Lúa chưa gặt giá đã tăng, gạo xuất khẩu hút hàng

Các DN kinh doanh lúa gạo ở ĐBSCL cho biết, từ sau vụ lúa ĐX 2016 - 2017 đến nay lúa tăng giá ở mức cao.

Chế biến gạo xuất khẩu ở ĐBSCL

Thời điểm này lúa HT sớm trong vùng vừa thu hoạch ở Hậu Giang, Vĩnh Long và Cần Thơ nhưng theo dự báo của Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) giá lúa có thể còn duy trì mức cao đến tháng 9/2017.  

Năng suất, sản lượng, giá "rủ" nhau tăng

Chuyển động thị trường mua bán lúa gạo trở nên nhộn nhịp, nhất là thương lái và một số DN đang cần mua để có đủ số lượng đáp ứng thời hạn các hợp đồng đã ký.

Tại Cần Thơ, vụ lúa HT có 80.000ha, tăng hơn 5.000ha từ đất trồng mè chuyển sang lúa do không xuống giống kịp thời vụ. Năng suất cao hơn vụ HT 2016 khoảng 100 kg/ha. Một thương lái rảo qua hết các cánh đồng lúa ngoại thành ở Cần Thơ cho biết: Lúa sắp cạn đồng nên đang chuyển hướng lên Thoại Sơn (An Giang) đặt cọc trước mua lúa IR50404 với giá 5.000 đ/kg (lúa tươi) - Loại gạo xô từ giống lúa này hồi đầu vụ DN thu mua 6.100 đ/kg đến nay đã tăng lên 7.300 đ/kg.

Hiện nay lúa HT các tỉnh trong vùng vào mùa thu hoạch rộ. Hậu Giang có tiến độ thu hoạch trên 22.500/77.000ha; Vĩnh Long thu hơn 15.000/55.700ha; Long An thu hoạch trên 37.600/221700ha. Các tỉnh bắt đầu vào mùa thu hoạch như: Đồng Tháp thu hoạch 107.000/198.000ha; Kiên Giang thu trên 37.600/276.000ha và An Giang thu hoạch lúa HT sớm được trên 12.400/235.600ha.

Do tình hình thị trường lúa gạo có giá tốt nên nông dân một số địa phương thu hoạch lúa HT sớm đã bắt tay gieo sạ sớm vụ TĐ 2017. Ở Cần Thơ hiện có vài cánh đồng lúa TĐ sớm đã qua 40 ngày tuổi, nghĩa là còn gần 2 tháng tới mới thu hoạch, nhưng có thương đến đặt tiền cọc trước 300.000 - 400.000 đồng/công, bao tiêu trồng lúa IR50404 với giá 4.500 đ/kg.

Ông Lâm Minh Trí, Giám đốc Cty TNHH MTV Nông nghiệp Cờ Đỏ, nói: Cty nằm trên vùng đất SX của nông trường Cờ Đỏ (cũ), vụ lúa HT 2017 có khoảng 5.300ha vừa thu hoạch xong, năng suất trên 5 tấn/ha, cao hơn 100 kg/ha so vụ HT 2016. Cty bao tiêu toàn bộ lúa các hộ thành viên được tính trên cơ sở giá thành SX. Tuy nhiên do thị trường tăng giá nhanh, có một số hộ dân bán lúa ra thương lái bên ngoài, công ty thu mua được khoảng 70 - 80%.

Cty nhắm vào kế hoạch SX kinh doanh trong 2 vụ lúa chính ĐX và HT. Riêng vụ TĐ các hộ nông dân thành viên tự canh tác, mỗi năm khoảng 50 - 60% diện tích. Dự đoán từ nay đến cuối năm giá lúa tăng mạnh, vụ TĐ năm nay nông dân xuống giống canh tác 100% diện tích.  

Gạo xuất khẩu hút hàng

Theo số liệu tổng hợp từ Sở NN-PTNT các tỉnh trong vùng ĐBSCL, vụ lúa HT năm nay toàn vùng có trên 1,6 triệu ha. Tuy giảm hơn 31.000ha so vụ lúa HT 2016 nhưng nhờ nông dân canh tác chăm sóc lúa tốt; năng suất ước đạt trên 5,69 tấn/ha, tăng 3,07 tạ/ha, dự kiến sản lượng lúa HT toàn vùng trên 9,3 triệu tấn, tăng hơn 336.000 tấn so cùng kỳ năm 2016.

Theo nhận định của các DN, thị trường gạo chuyển biến tích cực. Giá gạo xuất khẩu tăng do nhu cầu đang gia tăng trên thị trường thế giới, nhất là từ những nước châu Á như Bangladesh, Philippines. Trong khi Thái Lan, Pakistan, Campuchia… lượng gạo giá cao và không còn nhiều. Vào lúc này ở ĐBSCL qua vụ ĐX đã cạn nguồn cung, lúa HT mới thu hoạch khoảng 300.000ha. Cùng lúc 2 TCty lương thực Vinafood 1 và Vinafood 2 có thêm các hợp đồng xuất khẩu vào các thị trường tập trung. Bên cạnh đó các DN trong vùng gặp thuận lợi hơn so vụ HT 2016 nhờ có khách hàng và các hợp đồng thương mại ký kết.

Ông Nguyễn Trung Kiên, Giám đốc Cty CP Gentraco (Cần Thơ), nhận định: Dự báo sắp tới nhu cầu nhập khẩu gạo của thị trường một vài nước có thể tăng thêm từ 250.000 tấn lên 500.000 tấn. Do đó vào thời điểm này nếu DN nào có nguồn hàng, chân hàng sẵn trong kho thì khả năng kinh doanh có hiệu quả.

Trong năm 2016 Cty Gentraco xuất khẩu đạt 100.000 tấn gạo. Riêng trong 6 tháng đầu năm 2017 Gentraco đã xuất 80.000 tấn. Thị trường lúa gạo hứa hẹn triển vọng. Cty Gentraco đang theo đuổi mục tiêu nâng cao chất lượng gạo xuất khẩu để bán giá trị cao hơn, kể cả đối với giống lúa có phẩm chất gạo trung bình vẫn có thể bán giá cao nếu ứng dụng kỹ thuật để nâng cao chất lượng và giá trị.

Theo cách này, trong 2 năm qua, Cty Gentraco xây dựng vùng nguyên liệu ổn định tại An Giang với 1.000ha chuyên giống lúa IR50404 SX lúa gạo bền vững theo tiêu chuẩn quốc tế (SRP) đáp ứng theo hợp đồng đặt hàng chế biến cơm ăn liền xuất vào thị trường châu Âu.

Đầu năm 2017, Gentraco mở rộng SX tại Sóc Trăng, tham gia đầu tư kinh doanh nông nghiệp có trách nhiệm trong chuỗi giá trị lúa gạo tại Việt Nam (GRAISEA), thông qua Oxfam - Việt Nam tổ chức, gắn kết mối quan hệ giữa DN và nông dân, tăng cường đầu tư tác động xã hội nhằm cải thiện nguồn cung lúa gạo chất lượng và bền vững; xây dựng vùng SX lúa IR50404 với 200 ha theo tiêu chuẩn SRP, Gentraco sẽ thu mua cao hơn lúa SX bên ngoài 300 đ/kg.

Theo VFA, trong 5 tháng đầu năm 2017 xuất khẩu gạo 2,282 triệu tấn, sản lượng tăng 9,71% so cùng kỳ năm 2015; giá xuất (FOB) tăng bình quân 6,06 USD/tấn. Dự kiến trong tháng 6 các DN xuất khẩu trên 450.000 tấn. Hiện nay các hợp đồng đã đăng ký trên 3,5 triệu tấn. Dự kiến trong 6 tháng cuối năm 2017 sẽ xuất khẩu thêm 2,92 triệu tấn.