Trang chủ / Tin tức / Mô hình kinh tế

Cá Lau Kính Sát Thủ Với Vẻ Mặt Cười

Cá Lau Kính Sát Thủ Với Vẻ Mặt Cười
Ngày đăng: 21/05/2014

Mặc dù có thể làm thành những món ăn hấp dẫn, nhưng cá lau kính – một loài sinh vật ngoại lai – đang là mối nguy cơ có thật đối với hệ sinh thái trong các thủy vực tự nhiên.

Mồi nhậu của dân chài

Nghề nuôi cá tra công nghiệp phát triển mạnh ở ĐBSCL đã tạo ra một nghề mới - dịch vụ thu hoạch cá tra. Cái nghề nặng nhọc, vất vả, nhưng cũng tạo được công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động địa phương, với thu nhập khá ổn định. Đến nay ở hầu hết các địa phương nuôi cá tra công nghiệp đều có các nghiệp đoàn thu hoạch cá tra chuyên nghiệp, đảm nhận việc thu hoạch, vận chuyển cá từ trang trại đến nhà máy chế biến nhanh nhất, cá ít chết nhất.

Sinh ra và lớn lên tại miền tây sông nước, anh Nguyễn Văn Lên (Quận Ô Môn, TP Cần Thơ) bơi lội dưới sông cũng không khác gì đi trên bờ. Với thân hình vạm vỡ, lực lưỡng, đôi chân mạnh mẽ, anh luồn lách trong dòng nước như một con rái cá, một vận động viên bơi lội chuyên nghiệp, dù chưa từng qua trường lớp đào tạo nào.

Hoàn cảnh gia đình khó khăn buộc phải thôi học từ nhỏ, Lên đã sớm theo các anh, các chú trong xóm đi khắp các vùng nuôi cá tra công nghiệp trong vùng để kéo cá thuê kiếm sống.

“Nghề thu hoạch cá thuê, kéo lưới mướn vất vả lắm, nhưng được cái làm có tiền, mỗi ngày một hai trăm nghìn. Nếu biết chi tiêu hợp lý thì cũng có dư chút đỉnh. Chịu khó di chuyển thì có việc liên tục, thậm chí không có ngày nghỉ” - anh Lên cho biết.

Đối với dân thu hoạch cá thuê, cá tra, rô phi, cá lóc,…ăn hoài nên không còn thấy ngon. Vậy nên gần đây, thấy cá lau kính xuất hiện ngày càng nhiều trong ao nuôi, họ đã thử ăn và thấy có thể làm thành những món khoái khẩu đối với dân chài.

Với khả năng bơi lội rất cừ, anh Lên liền biểu diễn tài bắt cá lau kính bằng tay không. Chỉ chưa đầy một tiếng đồng lặn ngụp ở mé bờ ao nuôi cá tra công nghiệp, anh đã bắt được hơn 2 kg cá. Anh cho biết, để bắt được cá lau kính phải lặn sâu, mò kỹ các hang hốc, ngóc ngách ở bờ ao, vì loài cá này sống đáy, thường làm tổ, đục khoét ở mé bờ. Cá có bề ngoài sần sùi, cũng dễ bắt, nhưng cần cẩn thận để tránh bị gai trên thân cá đâm vào.

“Tuy trông con cá xấu xí nhưng nếu chế biến đúng cách thì thịt cá lau kính dai và có vị ngọt, ngon chẳng khác gì thịt gà vườn” - anh hào hứng kể. “Cá đem nướng trui, lột bỏ da và nội tạng, chỉ lấy thịt ở hai bên thân cắt khúc ướp gia vị để xào sả ớt, cà ri làm mồi nhắm với ba xị đế là hết xẩy, không thua gì đặc sản nhà hàng”.

Hiểm họa xâm lăng

Những năm gần đây, cá lau kính (còn gọi là cá dọn bể), tên tiếng Anh là Suckermouth catfish, tên khoa học Hypostomus plecostomus - một loài sinh vật ngoại lai nguồn gốc Nam Mỹ, đã du nhập vào nhiều quốc gia, trong đó có nước ta, thông qua những người nuôi cá cảnh. Do thức ăn chính là rong, rêu, tảo bám trên nền đáy hoặc bề mặt thực vật, cá được nuôi phổ biến để làm vệ sinh (lau kính) trong các bể nuôi cá cảnh.

Theo tài liệu của Cục Tài nguyên Sinh học Mỹ, cá lau kính có biên độ sinh thái rất rộng đối với nhiều yếu tố môi trường. Chúng có thể sinh sống ở cả môi trường nước tĩnh và động, chủ yếu phân bố trong vùng nước ngọt. Khi thoát ra môi trường tự nhiên, loài cá này có thể sinh sôi và phát tán rất nhanh, trở thành một sinh vật ngoại lai có nguy cơ xâm hại cao ở nhiều quốc gia.

Ở nước ta, cá lau kính đã có mặt tại khắp các kênh, rạch, ao hồ, ruộng lúa ở nhiều tỉnh thành trong cả nước, và đã có nhiều cảnh báo về việc cá lau kính phát triển với mật độ cao và nhanh chóng trong các thủy vực, đặc biệt là tại các khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước.

Theo các nhà khoa học, sự xuất hiện của loài sinh vật này có thể phá vỡ cân bằng sinh thái, gây mất cân bằng trong chuỗi thức ăn cũng như sự cạnh tranh trực tiếp đối với các loài cá bản địa có cùng tập tính. Hậu quả cuối cùng có thể là việc giảm thiểu đa dạng sinh học.

Thực tế ở nhiều nước sự xuất hiện và phát triển nhanh chóng của cá lau kính trong môi trường tự nhiên đã làm giảm đáng kể nguồn lợi tự nhiên của nhiều loài thủy sản như cá chép, rô phi, cá trê,... Tuy không trực tiếp tấn công các loài khác, nhưng với tính phàm ăn, cá lau kính là đối thủ cạnh tranh thức ăn rất mạnh, thậm chí chúng còn ăn cả trứng những loài cá khác.

Hiện nay ở vùng ĐBSCL, cá lau kính xuất hiện nhiều trong sông ngòi, kênh rạch cho đến các ao hồ nuôi trồng thủy sản công nghiệp. Dù có thể chế biến thành những món ăn hấp dẫn, nhưng loài cá này là một mối nguy thực sự đối với các thủy vực tự nhiên và vùng nuôi cá. Bài học từ sự xâm lăng của cá lau kính ở các nước trên thế giới cho thấy không thể mất cảnh giác với kẻ “sát thủ với bộ mặt cười này”, và các nhà khoa học cần nghiên cứu biện pháp diệt trừ hiệu quả để phổ biến rộng rãi cho người dân.


Có thể bạn quan tâm

Krông Nô Thúc Đẩy Sản Xuất Cây Lương Thực Theo Hướng Nông Nghiệp Công Nghệ Cao Krông Nô Thúc Đẩy Sản Xuất Cây Lương Thực Theo Hướng Nông Nghiệp Công Nghệ Cao

Huyện Krông Nô có khoảng 19.000 ha đất nông nghiệp và điều kiện về nguồn nước khá thuận lợi cho sản xuất cây lương thực, chủ yếu là lúa, ngô, với sản lượng hàng năm đạt khoảng 123.000 tấn. Vì vậy, hiện địa phương này được tỉnh chọn là vùng sản xuất lúa, ngô hàng hóa trọng điểm của tỉnh theo hướng nông nghiệp công nghệ cao.

15/12/2014
Chư Jút Chủ Động Triển Khai Sản Xuất Vụ Đông Xuân Chư Jút Chủ Động Triển Khai Sản Xuất Vụ Đông Xuân

Theo kế hoạch, vụ đông xuân 2014-2015, toàn huyện sẽ gieo trồng 900 ha cây trồng các loại; trong đó, chủ lực vẫn là ngô, lúa. Hiện nay, chính quyền và người dân các xã, thị trấn đang tích cực triển khai các giải pháp cần thiết để chuẩn bị cho sản xuất vụ đông xuân đạt hiệu quả, kịp thời và phòng tránh những thiệt hại có thể xảy ra trong vụ.

15/12/2014
Sản Xuất Nông Sản Đảm Bảo Sức Khỏe Người Tiêu Dùng Sản Xuất Nông Sản Đảm Bảo Sức Khỏe Người Tiêu Dùng

Đầu tháng 11 vừa qua, đoàn kiểm tra liên ngành do Chi cục Quản lý chất lượng nông - lâm và thủy sản chủ trì, phối hợp với Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV) tiến hành lấy 3 mẫu rau (hành hoa, cải ngồng, cà pháo) tại 3 cơ sở sản xuất rau xã Thanh Hưng (huyện Điện Biên) đang trong thời điểm thu hoạch; 7 mẫu củ, quả (hành tây khô, tỏi khô, cà rốt, lê, táo tàu, hồng và quít) tại 5 đại lý, cửa hàng kinh doanh - đầu mối nhập và phân phối hàng củ, quả tươi trên địa bàn phường Tân Thanh và Mường Thanh (TP. Điện Biên Phủ) để kiểm tra dư lượng thuốc BVTV.

15/12/2014
Phải GlobalGAP Mới Xuất Khẩu Được? Phải GlobalGAP Mới Xuất Khẩu Được?

Hiện có nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp thực hiện quy trình thực hành nông nghiệp tốt (GAP). Đây là điều cần thiết trong sản xuất nông nghiệp hiện đại. Tuy nhiên, 2 tiêu chuẩn VietGAP (thực hành nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn Việt Nam) và GlobalGAP (thực hành nông nghiệp tốt tiêu chuẩn toàn cầu) có mức chênh lệch về đầu tư khá lớn, khiến nhiều nông dân rất đắn đo khi áp dụng.

15/12/2014
Cần Thực Hiện Tái Cơ Cấu Nông Nghiệp Một Cách Bền Vững Cần Thực Hiện Tái Cơ Cấu Nông Nghiệp Một Cách Bền Vững

Phải có giải pháp chuyển dịch cơ cấu cây trồng và vật nuôi rồi mới hướng tới tái cơ cấu ngành nông nghiệp với mục đích thay đổi nền nông nghiệp sản xuất lạc hậu, gia tăng giá trị sản xuất nông nghiệp theo hướng khoa học - kỹ thuật một cách bền vững.

15/12/2014