Kiểm soát Dioxin trong thức ăn chăn nuôi - Phần 1

Dioxin là tên gọi chung để chỉ một nhóm trên 200 chất có tên dioxin và các chất giống dioxin.

Trong số này một chất được coi là độc nhất có tên là 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-p-dioxin (TCCD).

Khi vào trong cơ thể động vật và người, dioxin tích tụ nhiều trong mô mỡ, mô cơ và sữa.

Thai và trẻ nhỏ rất nhạy cảm với độc dioxin.

Thời gian để cơ thể đào thải một nửa lượng dioxin khỏi cơ thể phải mất 10 năm.

Dioxin có thể sinh ra do đốt chất thải công nông nghiệp, do cháy rừng, do sử dụng khí đốt… Một số rác thải chứa clo có trong nhựa PVC, trong thuốc trừ sâu, trong chất tẩy trắng giấy… khi bị đốt cháy, nguyên tố clo được giải phóng ra sẽ kết hợp với cacbon và hình thành các chất dioxin.

Nguồn chính của dioxin ô nhiễm vào thức ăn chăn nuôi để từ đó đi vào chuỗi thực phẩm là dầu máy đã qua sử dụng và kaolin, một chất dùng nhiều trong sản xuất đồ sứ.

Mức an toàn của dioxin biểu thị bằng chỉ tiêu “lượng thu nhận có thể chấp nhận” (TDI: Tolerable Daily Intake) tuy hơi khác nhau ở mỗi nước nhưng ở giới hạn cực thấp, từ 1 phần đến vài phần của 1.000 tỷ gram (1 picrogram = 10-12g).

Tính theo một kilô thể trọng của người, mức an toàn của dioxin được quy định ở một số nước như sau (dẫn theo Our Food-Dabatase of Food & Related Sciences):1 pg/kg thể trọng (Đức), 4 pg/kg thể trọng (Hà lan), 10 pg/kg thể trọng (Canada), 0,03 pg/kg thể trọng (Hoa kỳ).

Dioxin rất khó phân tích.

Trong các hợp chất dioxin, PCB (poly chlorinated biphenil) luôn đi cùng và dễ phân tích cũng như không tốn thời gian phân tích như dioxin, cho nên người ta coi hàm lượng PCB như là một chỉ số của dioxin.

Nếu mỡ sữa chứa 0,1 pg/g PCB thì có nghĩa là có mức nhiễm dioxin cao.

Chất béo trong lòng đỏ trứng chứa tối đa 0,060 pg/g PCB thì có nghĩa mức dioxin ở giới hạn an toàn.

Cuối tháng 12 năm 2010 ở Đức phát hiện ra sự dây nhiễm dioxin trong trứng và thịt gà, mức dioxin được xác định là gấp hai lần mức cho phép.

Cơ quan thú y Đức cho rằng dầu máy đã qua sử dụng đã bị trộn vào thức ăn cho gà.

Lấy mẫu dầu từ một công ty thức ăn chăn nuôi có tên là Harles & Jentzsch ở miền Bắc nước Đức, các nhà khoa học đã thấy rằng trong 30 mẫu khảo sát có 12 mẫu có mức dioxin ở giới hạn an toàn, nhưng có tới 10 mẫu có mức dioxin ở mức từ 0,66 đến 58,17 nanogram, như vậy có mẫu đã có mức dioxin gấp 77 lần mức cho phép (0,75 nanogram).

Loại dầu này công ty Harles & Jentzsch đã mua từ một nhà phân phối của Đức và đã được dùng để bổ sung vào thức ăn chăn nuôi và từ đó làm cho các sản phẩm chăn nuôi như thịt, trứng, sữa bị nhiễm dioxin.