Giá Đường Rơi Tự Do

Giá đường giảm và giảm đến mức nào? Đó là câu hỏi mà các nhà máy đường tự hỏi và hỏi lẫn nhau, nhưng rồi ai cũng lắc đầu vì... bí!

Câu trả lời mà các DN đặt ra từ mấy tháng trước đến nay vẫn chưa có câu trả lời chính xác, nhưng một điều mà ai cũng dễ nhận ra là cứ sau mỗi tháng, giá đường bán ra của các nhà máy giảm thêm mấy trăm đồng/kg. Hiện giá đường bán ra tại các nhà máy ở cả ba miền Bắc, Trung, Nam đều khá thấp.

Theo số liệu báo cáo của Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA), giá đường bán ra tại các nhà máy trong tuần cuối cùng của tháng 3/2014 ở mức từ 12.200 đ (miền Trung) đến 13.300 đ/kg (TPHCM) đối với đường kính trắng; còn đường tinh luyện từ 12.800 đ (Hà Nội) đến 14.700 đ/kg (TPHCM), giảm 500 đ/kg so với thời điểm tháng 2/2014. Nếu so sánh với giá đường bán ra của các nhà máy vào tháng 3/2013, mức giá hiện tại đã giảm hơn 2.000 đ/kg.

Giá giảm nhưng các nhà máy đường bán ra không được nhiều, hay nói cách khác, không có người mua nên lượng đường tồn kho tại các nhà máy, các công ty thương mại thuộc VSSA hiện lên đến 650.000 tấn, tăng gần 150.000 tấn so với cùng kỳ năm 2013.

Tồn kho nhiều, giá bán thấp nên kéo theo giá mua mía nguyên liệu tại ruộng ở Sông Lam, Nghệ An và Sóc Trăng đối với mía 10 chữ đường (CCS) giảm còn 800 đ/kg; Cần Thơ là 840 đ/kg; Quảng Ngãi, 333 và NIVL là 850 đ/kg; Đắk Nông ở mức 880 đ/kg; Cao Bằng, Sơn Dương, Nông Cống, Việt Đài và Tuy Hòa là 900 đ/kg. Nhìn chung, thấp hơn khoảng 200 đ/kg so với năm ngoái.

Để giúp các nhà máy bán được đường, giảm lượng tồn kho, VSSA trong thời gian qua đã có nhiều kiến nghị với cơ quan quản lý Nhà nước để sớm có giải pháp “cứu nguy” các nhà máy, qua đó cũng giúp cho nông dân thu được lợi nhuận từ cây trồng này. Đề xuất mới nhất của VSSA là đưa “mật rỉ (rỉ đường), bã mía, bã bùn” có thuế GTGT về mức thuế 0% (như ở điều 9 của thông tư 219/2013/TT/BTC ngày 31/12/2013).

Hoặc trong điều kiện vẫn giữ thuế suất GTGT 5% như hiện nay, VSSA đề nghị Chính phủ trích lập nguồn quỹ để tái đầu tư cho ngành mía đường theo các chương trình dự án hỗ trợ người trồng mía, phát triển nguyên liệu của từng DN trích lập được từ nguồn thuế GTGT do DN thực nộp hàng năm.

Ngoài ra, VSSA cũng kiến nghị Bộ Công Thương, Bộ Tài chính đến năm 2018 mới giảm thuế NK đường bằng 0% thay vì vào năm 2015. Mục đích của kiến nghị này là giúp cho các nhà máy đường có thêm thời gian chuẩn bị mọi thứ một cách đầy đủ nhất để có thể cạnh tranh với các nước sản xuất đường trong khu vực, đặc biệt là đường nhập từ Thái Lan.

Theo VSSA, mỗi năm có khoảng 400.000 tấn đường nhập lậu từ Thái Lan vào các tỉnh biên giới Tây Nam để tiêu thụ trên thị trường và chính lượng đường nhập lậu này đang khiến các nhà máy đường trong nước ở trong tình trạng “dở khóc dở cười” vì đường bán không được, bởi giá bán luôn đứng ở “mức cao” hơn đường nhập lậu vốn không chịu thuế.

Tuy những kiến nghị này của VSSA không biết có được chấp nhận hay không, nhưng cũng có tin vui cho DN mía đường trong việc giảm được giá thành SX mía. Đó là ngày 24/3, Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành quyết định số 24/2014/QĐ-TTg về cơ chế hỗ trợ phát triển các dự án điện sinh khối tại Việt Nam.

Với quyết định này sẽ giúp các nhà máy đường đầu tư vào SX điện bã mía, qua đó, tận dụng hàng chục triệu tấn bã mía vốn chỉ đốt sau mỗi lần ép mía để SX điện, đồng thời giúp các nhà máy có thêm nguồn thu, giảm được giá thành SX để cạnh tranh với đường nhập lậu và tiến đến XK. Lúc đó, may ra giá đường sẽ không bị rơi tự do?