Heo Rừng- Thật Giả Lẫn Lộn

Do nhu cầu ẩm thực của người dân về thịt heo rừng tăng cao, nên thị trường tiêu thụ khá rộng, không chỉ phục vụ nhu cầu trong tỉnh mà nhiều khách hàng ở Đà Nẵng, Gia Lai, Lâm Đồng, TP HCM, Hà Nội… Trong khi đó, heo rừng tự nhiên ngày càng khan hiếm. Vì vậy, việc nuôi heo rừng kinh doanh trở nên phổ biến.
Nhiều gia đình mở rộng phạm vi chuồng trại với số lượng từ vài ba cặp bố mẹ đến hàng chục con heo thương phẩm. Đến thăm trang trại heo rừng của Cty TNHH N.N.H xã Ea Dar, huyện Ea Kar mới thực sự choáng ngợp trước một quy mô khang trang và khoa học. Với diện tích rộng 2,5 ha, nuôi thả trên 1.000 con heo rừng trong đó có 250 con heo bố mẹ sinh sản, còn lại là heo thương phẩm.
Anh Nguyễn Ngọc Hiếu, Giám đốc Cty cho biết, heo rừng tự nhiên bắt trực tiếp từ rừng rất khó, nuôi nhốt một thời gian ngắn là chết, bởi chúng không thích nghi với điều kiện sống tập trung. Nói là heo rừng nhưng thực tế đa số các cơ sở nuôi hiện nay đều là heo rừng lai giữa giống tự nhiên và giống nuôi thuần dưỡng của đồng bào dân tộc Ê Đê.
Nuôi heo rừng bán tự nhiên khá dễ, chất lượng thịt heo thơm ngon, sạch bệnh. Thức ăn cho chúng thường là cỏ, lá cây các loại và bổ sung thêm một phần nhỏ tinh bột như cám gạo, bột mì. Heo rừng sinh sản gần như heo nhà, đối với heo giống nuôi khoảng 4 tháng thì xuất bán (10- 15 kg/con), còn heo thịt từ 8- 8,5 tháng (35- 40 kg/con). Với giá bán hiện nay 150.000- 180.000 đ/kg heo thịt, 330.000 đ/kg heo giống thì mỗi năm trang trại của anh Hiếu lãi từ 3- 4 tỷ đồng.
Riêng tại trang trại heo rừng của chị Trần Thị Hương ở đường Nguyễn Trường Tộ, TP Buôn Ma Thuột luôn nuôi ổn định với khoảng 200 con heo. Chị cho biết, hai năm nay có nhiều nhà hàng, khách sạn trong TP Buôn Ma Thuột đến đặt mua heo rừng của chị. Vì vậy đầu ra của sản phẩm luôn ổn định, mỗi năm thu lãi gần trăm triệu đồng.
Nhiều mánh khóe bán heo rừng giả
Thị trường tiêu thụ rộng lớn, nhu cầu của người dân về các món ăn từ heo rừng khá cao, đã tạo điều kiện cho việc làm giả thịt heo rừng ngày càng nhiều. Quá trình kinh doanh, buôn bán trong tỉnh và vận chuyển heo rừng ra tỉnh ngoài rất khó kiểm soát.
Thời gian gần đây, tại nhiều tuyến đường, các đô thị trong tỉnh Đăk Lăk xuất hiện hình thức rao bán thịt heo rừng như bày bán công khai trên vỉa hè, rao bán tận nhà người dân, hay phát tờ rơi... song về chất lượng heo rừng thật giả thế nào đến lúc mua về ăn mới biết.
Mục sở thị vài điểm bán dạo thịt heo rừng trên một số tuyến đường Lê Duẩn, Nguyễn Văn Cừ (TP Buôn Ma Thuột), đường Hùng Vương ở thị trấn Buôn Trấp (huyện Krông Ana)… hầu hết các chủ nhân bán dạo trên đều khẳng định họ kinh doanh thịt heo rừng thật, heo mới săn bắn trong rừng về, hoặc heo rừng của gia đình tự nuôi.
Tuy nhiên thịt heo rừng ở đây đều được xẻ thành nhiều miếng nhỏ, nhìn bề ngoài khó phân định là của tự nhiên, nuôi hay thịt giả heo rừng. Kèm theo dẫn chứng cụ thể là những mảnh đạn chì nhỏ còn găm trong thớ thịt heo, da heo rừng khác heo nhà là dày, có 3 sợi lông trên cùng một lỗ chân lông… khiến không ít người mua chắc mẩm là heo rừng thật, lúc về chế biến thì mới biết mình bị lừa.
Chị Kiều Lê, ở phường Tự An, TP Buôn Ma Thuột than thở: “Vừa qua tôi mua một cân thịt heo rừng của người bán dạo trên đường Lê Duẩn, khi nấu lên thì ăn không được, thịt heo rất dai, cắn mãi không đứt mà còn có mùi khét của nhựa, hóa ra là thịt heo nái già”.
Theo thống kê của Chi cục Kiểm lâm Đăk Lăk, toàn tỉnh đã có 17 đơn vị (gồm hộ gia đình, doanh nghiệp) được cấp giấy phép nuôi động vật hoang dã là heo rừng. Tuy nhiên trên thực tế, số cơ sở nuôi lại lớn hơn gấp nhiều lần so với thống kê, tập trung đông nhất ở khu vực TP Buôn Ma Thuột, huyện Ea Kar, M’Dăk…
Phần da của các miếng thịt heo rừng và thịt heo nái già đều gần giống nhau, cộng với công nghệ làm giả hiện nay là găm các mảnh đạn chì vào thớ thịt heo, đồng thời dùng máy, bắn lông giả bằng sợi cước vào da heo thì dễ dàng đánh lừa được người mua. Ngay cả các cơ quan chức năng cũng khó phân biệt. Khi kiểm tra với cách đánh giá và nhìn nhận bằng mắt thường thì không thể biết.
Ông Đỗ Ngọc Dũng, Trưởng phòng Bảo tồn thiên nhiên- Chi cục kiểm lâm Đăk Lăk cho hay: Khi kiểm tra các điểm bán dạo heo rừng trên đường thì họ đều có xuất giấy tờ mua heo rừng từ các trại nuôi heo hợp pháp. Tuy nhiên cũng không thể xác định thịt heo họ đang bán có ứng với giấy tờ mua heo trên hay không. Để xử lý và ngăn cấm cũng rất khó vì họ thường bày bán thịt heo rừng thật giả lẫn lộn, mà các ngành chức năng cũng chưa có máy móc hỗ trợ để kiểm tra độ chính xác.
Cũng theo ông Dũng, nuôi heo rừng không bảo đảm vệ sinh dịch bệnh, quá trình bảo quản, giết mổ không hợp lý, thì thịt có tỷ lệ nhiễm bệnh cao; nhất là một số bệnh về giun sán, tiêu chảy… gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Người tiêu dùng nên chọn mua heo rừng tại những cơ sở đáng tin cậy, có đầy đủ điều kiện giấy chứng nhận an toàn dịch bệnh của thú y, giấy phép nuôi động vật hoang dã của kiểm lâm cấp…