Hậu họa từ tồn dư carbendazim trong hồ tiêu
Năm 2014, Việt Nam xuất khẩu hồ tiêu đạt kim ngạch 1,2 tỷ USD, mang về giá trị kinh tế cao nhất từ trước tới nay.
Năm 2015, EU bắt đầu siết chặt các quy định về chất lượng hồ tiêu nhập khẩu. Thông tin từ VPA, ngay trong quý 1 đã có nhiều lô hàng xuất khẩu tiêu của DN Việt Nam bị đối tác trả lại, trong đó chủ yếu là tiêu thô (chiếm 85%). Nguyên nhân do không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm (tồn dư hoạt chất carbendazim). Carbendazim là hoạt chất có trong một số thuốc bảo vệ thực vật dùng trên hồ tiêu lâu nay để trừ bệnh hại rất hiệu quả.
Cũng theo thông tin của VPA, qua khảo sát ý kiến của người trồng tiêu thì hóa chất thường được phun dưới gốc cây tiêu vào mùa mưa nhưng sang mùa khô nông dân gần như không sử dụng vì lúc này tiêu đã kết trái, thời tiết khô nên rất ít bị bệnh hại. Sau khi thu hoạch, nông dân vùng Đông Nam bộ và Tây Nguyên thường phơi 2 - 3 nắng là tiêu đủ độ khô để cất trữ, không phải sử dụng carbendazim để phòng trị nấm mốc. Hơn nữa hóa chất là loại có đặc tính phân hủy nhanh (chỉ khoảng 20 ngày) nên có thể khẳng định carbendazim không tồn dư trên cây và hạt tiêu cho tới khi thu hoạch.
Tuy nhiên, do nhiều năm nay giá tiêu tăng vọt, bắt đầu từ quý 3 đến giáp vụ thu hoạch nên có thể một số nông dân có trình độ dân trí thấp khi trữ tiêu để bán dần đã sử dụng chất carbendazim để trừ nấm cho tiêu. Hơn nữa, cũng như các ngành nông sản khác, tiêu hiện được thu mua qua hệ thống thương lái. Vì vậy chất lượng tiêu bán cho các doanh nghiệp xuất khẩu không đồng đều.
Theo phản ánh của nhiều nông dân vùng chuyên canh trồng tiêu ở Lộc Ninh, Bù Đốp thì trong sản xuất không sử dụng carbendazim và thuốc diệt cỏ cháy vì trước hết là để bảo vệ sức khỏe của bản thân và kinh tế của nhà nông. Có thể carbendazim được tiểu thương sử dụng phun để chống nấm mốc và đặc biệt là gian lận thương mại trộn tiêu khô với tiêu ẩm để kiếm lời. Để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm với hạt tiêu xuất khẩu thì phải có DN đầu tư ký hợp đồng mua sản phẩm trực tiếp với nông dân để loại trừ khâu trung gian với hợp đồng mua bán có ràng buộc chặt chẽ...
VPA kiến nghị Bộ Nông nghiệp - phát triển nông thôn cần khảo sát, đánh giá tiêu hiện nay có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật không và nếu có thì ở khâu nào trong quá trình canh tác?
Carbendazim đang chiếm 60% thị trường thuốc bảo vệ thực vật. Tác hại của tồn dư carbendazim trong nông sản là gây vô sinh. Tác hại của thuốc diệt cỏ cháy tồn dư trong nông sản làm sạm da, gây ung thư gan mà trong y học chưa có thuốc giải độc với hoạt chất paraquat. Ngành nông nghiệp khuyến cáo nông dân loại bỏ 2 hoạt chất này trong sản xuất ở tất cả các nông sản để bảo vệ sức khỏe bản thân và người tiêu dùng, tiến tới nền nông nghiệp an toàn, bền vững.
Có thể bạn quan tâm
Để thực hiện chương trình tái canh cà phê trên địa bàn tỉnh Đắk Nông, trong 2 năm qua, từ nguồn vốn của Hiệp hội Cà phê-Ca cao Việt Nam (VICOFA), người dân trong tỉnh còn được cấp miễn phí giống cà phê để “trẻ hóa” vườn cây. Tuy nhiên, qua thực tế cấp phát cho thấy, công tác này đã bộc lộ nhiều bất cập, nhất là ở cấp cơ sở, nơi mà việc triển khai còn mang tính hình thức đại trà, chiếu lệ.
Hội Nông dân xã Bình Phú (Châu Phú - An Giang) cho biết, vụ hè thu năm nay, xã Bình Phú có 27 hộ trồng lúa Nhật, với tổng diện tích trên 120 héc-ta, đạt năng suất bình quân trên 6,5 tấn/héc-ta. Toàn bộ sản phẩm được Công ty TNHH Angimex - Kitoku mua với giá 8.400 đồng/kg lúa khô, sau khi trừ chi phí, nông dân lãi từ 30 - 35 triệu đồng/héc-ta.
Chỉ vì tin đồn thất thiệt “mít non nhúng thuốc Trung Quốc bán tràn lan ngoài thị trường” mà nhà vườn trồng mít ở huyện Cai Lậy (Tiền Giang) và các địa phương lân cận phải lao đao vì giá giảm thê thảm, gây thiệt hại rất lớn.
Chỉ trong vòng hơn 1 tháng giá xăng dầu tăng 3 lần, hàng ngàn tàu cá trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế gặp khó. Chi phí nhiên liệu tăng cao nhưng tôm, cá, mực... lại mất giá; sau chuyến biển thu không đủ bù chi. Khoảng nửa tháng nay, nhiều chiếc tàu ra khơi cầm chừng.
Gần đây, do lợi nhuận từ việc trồng keo giấy khá cao, nông dân Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) mở rộng diện tích trồng keo giấy vụ mới. Hiện nay, các vườn ươm tại Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) bán cây con (chủ yếu giống keo giâm hom) dao động từ 600 đồng đến 700 đồng/1 cây keo giấy, tuy nhiên nguồn cung cũng chỉ đủ đáp ứng khoảng 70% nhu cầu trồng rừng của người dân. Trung tâm Dịch vụ thương mại Khánh Vĩnh đã mua 165.000 cây keo lai giâm hom từ các tỉnh khác để đáp ứng nhu cầu trồng rừng của bà con.