Quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh hại trên cây nhãn Phần 1

I. Kỹ thuật trồng mới

1. Điều kiện đất đai, nguồn nước:

1.1. Đất đai: 

- Nhãn thích hợp với nhiều loại đất khác nhau tuy nhiên đất trồng thích hợp cho cây nhãn là đất cát, cát pha, cát giồng, đất cồn và phù sa ven sông, 

- Đất có độ pH từ 5-7. 

1.2. Nguồn nước: 

Nguồn nước cung cấp cho việc tưới tiêu cũng như cho quá trình sinh trưởng, phát triển:

- Nguồn nước sạch, nước không bị ô nhiễm kim loại nặng cũng như vi sinh vật gây hại.

- Phải bảo đảm được lượng nước tưới vào các vụ khô hạn.

1.3. Thời tiết:  

Nhiệt độ thích hợp cho nhãn sinh trưởng và phát triển là từ 21-27oC; mùa hoa nở cần nhiệt độ cao 25-31oC.

2. Quy trình trồng mới:

2.1. Tiêu chuẩn chọn hạt giống: (chủ yếu dùng làm gốc ghép)

- Biết rõ suất xứ nơi sản xuất hạt giống

- Hạt giống phải sạch bệnh (độ sạch hạt giống đạt tới 99%)

- Tỷ lệ nảy mầm đạt 90-95% 

2.2. Triết cành:

- Chọn những cành được triết phải: sạch bệnh, năng suất ổn định, có tính kháng cao.

2.3. Làm đất:

- Đất đai cần được dọn sạch, 

- Khu vực trồng cần chú ý đến khâu thoát nước ( tránh lũ lụt vào mùa mưa)

- Tùy thuộc vào khu vực trồng có thể lên liếp hoạc không lên liếp.

- Chuẩn bị đất trồng: 

+ Hố trồng: kích thước hố trồng 30x30x30 (cm) 

+ Đất đào từ hố lên nên tận dụng và chộn với 10-15kg phân chuồng hoai, tro trấu, 0,5kg phân lân

Nên chuẩn bị hố từ 15-30 ngày trước khi trồng. 

- Mật độ trồng: Tùy thuộc vào đất đai và mô hình trồng, có thể chọn khoảng cách thích hợp là 6x5m, 6x6m, tương đương khoảng 278-333cây/ha. Trong những năm đầu, khi cây chưa giao tán, có thể trồng xen những cây ngắn ngày như rau, đậu, đu đủ... 

3. Chăm sóc:

- Đắp mô, bồi liếp: Trong 2 năm đầu, hàng năm cần đắp thêm đất khô vào chân mô, giúp mô cao hơn, rộng hơn. 

- Làm cỏ, xới xáo: Cần thường xuyên làm cỏ để tránh cạnh tranh dinh dưỡng, hạn chế sự cư trú, xâm nhập của sâu bệnh gây hại. Kết hợp xới xáo đất giúp đất thông thoáng nhằm giúp bộ rể tăng cường trao đổi chất, không dùng cuốc lưỡi và không xới sâu vì làm tổn thương bộ rễ. Tuyệt đối không diệt cỏ bằng các hóa chất trong vườn nhãn nói riêng và vườn cây ăn trái nói chung. 

- Tưới, tiêu nước: Nhãn rất cần nước, nếu được tưới đầy đủ nhãn sẽ phát triển nhanh, ra hoa, kết trái tốt. Nhưng nhãn là cây chịu úng kém nên cần có hệ thống thoát nước trong mùa mưa. Đối với những vườn có nguy cơ bị ngập trong mùa mưa lũ thì nên có hệ thống bờ bao vững chắc, kịp thời bơm nước ra khỏi vườn khi cần thiết. 

- Tỉa cành, tạo tán: Sau thu hoạch cần tiến hành tỉa bỏ những cành sâu bệnh, cành bị che khuất trong tán cây, cành vượt ... đồng thời bấm tỉa những cành vừa được thu trái để giúp cây ra tược non đồng loạt. 

4. Bón phân:

- Tỷ lệ và liều lượng phân bón: Để vườn nhãn cho năng suất cao, phẩm chất quả tốt, cần cung cấp một lượng phân bón đầy đủ và với tỷ lệ các chủng loại phân bón phù hợp. 

(Áp dụng cho vườn nhãn cho năng suất quả trung bình)

Loại phân	Lượng phân bón theo tuổi cây (kg/cây/năm)
	Cây 4-6 năm tuổi	7-10 năm tuổi	Trên 10 năm tuổi
Phân chuồng	20-30	35-50	55-70
Phân urê	0.3-0.5	0.8-1.0	1.2-1.5
Phân supe lân	0.7-1.0	1.5-1.7	2.0-3.0
Phân clorua kali	0.5-0.7	1.0-1.2	1.2-2.0

 

- Cách bón:

+ Bón phân hữu cơ: Đào rãnh xung quanh cây theo hình chiếu của tán với bề mặt rãnh rộng 30-40 cm, sâu 30-35 cm, rải phân, lấp đất và tưới nước giữ ẩm. Ở lần bón sau khi thu hoạch quả, có thể trộn đều các loại phân vô cơ và bón kết hợp cùng với phân chuồng.

+ Bón phân vô cơ: Khi đất ẩm chỉ cần rải đều phân trên mặt đất theo hình chiếu của tán, sau đó tưới nước để hòa tan phân. Khi trời khô hạn cần hòa tan phân trong nước để tưới hoặc rải đều phân theo hình chiếu của tán, xới nhẹ đất và tưới nước.

- Bón phân qua lá: Để bổ sung dinh dưỡng kịp thời cho cây có thể dùng hình thức bón phân qua lá. Ngoài sử dụng Urê 0,2% và Kalihydrophotphat (KH2PO4) 0,2-0,3%, có thể bổ sung các nguyên tố vi lượng như Bo, Zn bằng phun các dung dịch axit Boric, dung dịch Sunphat kẽm 0,1%. Thời gian phun tốt nhất là trước khi hoa nở để làm tăng tỷ lệ đậu và sau khi đậu quả làm hạn chế rụng quả non.