùa, tôm Việt Nam dù bị đánh thuế chống bán phá giá khá cao tại Mỹ, mức thuế xấp xỉ 9% nhưng giá trị xuất khẩu vào thị trường này vẫn tăng trưởng tốt.

“Ngược lại, năm 2015, dù mức thuế chống bán phá đã về mức 0%, tuy nhiên xuất khẩu vào thị trường này vẫn sụt giảm gần 50% so với cùng kỳ năm trước.

Đó là do mối liên kết giữa sản xuất và chế biến, xuất khẩu của các DN chưa tốt trong khi vùng nguyên liệu quyết định quan trọng đến giá thành sản phẩm khi xuất khẩu” - ông Lĩnh phân tích.

Nhiều ý kiến cho rằng, để có thể giải quyết được vấn đề nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm thủy sản xuất khẩu, cần đẩy mạnh xây dựng các vùng nguyên liệu trong nước.

Đại diện Tổng cục Thủy sản - ông Nguyễn Anh Khoa đề nghị, nông dân sử dụng các loại thuốc hóa chất đúng quy trình, tránh dư lượng thuốc kháng sinh.

Tới đây, Tổng cục Thủy sản sẽ phổ biến thông tin cho cơ quan quản lý địa phương và người nuôi cá tra biết về TPP mà nước ta có lợi thế khi ký kết. 

Tôm, cá Việt đang “yếu thế” tại Mỹ

Theo dự báo của Hiệp hội Chế biến xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), thời điểm từ nay đến cuối tháng 11, nguồn cung tôm, cá các loại tại các nước như Thái Lan, Ấn Độ, Trung Quốc và cả Mỹ… đang dần hồi phục, trong khi tỷ giá ngoại tệ đồng tiền các nước này đang khá hấp dẫn khiến sản phẩm thủy sản Việt Nam tại Mỹ bị cạnh tranh dữ dội.


Có thể bạn quan tâm

Điểm Sáng Tổ Hợp Tác Trồng Rau An Toàn Đai Tèn (Trà Vinh) Điểm Sáng Tổ Hợp Tác Trồng Rau An Toàn Đai Tèn (Trà Vinh)

Tổ hợp tác (THT) trồng rau an toàn (RAT) ấp Đai Tèn, xã Lương Hòa A, huyện Châu Thành (Trà Vinh) thành lập năm 2010, có 56 thành viên tham gia, trên diện tích 12,5ha. THT chuyên canh tác các loại rau màu như: khổ qua, dưa leo, bầu, bí, ớt chỉ thiên… hàng năm đem về lợi nhuận cho các thành viên khoảng 200 triệu đồng/ha, từ đó đời sống kinh tế của các thành viên ngày càng ổn định.

26/10/2013
Mùa Quả Ngọt Trên Vùng Đồi K4 Mùa Quả Ngọt Trên Vùng Đồi K4

Từ sau ngày hòa bình, nhiều gia đình ở vùng đồng bằng xã Hải Phú đã cơm đùm mắm muối phạt rừng tìm về K4 để khai phá. Ròng rã mấy chục năm bám trụ, cải tạo từng mét đất đầy đá sỏi, họ khắc trong mình niềm tin mãnh liệt rằng rồi đất sẽ hồi sinh… Và bây giờ đất K4 khắc nghiệt đã và đang mang lại những mùa no ấm. Dẫn chúng tôi thăm K4- được xem là vùng trọng điểm trồng cam ở Quảng Trị, ông Nguyễn Nhạc, Phó Chủ tịch UBND xã Hải Phú cho biết: “Chính sự cần cù, nhẫn nại của những người nông dân ở vùng đồi K4 đã làm đất hồi sinh, cho quả ngọt lành. Anh nhìn đấy, toàn bộ khu triền đồi bên khe suối này giờ đã là bạt ngàn cây cam, đồi chè và nhiều loại cây ăn quả, hoa màu khác… Người lạc quan nhất cũng khó có thể tưởng tượng được giờ đây vùng đồi K4 đã trở nên trù phú thế này”.

26/10/2013
Làm Giàu Từ Nghề Trồng Nấm Làm Giàu Từ Nghề Trồng Nấm

Mới 28 tuổi nhưng anh Vũ Ngọc Tuyến ở thôn Cá Nội, xã Hoàng Thắng (Văn Yên - Yên Bái) đã là chủ của một cơ sở sản xuất nấm sò và mộc nhĩ. Vụ đông xuân năm 2012 - 2013, gia đình anh đã thu lãi trên 60 triệu đồng và tạo việc làm thường xuyên cho 7 lao động với mức lương từ 2,5 đến 3 triệu đồng/người/tháng.

12/07/2013
Thu Nhập Cao Từ Trồng Cải Thu Nhập Cao Từ Trồng Cải

Gần đây, mô hình trồng cải thìa, cải rổ ở xã Khánh Hòa (Châu Phú - An Giang) phát triển mạnh, đã mang lại thu nhập cho nhiều hộ nông dân địa phương.

13/07/2013
Nhận Biết Tôm Bệnh Qua Quan Sát Nhận Biết Tôm Bệnh Qua Quan Sát

Những dấu hiệu của bệnh tôm rất đa dạng, chúng xuất hiện nhiều trên cơ thể con tôm, có thể là biểu hiện của một hay nhiều tác nhân gây bệnh. Vì thế, khi chẩn đoán bệnh, cần nhận định được tác nhân chủ yếu gây bệnh để có hướng xử lý đúng đắn.

13/07/2013