Liên kết sản xuất giống cá tra 3 cấp

Mới đây, tại An Giang diễn ra hội thảo lấy ý kiến góp ý đề án “Liên kết sản xuất giống cá tra 3 cấp chất lượng cao cho vùng ĐBSCL do Bộ NN-PTNT và UBND tỉnh An Giang phối hợp tổ chức.

Để phát triển cá tra bền vững ở ĐBSCL cần phải quan tâm và đột phá ở khâu cá giống

Hội thảo thu hút nhiều địa phương và các DN thủy sản tham gia ý kiến, thảo luận.

Cá tra là đối tượng nuôi nước ngọt phổ biến ở vùng ĐBSCL, đồng thời là sản phẩm chủ lực của ngành thủy sản Việt Nam sau con tôm. Nhiều năm qua, số lượng cá giống đã tăng nhanh chóng về chất lượng và số lượng. Toàn vùng ĐBSCL có 108 cơ sở cho sinh sản nhân tạo cá tra và gần 1.900 hộ ương dưỡng cá giống với diện tích trên 1.500ha, sản lượng cá hộ SX ước đạt 16,5 tỷ con, tập trung tại các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, TP Cần Thơ... trong đó tỉnh An Giang SX và cung ứng cá tra giống chủ yếu cho ĐBSCL. Tuy nhiên, hiện nay việc SX giống và phát triển cá tra vẫn còn một số hạn chế...

Theo Tổng cục Thủy sản, năm 2016 tình hình nuôi, chế biến và xuất khẩu cá tra gặp nhiều khó khăn do tác động của biến đổi khí hậu, hạn mặn, rào cản kỹ thuật của nhiều nước trên thế giới, giá cả thất thường không ổn định. Từ đó việc thực hiện đề án “Liên kết SX giống cá tra 3 cấp chất lượng cao là cần thiết. Theo đề án, định hướng xây dựng An Giang trở thành trung tâm giống cá tra công nghệ cao cung cấp con giống chất lượng cao theo hướng liên kết SX giống cá tra 3 cấp. Từng bước đáp ứng đủ nhu cầu con giống cá tra, góp phần tái tạo ngành cá tra theo hướng bền vững, hướng đến quản lý chặt chẽ thông qua các mối liên kết.

Tăng cường các giải pháp thực hiện SX cá tra hướng đến mục tiêu năm 2020 có 1.000ha tham gia chuỗi. Đạt 50% diện tích ương giống cá tra khu vực ĐBSCL. Đến năm 2025 cung cấp 70% nhu cầu giống cá tra tương đương 2,45 - 2,8 tỷ con giống cá tra cung cấp cho An Giang và khu vực ĐBSCL. Toàn bộ con giống cá tra của chuỗi SX phải được DN bao tiêu theo giá sàn thỏa thuận từng thời điểm thu mua. Tham gia thực hiện liên kết 3 cấp ít nhất có 4 - 6 DN.

Tiêu chí liên kết 3 cấp SX cá tra gồm: Cấp 1: Các viện nghiên cứu, trường đại học “Ứng dụng công nghệ cao trong chọn lọc nguồn giống bố mẹ, hoàn thiện công nghệ SX giống cá tra có chất lượng di truyền cao về tính trạng tăng trưởng chuyển giao cho các đơn vị cấp 2;. Cấp 2: Các cơ sở sản xuất cho sinh sản nhân tạo “Trung tâm giống cấp tỉnh, các cơ sở SX giống của DN như: Hùng Vương, Nam Việt, Việt Úc…”. Cấp 3: Các cơ sở ương dưỡng từ cá bột lên cá hương giống.

Ông Đặng Quốc Tuấn, Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Việt Úc cho biết, đây là hội thảo định hướng chiến lược đường dài để phát triển cá tra. Việc đề ra đề án và tập trung thực hiện trong giai đoạn này là cần thiết. Trong quá trình thực hiện đề án liên kết SX giống cá tra 3 cấp chất lượng cao cần phải có cơ chế chính sách cụ thể cho giống. Trong 3 giai đoạn cần tập trung nhiều vào giai đoạn thứ 2. Công đoạn từ cá tra mẹ ra cá giống đòi hỏi chất lượng rất cao. Cần phải hình thành các hệ thống chuẩn mực, quy định chặt chẽ tránh trường hợp người dân nuôi cá ở phân đoạn thứ 3 bị ảnh hưởng nghiêm trọng...

Ông Nguyễn Văn Công, GĐ Sở NN-PTNT Đồng Tháp cho biết, con giống là khâu quan trọng trong phát triển cá tra. Giống sạch bệnh sẽ mang lại hiệu quả cao, nâng chất lượng và thương hiệu. Đây là mong muốn chung của người làm giống, người nuôi cá thương phẩm và cơ quan quản lý nhà nước. Đồng Tháp có nhiều cơ sở làm giống cá tra, mỗi năm SX khoảng 1,5 tỷ con giống. Các vùng nuôi chưa được quy hoạch, chính sách vẫn chưa đồng bộ, mỗi nơi vận dụng cũng khác.

Phát biểu tại hội thảo, ông Vũ Văn Tám, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT cho biết, trong SX cá tra chưa có vai trò của DN trong khâu đầu vào, làm ngược quy trình so với con tôm. Vì vậy cần đột phá khâu giống, tâp trung quyết liệt, xây dựng thương hiệu, thích ứng được các thị trường khắt khe nhất và truy xuất được nguồn gốc. Xác định SX giống cá tra là khâu mang tính đột phá. DN là nòng cốt đóng vai trò quan trọng trong đề án.

Để tạo điều kiện cho DN đầu tư vào liên kết sản xuất giống cá tra 3 cấp, Thứ trưởng Vũ Văn Tám đề nghị tỉnh An Giang,cũng như các tỉnh, thành phố khu vực ĐBSCL chủ động tạo quỹ đất bằng cách thuê lại đất của nông dân, thực hiện dồn điền đổi thửa, sau đó cho DN thuê có thời hạn. Ngân sách Trung ương sẽ hỗ trợ xây dựng hạ tầng cho các vùng SX giống tập trung ở An Giang và Đồng Tháp. Các tỉnh còn lại sẽ vận dụng nguồn ngân sách hỗ trợ đầu tư hạ tầng các vùng SX giống của địa phương...