Quản lý bệnh thối nhũn hại gừng do vi khuẩn

Gừng (Zingiber officinale) thuộc cây một lá mầm, là loại cây thân thảo sống lâu năm, cao từ 8-80cm, là thực phẩm vô cùng quen thuộc trong mỗi gian bếp của người Việt, gừng còn được dung trong ngành hoa kiểng, trong công nghiệp thực phẩm làm bánh kẹo, mứt rất được ưa chuộng. Ngoài giá trị về dinh dưỡng thì gừng còn được biết đến với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe con người.Trong thành phần của gừng có chứa những hợp chất quan trọng giúp cơ thể khỏe mạnh, chống lại những vi khuẩn gây bệnh từ bên ngoài môi trường.

Trong canh tác gừng, bệnh hại xuất hiện hầu như ruộng gừng nào cũng bắt gặp đó chính là bệnh thối nhũn củ gừng, đây chính là bệnh hại phổ biến và gây hại rất đáng kể. Bệnh do vi khuẩn Erwinia carotovora gây ra, khi bị nhiễm vết bệnh bị nhũn nước, bệnh phát triển nhanh và có mùi hôi thối khó chịu, cả củ và thân đều bị thối. Bệnh gây hại trong những ngày mưa dầm, đất thoát nước kém, lên liếp thấp, vi khuẩn Erwinia carotovora xâm nhập qua vết thương như: do cơ giới, gió mưa, côn trùng, gia súc, con người. Phạm vi biến đổi ẩm lớn 20-100%. Mầm bệnh lưu tồn trong xác cây và chất hữu cơ trong đất.

Vi khuẩn Erwinia carotovora là loại đa thực phá hoại trên nhiều loại cây trồng khác nhau: dưa leo, cải bắp, cần tàu, ớt, cà chua, cà rốt.

Có thể phòng trừ bằng cách thực hiện nhiều biện pháp tổng hợp sau: (1) Vệ sinh đồng ruộng, (2) tiêu huỷ nguồn dư thừa thực vật của vụ trước, (3) khi phát hiện có triệu chứng cây bị bệnh cần tách củ bệnh ra khỏi ruộng ngay, (4) xử lý vôi bột để dập bớt tác nhân lây lan, (5) không bỏ cây bệnh gần nguồn nước tưới để tránh lây lan, (6) tăng cường bón phân hữu cơ giúp tăng khả năng chống chịu cho cây, (7) không trồng xen các loại cây là ký chủ phụ của vi khuẩn gây bệnh.

Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Thị Nghiêm, 2009 (Trường Đại học Cần Thơ) có thể ngừa bệnh trước khi trồng bằng cách nhúng củ giống vào trong Clorin – Canxi 1,5% rồi để ráo trong 30 - 60 phút, sau đó xả bằng nước sạch rồi mang đi nhúng vào chế phẩm Trico-ĐHCT 0,5%. Ngay sau khi mang đi trồng, phủ rơm hoặc cỏ khô rồi tưới Trico – ĐHCT (pha 1g/5 lít nước/m2) tưới đều vào rãnh gừng và mỗi tháng. Khi phát hiện cây nhiễm bệnh có thể trị như sau: Bước 1, tưới vôi cục 0,5% (1 muỗng cà phê/lít nước), tưới quanh gốc. Bước 2, phun Clorin -  Canxi 0,3% (3g /lít nước) quanh gốc vào chiều mát, khi phun nhớ mở béc phun cho thuốc phun rộng đều khắp.

Gừng là cây lấy củ, vỏ mỏng, khi phun thuốc trị bệnh nên chú ý thời gian cách ly trước khi thu hoạch. Trong canh tác gừng cần quản lý dịch hại ngay từ khâu làm đất, xuống giống và chăm sóc mới có thể mang lại hiệu quả phòng ngừa bệnh cao. Hy vọng bà con nông dân áp dụng đồng bộ để canh tác gừng đạt hiệu quả.