Singapore - Thị trường tiềm năng cho nông sản Việt Nam

Thời gian gần đây, Singapore bắt đầu quan tâm nhập khẩu các sản phẩm rau củ, trái cây, cây cảnh và hoa từ Việt Nam, với mức tăng trưởng trung bình 7% liên tục trong giai đoạn từ năm 2017-2020. Đây là cơ hội cho mặt hàng nông sản Việt Nam thâm nhập sâu vào quốc đảo sư tử này.

Tại các siêu thị ở Singapore, vải Việt Nam luôn ở tình trạng khan hiếm, cạnh tranh tốt với vải Trung Quốc dù mức giá cao hơn

Quả vải xuất khẩu – Hướng đi bài bản

Trái vải Việt Nam đã có mặt tại thị trường Singapore trong hệ thống siêu thị, chính thức từ năm 2020. Ngay mùa xuất đầu tiên, Việt Nam đã vượt lên trở thành nước xuất khẩu vải lớn thứ 4 vào Singapore, vượt qua Madagascar - một cường quốc xuất khẩu vải thiều của thế giới. Cũng ngay mùa xuất đầu tiên, vải thiều đã lọt top 10 sản phẩm rau củ trái cây có giá trị xuất khẩu cao của Việt Nam vào Singapore. Tại các siêu thị, vải Việt Nam luôn ở tình trạng khan hiếm, cạnh tranh tốt với vải Trung Quốc dù mức giá cao hơn.

Bà Trần Thu Quỳnh - Tham tán Thương mại Việt Nam tại Singapore - cho biết, năm 2020, vải Việt Nam chỉ được bày bán ở một số đại siêu thị FairPrice Xtra và FairPrice Fines, mùa vải năm nay, vải Việt Nam đã được nhà nhập khẩu đưa vào toàn bộ hệ thống 230 siêu thị của chuỗi. Điều này cho thấy, vải Việt Nam vào thị trường không còn là một “phép thử thị trường” mà đã thực sự trở thành một quyết định thương mại dài hạn của nhà nhập khẩu.

Điều đáng mừng, năm nay, vải của Việt Nam vào thị trường, ngoài việc tự hào với nhãn “Produce of Vietnam”, còn có tem với QR Code truy xuất nguồn gốc với chỉ dẫn địa lý “Vải thiều Thanh Hà”. Đây là một hướng đi bài bản, khoa học của các cơ quan quản lý (tỉnh Hải Dương và Cục Xúc tiến thương mại - Bộ Công Thương) để bảo hộ chỉ dẫn địa lý và tăng cường sự nhận diện quốc tế đối với trái vải.

“Singapore nhập khẩu hàng năm hơn 2.000 tấn vải để tiêu thụ trong nước, tái xuất và chế biến vải đóng hộp. Từ trước đến nay, Trung Quốc luôn chiếm đến hơn 80% thị phần; tuy nhiên, chúng tôi tin tưởng dư địa cho trái vải xuất khẩu của Việt Nam ở Singapore sẽ ngày càng mở rộng trong những năm tới”, bà Trần Thu Quỳnh nhấn mạnh.

Để quảng bá cho trái vải Việt Nam tại địa bàn, Thương vụ Việt Nam tại Singapore đã cho in ấn standee, poster gắn sự kiện vải tươi Việt Nam mùa vụ mới với lễ hội Đoan Ngọ của người Hoa. Cổng thông tin điện tử của Thương vụ - trang tiếng Anh - cũng đăng tải bài viết giới thiệu lịch sử trái vải và các tác dụng dược lý, làm đẹp của trái vải. Hay trong các sự kiện kết nối với nhà nhập khẩu Singapore, Thương vụ đã chủ động mời chuyên gia Singapore - là tác giả của cuốn “Sổ tay hướng dẫn thực hành vải” cho người nông dân Việt Nam, người đã có hơn 10 năm gắn bó với trái vải Việt - để khách quan giới thiệu, thuyết phục nhà nhập khẩu về sự khác biệt nổi trội của chất lượng trái vải Việt Nam so với trái vải từ các vùng địa lý khác.

Nhiều dư địa cho tiêu thụ nông sản

Ngoài vải, bưởi, xoài là những trái cây mang tính mùa vụ, nhiều sản phẩm trái cây mới của Việt Nam bắt đầu có sự hiện diện cố định tại thị trường Singapore như: chanh leo, hồng xiêm, ổi xanh, ổi đỏ, chuối… Các nhà nhập khẩu Singapore hiện còn quan tâm đến nhiều sản phẩm khác của Việt Nam, đặc biệt là nhãn, vú sữa, mãng cầu, các loại rau ăn lá, các loại đậu bắp, đậu rồng, dưa chuột, bí ngồi, bầu…

Bà Trần Thu Quỳnh cho biết, do không có nền nông nghiệp, Singapore phụ thuộc gần như hoàn toàn vào nhập khẩu, vì vậy, Singapore có mạng lưới bạn hàng cung cấp đa dạng bậc nhất thế giới từ 220 quốc gia và vùng lãnh thổ. Để đảm bảo an ninh lương thực và ổn định nguồn cung, các nhà nhập khẩu Singapore nhìn chung là những bạn hàng “trung thành”, uy tín, tin cậy. Mạng lưới doanh nhân người Hoa của Singapore hoàn toàn có thể trở thành bệ phóng cho trái vải Việt đi đến những thị trường mà các nhà xuất khẩu Việt Nam còn chưa có ưu thế.

Bên cạnh đó, tiềm năng hợp tác cùng các nhà sản xuất chế biến thực phẩm của Singapore cũng rất lớn vì hiện nay, Việt Nam và Singapore đều cùng có hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu và Anh quốc. Singapore có quota xuất khẩu miễn thuế 50.000 tấn thực phẩm chế biến vào châu Âu. Vì vậy, các nhà sản xuất Singapore rất quan tâm đến việc tìm kiếm nguồn cung nguyên liệu từ Việt Nam để tận dụng nguyên tắc xuất xứ.

“Singapore cũng là nhà cung ứng thực phẩm Halal lớn cho thị trường thế giới với thị phần ngày càng mở rộng. Đây là các cơ hội cho Việt Nam có thể gia công OEM cho các thương hiệu Singapore. Nếu chúng ta khai thác được tốt các lợi thế này của bạn, triển vọng nông sản của Việt Nam sang thị trường sẽ ngày càng tốt hơn”, bà Trần Thu Quỳnh cho hay.

Tuy nhiên, để duy trì vị thế và tăng thị phần tại thị trường này, bà Trần Thu Quỳnh khuyến nghị, các doanh nghiệp cần chủ động làm công tác nghiên cứu thị trường ngành hàng.

Đơn cử trong xuất khẩu vải thiều, Trung Quốc có mô hình Tập đoàn Vải thiều Quảng Đông và Hiệp hội công nghiệp vải Quảng Đông vận hành toàn bộ chuỗi giá trị ngành vải, liên kết các trang trại và doanh nghiệp xuất khẩu chặt chẽ với nhau. Giá trị xuất khẩu của Tập đoàn Vải thiều Quảng Đông lên đến 10 tỷ USD/năm (2018). Madagascar cũng là một trường hợp đáng nghiên cứu vì mặc dù chất lượng trái vải rất thấp so với các vùng địa lý xuất khẩu vải khác nhưng vải Madagascar luôn được định vị là “trái cây cao cấp”, có mức giá xuất khẩu ở phân khúc cao nhất.

Trong bối cảnh ngày càng có nhiều đối thủ cạnh tranh (Ấn Độ, Thái Lan bắt đầu phát triển mạnh các trang trại trồng vải), bà Trần Thu Quỳnh cho rằng, các doanh nghiệp càng phải làm tốt công tác định vị thương hiệu và xây dựng chiến lược giá.

“Chiến lược kinh doanh của nhóm hàng nông sản sẽ rất khác biệt với nhóm hàng công nghệ hay thực phẩm chế biến, vì vậy, các doanh nghiệp xuất khẩu càng cần xác định chiến lược thâm nhập thị trường bền vững, ổn định, dựa trên chữ tín và tinh thần đối tác, tránh cách thức chụp giật, thời điểm”, bà Trần Thu Quỳnh chia sẻ.

Đối với mặt hàng trái vải nói riêng và rau củ quả nói chung, Thương vụ Việt Nam tại Singapore đã nỗ lực trong suốt 3 năm để thiết lập mối quan hệ rất tốt với Hiệp hội Nhập khẩu rau củ quả Singapore. Hàng tháng, Thương vụ đều đặn tổ chức các hội nghị trực tuyến kết nối các ngành hàng, các địa phương để giới thiệu các cơ hội kinh doanh và hợp tác mới cho doanh nghiệp hai nước.

Trong quý 3/2021, Thương vụ sẽ triển khai thí điểm tổ chức tổ chức lần đầu tiên một Triển lãm hybrid ở Singapore nhằm quảng bá các sản phẩm thực phẩm chế biến và Halal của Việt Nam đạt Thương hiệu quốc gia (Vietnam Value). Đây sẽ là triển lãm đầu tiên của Việt Nam ở nước ngoài sau 2 năm dịch Covid với sản phẩm được vận chuyển sang Singapore và trưng bày tại các gian hàng để doanh nghiệp Singapore tham quan, lựa chọn, dùng thử…