Phòng trị bệnh đóng rong trên tôm nước lợ

Bệnh đóng rong trên tôm nước lợ do động vật nguyên sinh, vi khuẩn dạng sợi, tảo bám, vi nấm... Mặc dù không gây ra tình trạng tôm chết hàng loạt như đối với các bệnh do virus đốm trắng hay hoại tử gan tụy nhưng cũng gây ra thiệt hại không nhỏ cho người nuôi tôm.

Tôm bị đóng rong Ảnh: Thành Công

Nguyên nhân

Các loài sinh vật có thể gây bệnh đóng rong ở tôm bao gồm động vật nguyên sinh Zoothamnium spp., Vorticella spp., Suctoria spp.; các động vật chân tơ (barnacles); tảo Spirulina subsalsa, Schizthrix calcicola, Enteromorpha sp., Amphora sp., Nitszchia sp.; nấm Fusarium sp.; vi khuẩn dạng sợi Leucothrix spp. và các loại khác.

Biểu hiện

Tôm nuôi khi bị bệnh đóng rong có biểu hiện khác nhau tùy thuộc vào những loại sinh vật bám và cả những chất bẩn bám trên bề mặt cơ thể. Hiện tượng đóng rong ở mang tôm thường làm cho mang đổi màu, thậm chí mang tôm bị đen. Hiện tượng đóng rong ở vỏ tôm thường làm vỏ tôm trơn giống như phủ lớp nhớt, vỏ tôm trông có tảo bám trên bề mặt, không sạch. Bệnh đóng rong trên tôm rất dễ nhận biết, toàn thân bị dơ, tập trung ở phần đầu ngực hay toàn thân, mang và các phụ bộ.

Tôm bị bệnh đóng rong trên vỏ thường có màu xanh của tảo, màu đen khói đèn hay màu xám đục giống như bùn. Tôm bệnh thường rất yếu, bỏ ăn, ít di chuyển và cặp mé bờ, mang thường bị tổn thương hoặc biến đổi màu sắc và tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn và ký sinh trùng xâm nhập. Tôm bị bệnh đóng rong hoạt động rất khó khăn, thậm chí tôm bị bệnh nặng có thể phá hủy vỏ tôm và xâm nhập vào cơ thịt tôm.

Phòng và trị bệnh

Bệnh đóng rong gây ra bởi các sinh vật bám khác nhau nên phải chú ý dấu hiệu ban đầu để xử lý hiệu quả nhất. Nên cải tạo chất lượng nước, cho ăn thức ăn có đầy đủ chất dinh dưỡng để kích thích tôm hoạt động và lột xác thường xuyên. Chỉ xử lý tôm bằng hóa chất khi nào bệnh kéo dài mặc dù đã cải thiện chất lượng nước. Cung cấp đầy đủ ôxy giúp tôm dễ dàng lột xác hơn. Sử dụng men vi sinh định kỳ. Quản lý chất lượng nước ao tốt, ổn định tảo trong ao và luôn đảm bảo nhu cầu ôxy cho tôm.

Để điều trị bệnh đóng rong trên tôm nuôi, bà con có thể dùng Formalin với liều lượng 25 - 30 ml/m3 nước ao nuôi do Formalin có tác dụng trực tiếp diệt sinh vật bám và kích thích sự lột xác của tôm. Khi sử dụng hóa chất này nên dùng ban ngày và sục khí liên tục trong quá trình xử lý.

Người nuôi cũng có thể dùng BKC 80 với liều 0,8 ml/m3. Đối với các loại BKC có hàm lượng hoạt chất thấp hơn thì sử dụng  theo chỉ dẫn nhà sản xuất. Sử dụng chế phẩm vi sinh để phân hủy các chất hữu cơ để làm sạch đáy ao thường xuyên. Sử dụng một số hóa chất diệt tảo, diệt nguyên sinh động vật nằn trong danh mục được phép lưu hành do Bộ NN&PTNT ban hành khi chúng phát triển mạnh trong ao nuôi.

>> Bệnh đóng rong thường xuất hiện vào mùa xuân, mùa thu, mùa đông ở miền Bắc, mùa mưa ở miền Nam. Bệnh xuất hiện từ giai đoạn tôm giống đến tôm trưởng thành, đặc biệt là vào những tháng cuối của vụ nuôi. Vì vậy, cần nắm bắt được thời điểm xảy ra bệnh để có các biện pháp xử lý kịp thời.