Ở nơi cây chuối phá tan sự hoài nghi, mở ra hướng làm ăn mới

Doanh thu lên đến 300 triệu đồng/ha/vụ, cao gấp đôi chi phí đầu tư, lợi nhuận gấp nhiều lần trồng lúa… là hiệu quả mà mô hình trồng chuối công nghệ cao (CNC) mang lại.

Trong ảnh: Thu hoạch chuối CNC

Tỉnh An Giang đang tập trung quy hoạch, hỗ trợ về quỹ đất, cơ chế, chính sách để chủ đầu tư mở rộng mô hình, góp phần tạo công ăn việc làm cho lao động nông thôn và thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển.  

Trang trại chuối trên đất phèn

Cánh đồng xã Vĩnh Phước (huyện Tri Tôn) lâu nay vốn quen với cây lúa, bỗng xuất hiện vườn chuối rộng mênh mông, nằm cặp theo kênh Võ Văn Kiệt lịch sử (kênh T5 trước đây). Khi Cty TNHH MTV Chế biến nông sản Vĩnh Phát triển khai dự án trồng 400ha chuối cấy mô CNC tại huyện Tri Tôn, ít người dám nghĩ sẽ có hiệu quả bởi khu vực này vẫn còn nhiễm phèn nặng.

Tuy nhiên, sau chưa đến 1 năm triển khai, màu xanh bát ngát của trang trại chuối đã xóa tan mọi sự hoài nghi. Giờ đây, những thân cây chuối dù chỉ cao hơn đầu người một chút nhưng lại cho những buồng chuối nặng hơn 20kg. Khi thu hoạch, nhân viên chỉ cần đứng ngang buồng chuối, cắt từng nải đưa xuống chiếc máng phía dưới. Khi thu hoạch buồng xong, cây chuối được cắt bỏ phần ngọn để lứa chuối tiếp theo phát triển.

Bà Lê Thị Mộng Tuyền, GĐ Cty Vĩnh Phát, chia sẻ: Người ta nâng niu chuối như đứa con cưng. Khi cắt bắp chuối, nhân viên sẽ đánh dấu ngày thu hoạch trên 2 trái chuối dưới cùng. Sau đó, cắt từng cuống nhỏ trên đầu trái chuối non và dùng giấy thấm bịt lại để nhựa từ cuống không dính vào những trái chuối khác. Đến khi thu hoạch cũng phải cắt riêng từng nải, xếp mỗi nải cách nhau bằng miếng ni lông, phía dưới máng có lót bạt cao su, tuyệt đối không được để trái bị dính mủ chuối. Khi chuyển vào điểm sơ chế, chuối sẽ được ngâm trong bồn nước để rửa sạch.

Sau khi tuyển lựa những nải chuối đạt chuẩn, được cắt ra thành nải nhỏ (4 - 5 trái/nải), hong khô bằng quạt máy rồi mới mới đưa vào túi hút chân không. Khi đóng thùng chuyển cho đối tác xuất khẩu, sản phẩm chuối phải đều, đẹp, đạt các tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm.

Đến nay, trong tổng diện tích dự án 400ha, Cty Vĩnh Phát đã đầu tư trồng được 130ha. Chị Tuyền cho biết, với 2.000 cây chuối/ha, chỉ lấy phần chuối đạt quy cách 15 kg/cây, năng suất đạt khoảng 30 tấn/ha. Với giá giao cho đối tác xuất sang Hàn Quốc là 6 USD/thùng (13,5kg), tương đương 10.000 đồng/kg, doanh thu mỗi vụ chuối hơn 300 triệu đồng/ha. Trong khi đó, chi phí đầu tư chỉ 120 - 150 triệu đồng/ha.  

Mở rộng mô hình

Trên cánh đồng 70ha dự kiến phát triển trang trại nuôi bò và trồng cỏ, nông dân Nguyễn Lợi Đức (Sáu Đức), chủ trang trại SD, ở ấp Vĩnh Lạc, xã Vĩnh Gia, Tri Tôn, đã quyết định chuyển 60ha sang trồng chuối CNC. Hiện nay, ông xuống giống được 55ha, chuối đã trồng hơn 4 tháng và đang phát triển rất tốt.

Ông Sáu Đức bộc bạch: “Tôi xây dựng mô hình “3 trong 1” là dùng phân bò để nuôi trùn quế rồi bón cho chuối. Khi thu hoạch buồng chuối, tôi lấy thân chuối xay nhuyễn ra làm thức ăn cho bò. Tôi thử trồng xen bưởi da xanh vô vườn chuối thấy bưởi phát triển rất tốt. Tôi đã ký hợp đồng liên kết tiêu thụ với Cty Chuối Việt. Sắp tới, tôi sẽ phát triển thêm 105ha chuối trên diện tích đất đang trồng lúa ở xã Lương An Trà theo mô hình khép kín và ký hợp đồng bao tiêu.

Hiện nay mô hình trồng chuối cho lợi nhuận gấp hơn 10 lần trồng lúa mà sử dụng lao động lại nhiều, vừa tăng hiệu quả kinh tế vừa góp phần tạo thêm việc làm cho người dân nông thôn.

Ông Phan Văn Sương, Chủ tịch UBND huyện Tri Tôn cho biết, huyện đã quy hoạch chuyển đổi 2.000ha ở những vùng năng suất lúa thấp sang trồng chuối, gồm: Vĩnh Phước 600ha, Lương An Trà 200ha, Vĩnh Gia 200ha, Tân Tuyến 1.000ha. Hiện nay, có thêm 3 đơn vị đang dự kiến trồng chuối là Cty Hoàng Vĩnh Gia trồng 100ha tại xã Vĩnh Gia, Cty XNK Xanh Việt trồng 100ha ở xã Tân Tuyến. 2 Cty này đều liên kết tiêu thụ với Cty Chuối Việt. Cty Khiết Thành dự kiến trồng 80ha tại xã Lương An Trà, liên kết với Cty Kết Phát Thịnh (Long An). Ngoài ra, còn có Cty DVTM XDNN Phú Lâm xin chuyển 62ha đất trồng lúa sang trồng chuối CNC”, ông Sương thông tin.

Sau khi khảo sát mô hình trồng chuối ứng dụng CNC tại huyện Tri Tôn, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Vương Bình Thạnh đã yêu cầu Sở NN-PTNT điều chỉnh quy hoạch, tập trung cho huyện Tri Tôn chuyển đổi 2.000ha trồng lúa kém hiệu quả sang trồng chuối CNC theo đề án của huyện. Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các Sở, ngành liên quan hỗ trợ các DN về quy trình kỹ thuật, công nghệ mới, xúc tiến thị trường, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chuối để không còn lệ thuộc xuất khẩu qua trung gian. Đồng thời, nghiên cứu đáp ứng nhu cầu của DN về chuyển đổi trồng lúa sang chuối, cho thuê đất mở rộng diện tích, đầu tư hệ thống giao thông vào trang trại…

Ông Vương Bình Thạnh, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cho biết, tỉnh đang kêu gọi các DN đầu tư trồng chuối theo mô hình CNC, bên cạnh đó cần tạo được sự liên kết với đối tác tiêu thụ. Đồng thời đẩy mạnh liên kết với nhau thành lập HTX hay THT để tập hợp đầu mối tiêu thụ chuối. Đẩy mạnh xây dựng tiêu chuẩn chất lượng nông sản, dần hình thành thương hiệu cho sản phẩm chuối CNC của An Giang.