Xuất Khẩu Nông Sản Tăng Trưởng Ngoạn Mục

Năm 2014, mặc dù có sự giảm sút về thị trường xuất khẩu nông sản các tháng đầu năm, sức mua trong nước cải thiện chưa nhiều cộng với lãi suất cao đối với hoạt động sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp; nhưng cũng là một năm có sự tăng trưởng ngoạn mục về xuất khẩu nông sản.

Được mùa, được giá

Năm 2014, để mở rộng thị trường xuất khẩu nông sản, lãnh đạo Bộ NN-PTNT đã dẫn đầu nhiều đoàn xúc tiến thương mại đến các thị trường xuất khẩu trọng điểm: Mỹ, EU, Nga… đàm phán giải quyết những rào cản, khai thông thị trường. Kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2014 đã đạt được mức tăng kỷ lục, cả năm ước đạt 30,8 tỷ USD, tăng 11,2% so với năm 2013.

Đây là con số rất ấn tượng và là dấu ấn mới của ngành nông nghiệp. Tính ra, riêng năm 2014 nước ta đã tăng được hơn 3 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu hàng nông, lâm, thủy sản.

Đáng lưu ý, hầu hết các mặt hàng xuất khẩu đều tăng giá trị so với năm 2013 như: Thủy sản đạt 7,92 tỷ USD (tăng 18%); đồ gỗ và sản phẩm từ gỗ 6,54 tỷ USD (tăng 12,7%); cà phê đạt 3,6 tỷ USD (tăng 32,6%), rau quả đạt 1,47 tỷ USD (tăng 34,9%), hạt tiêu đạt 1,2 tỷ USD (tăng 34,1%); hạt điều đạt 2 tỷ USD (tăng 21,1%), tôm ước đạt 3,5 tỷ USD (tăng 25%).

Trong khi đó, chỉ có một vài mặt hàng giảm kim ngạch xuất khẩu gồm: Gạo đạt 3,0 tỷ USD, giảm 1,9%; cao su đạt 1,8 tỷ USD, giảm 28,9%. Thành tích xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2014 vượt trội là vậy, nhưng thách thức về thị trường, cả trong nước và xuất khẩu trong năm tới vẫn vô cùng lớn.

Đầu năm 2015, nước ta gần như mở cửa hoàn toàn thị trường nông sản trong khu vực ASEAN. Cụ thể, có tới 90% mặt hàng từ các nước ASEAN có thể luân chuyển trong ASEAN với thuế bằng 0%, trừ một số trong danh mục nông sản nhạy cảm như đường mía, thịt và trứng gia cầm thương phẩm, bưởi, chanh, thịt chế biến là 5%.

Tính đến nay, Bộ NN-PTNT đã phối hợp với các địa phương hướng dẫn nông dân chuyển đổi khoảng 179.040 ha gieo trồng lúa sang cây trồng khác, chăn nuôi hoặc nuôi trồng thủy sản. Phát triển sản xuất lúa theo hình thức liên kết, hợp tác, cánh đồng mẫu lớn ở 43 địa phương với 121.000 ha. Trong năm 2015, dự kiến sẽ giảm khoảng 104 ngàn ha diện tích gieo trồng lúa để chuyển sang trồng một số cây có giá trị kinh tế cao.

Đánh giá chung về kết quả này, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát nhấn mạnh: “Ngành nông nghiệp nước ta vừa trải qua một năm tương đối được mùa, được giá. Việc tiêu thụ đã có sự phát triển đồng bộ với sản xuất nên giá cả các loại nông sản ở trong nước được giữ ở mức khá cao, có lợi cho bà con nông dân”.

Toàn ngành cùng bứt phá

Theo số liệu thống kê, giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản năm 2014 ước đạt 829,3 nghìn tỷ đồng, tăng 3,58% so với 2013. Trong đó, nông nghiệp đạt 618,1 nghìn tỷ đồng, tăng 2,63%; lâm nghiệp đạt 23,9 nghìn tỷ đồng, tăng 6,6%; thủy sản đạt 187,3 nghìn tỷ đồng, tăng 6,43%.

Chất lượng tăng trưởng của ngành đã được cải thiện đáng kể, tỷ trọng giá trị gia tăng trong tổng giá trị sản xuất ngành đã tăng từ 57% năm 2010 lên 67,8% năm 2014. Từ những con số trên, cho thấy ngành nông nghiệp bước đầu tăng trưởng khá cao; năng suất, sản lượng nhiều cây trồng, vật nuôi tiếp tục tăng cao. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tốc độ tăng trưởng GDP toàn ngành đạt 3,31% (tăng 0,67% mức tăng của năm 2013).

Theo bà Nguyễn Thị Hồng, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch (Bộ NN-PTNT), ngành nông nghiệp có mức tăng trưởng ấn tượng trong năm 2014 là do bốn yếu tố sau: Thứ nhất, nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ nông nghiệp, nông dân, nông thôn được Đảng, Chính phủ ban hành, Bộ NN-PTNT tiến hành triển khai và thực hiện khá quyết liệt;

Thứ hai, nguồn lực đầu tư cho ngành tiếp tục được ưu tiên; thứ ba, nỗ lực vượt khó của toàn ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn, đặc biệt trong lĩnh vực tái cơ cấu, đổi mới và phát triển các hình thức sản xuất; thứ tư, tập trung khai thông thị trường xuất khẩu, tiêu thụ trong nước cũng được coi trọng và có nhiều giải pháp lấy lại lòng tin của người tiêu dùng.

Trong năm đầu tiên triển khai đề án “Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững”, những mẫu hình nông nghiệp mới đã xuất hiện và đang được định hình để thành “hình mẫu” trong tương lai của nông nghiệp Việt Nam.

Mấy năm gần đây, rất nhiều tập đoàn đã chuyển vốn vào nông nghiệp; nhiều công ty lớn trong và ngoài nước lấy nông nghiệp làm ưu tiên đầu tư hàng đầu.

Theo TS.Võ Trí Thành, Viện phó Viện Quản lý Kinh tế Trung ương, thế giới đã thay đổi cách nhìn về nông nghiệp, cách sống trong nông nghiệp và hiện nay khu vực Đông Nam á, đặc biệt là Việt Nam được coi là một nền tảng rất quan trọng cho phát triển nông nghiệp của khu vực.

“Chúng ta có lợi thế như vậy, đòi hỏi của thế giới cũng như vậy, cách nhìn thế giới thay đổi, không có lý gì mà nông nghiệp không trở thành một lĩnh vực Việt Nam phát triển, tạo giá trị gia tăng cao hơn và như chúng tôi đã nói không phải đi theo, tiến kịp thế giới mà có thể đi cùng thế giới và thậm chí nông nghiệp Việt Nam còn là hình mẫu” – TS.Thành chia sẻ.