Để Phát Triển Nuôi Trồng Thủy Sản Bền Vững

Phú Yên là tỉnh duyên hải Nam trung bộ, có các vùng nuôi trồng thủy sản trọng điểm với tổng diện tích nuôi trồng thủy sản trên 3000 ha và hàng chục ngàn lồng bè nuôi tôm hùm, cá mú, cá hồng… với giá trị tài sản lên đến hàng ngàn tỷ đồng.

Ngoài ra, còn có hàng trăm ha ao hồ nuôi thủy sản nước ngọt ven các sông, suối, hồ, đập và trong các khu nội đồng. Phú Yên còn có hệ thống các trại sản xuất giống thủy sản phân bố rải rác dọc các khu vực ven biển, tạo điều kiện chủ động về nguồn giống tại chỗ.

Năm 2013, diện tích nuôi trồng thủy sản toàn tỉnh là 2.951 ha, tăng hơn năm trước 309 ha. Trong đó, diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng 2.119 ha, tôm sú 160 ha, cá biển 128 ha, cá nước ngọt 268 ha, thủy sản khác 276 ha.

Số lồng nuôi tôm hùm 22.591 lồng, tập trung chủ yếu ở Vịnh Xuân Đài và đầm Cù Mông, thị xã Sông Cầu 14.000 lồng, vịnh Vũng Rô, huyện Đông Hòa 7.229 lồng, vùng ven biển huyện Tuy An 1.290 lồng.

Số lồng nuôi tôm hùm giảm hơn năm 2012 khoảng 7,4%, chủ yếu do thực hiện việc giải tỏa một số lồng nuôi tôm hùm tại Vũng Rô theo chỉ đạo của tỉnh. Số lượng lồng nuôi cá biển 4.965 lồng, tăng 1,6 lần so với năm 2012, các đối tượng nuôi chính là cá mú, cá hồng, cá chẽm.

Năng suất nuôi các đối tượng chủ lực được duy trì và đạt khá, đối với tôm thẻ chân trắng bình quân 3,44 tấn/ha/năm, tôm sú bình quân 0,86 tấn/ha/năm, tôm hùm lồng 27,5 kg/lồng/năm. Nhờ đó, sản lượng nuôi trồng thủy sản toàn tỉnh đạt 10.103 tấn, cao hơn năm 2012 là 27%. Trong đó, sản lượng tôm thẻ chân trắng 7.308 tấn, tôm sú 137 tấn, tôm hùm 622 tấn, cá biển 760 tấn, cá nước ngọt 304 tấn,...

Đạt được kết quả trên là nhờ có sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, UBND tỉnh và Tổng cục Thủy sản; Sự nỗ lực phấn đấu của toàn ngành thủy sản và các cấp chính quyền địa phương. Bà con ngư dân đã thực hiện tương đối tốt lịch thời vụ, chú ý đến việc chọn và thả giống nuôi hợp lý, tăng cường áp dụng các biện pháp kỹ thuật chăm sóc từng đối tượng nuôi, quản lý chặt chẽ môi trường vùng nuôi, khai báo và xử lý kịp thời dịch bệnh xảy ra, không để lây lan ra diện rộng.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy môi trường nhiều vùng nuôi trồng thủy sản đang có chiều hướng ngày càng xấu, tình hình dịch bệnh trong nuôi trồng thủy sản diễn biến phức tạp, bệnh hoại tử gan tụy trên tôm thẻ chân trắng vẫn chưa có biện pháp phòng trị hiệu quả, bệnh sữa trên tôm hùm vẫn còn xảy ra, bệnh lở loét trên cá mú chưa có phác đồ điều trị.

Vấn đề dịch bệnh đối với các đối tượng thủy sản nuôi liên quan đến nhiều yếu tố như chất lượng giống, sự diễn biến phức tạp của thời tiết khí hậu, tình trạng lạm dụng thuốc thú y, hóa chất, trình độ thâm canh, các chất thải từ sinh họat, từ sản xuất công nghiệp, nông nghiệp làm ảnh hưởng đến nguồn nước ở các vùng hạ lưu sông, các đầm vịnh ven biển.

Môi trường xấu là một trong những tác nhân chủ yếu và là điều kiện thuận lợi để bệnh trên các đối tượng nuôi trồng thủy sản bùng phát và lây lan ra diện rộng.

Mặt khác, do nhiều vùng có quá trình phát triển nuôi rồng thủy sản trải qua một thời gian dài, lượng dư thừa chất thải hữu cơ tích lũy trong các đầm, vịnh, vùng các cửa sông, ao hồ nuôi trồng thủy sản và kênh mương nội đồng nhiều năm đã làm cho các yếu tố môi trường liên quan trực tiếp như độ pH của đất và nước, độ trong, độ kiềm, ô xy hòa tan, hàm lượng các khí độc như H2S, NH3… có sự biến đổi liên tục làm ảnh hưởng đến sự phát triển của các đối tượng thủy sản.

Để tiếp tục đẩy mạnh phát triển bền vững nuôi trồng thủy sản năm 2014 và những năm tiếp theo, cần có giải pháp đồng bộ, hợp lý và hữu hiệu: Triển khai, quản lý thực hiện có hiệu quả quy hoạch chi tiết các vùng nuôi, trồng thủy sản và đối tượng nuôi, trồng thủy sản trên từng địa bàn.

Có chính sách khuyến khích, hỗ trợ các cơ sở sản xuất giống thủy sản chất lượng. Nâng cao năng lực hệ thống quản lý chất lượng giống thủy sản. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát thuốc, thức ăn, chế phẩm sinh học sử dụng vào nuôi, trồng thủy sản. Nâng cao năng lực, tần suất quan trắc, cảnh báo môi trường, giám sát, xử lý dịch bệnh trong nuôi trồng thủy sản.

Có kế hoạch phòng chống dịch bệnh ngay từ đầu vụ nuôi, trồng. Quản lý chặt chẽ việc thực hiện thời vụ nuôi trồng thủy sản đối với từng vùng nuôi cụ thể ở địa phương. Tăng cường công tác khuyến ngư và chuyển giao công nghệ sản xuất, nhân rộng các mô hình nuôi, trồng thủy sản hiệu quả. Đa dạng hóa đối tượng và phương thức nuôi, trồng thủy sản.

Đẩy nhanh việc xây dựng vùng nuôi, trồng thủy sản an toàn, triển khai thực hiện quy phạm thực hành nuôi trồng thủy sản tốt (GAP), thực hiện quy định truy xuất nguồn gốc sản phẩm trong nuôi, trồng thủy sản, nhằm bảo đảm sản phẩm nuôi, trồng thủy sản đủ sức cạnh tranh và tham gia sâu vào nhiều thị trường thế giới.