Chúng ta có đang sắp thay thế Artemia bằng một loại thức ăn tươi sống không?

Mặc dù một số trại sản xuất giống tôm và cá có vây đang tìm cách chuyển đổi từ Artemia sang hương vị thức ăn thay thế đầu tiên nhưng các chuyên gia dinh dưỡng nuôi trồng thủy sản cho biết  rằng đối với hiện tại, tôm ngâm nước mặn sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong phần lớn các trại giống.

Artemia (hay tôm ngâm nước mặn) đã giúp thúc đẩy sự mở rộng nhanh chóng của ngành nuôi trồng thủy sản

“Nếu chúng ta vẫn đang nghiên cứu để thay thế Artemia trong các chế độ ăn thì điều đó có nghĩa là chúng tôi vẫn chưa đạt tới trình độ đó,” Philippe Léger - cựu giám đốc điều hành (MD) của INVE Aquatology cho biết tại một sự kiện mà INVE và Đại học Ghent đã trình bày những thành quả của các dự án hợp tác nghiên cứu lâu dài của họ cho tờ The Fish Site. "Nhưng tôi nghĩ chúng ta đang ở rất gần."

Tại một phiên vấn đáp, các chuyên gia đến từ Đại học Ghent và INVE Aquatology (bộ phận Dinh dưỡng cao cấp của Benchmark) đã thảo luận về sự phát triển của việc sử dụng Artemia. Giáo sư Patrick Sorgeloos - một trong những nhà nghiên cứu về Artemia ưu việt trên thế giới đã lưu ý rằng ngay từ năm 1976 (năm sau khi ông hoàn thành nghiên cứu tiến sĩ về những con tôm ngâm nước mặn này tại trường đại học Ghent), FAO tại Hội nghị Kỹ thuật Nuôi trồng Thủy sản đầu tiên của họ ở Kyoto (Nhật Bản) đang đặt vấn đề liệu Artemia có triển vọng đối với thức ăn chăn nuôi thủy sản hay không. Rất may cho Sorgeloos rằng những nghiên cứu tiến sĩ của ông đã không hề bị lãng phí: hơn 40 năm sau, mặc dù có các lựa chọn khác hiện đang được phát triển nhưng rõ ràng Artemia vẫn là tiêu chuẩn vàng trong làng thức ăn chăn nuôi dành cho nhiều loài tôm và cá vây biển.

Philippe Léger đã giải thích rằng Artemia có một thành tích đã được chứng minh và tạo cơ sở cho việc mở rộng ngành công nghiệp tôm và cá biển. Theo quan điểm của ông thì hiện nay, Artemia rất cần thiết để đảm bảo tỷ lệ sống sót, tốc độ phát triển và tăng trưởng tốt (từ giai đoạn ương giống đến giai đoạn nuôi thương phẩm) đối với nhiều loài thủy sản được nuôi phổ biến. Nhưng quỹ đạo tương lai của ngành tôm ngâm nước mặn còn nhiều vấn đề gây tranh cãi.

Tôi không thấy nó đi đến đâu cả, nhưng[Artemia] vẫn sẽ là nguồn dinh dưỡng tối ưu.

Athene Blakeman - giám đốc điều hành bộ phận Dinh dưỡng Cao cấp của Benchmark cho biết: “Tôi nghĩ Artemia sẽ vẫn quan trọng và hoàn toàn có thể áp dụng cho ngành công nghiệp trong những thập kỷ tới". “Tôi không thấy nó sẽ đi đến đâu,” bà tiếp tục, “nhưng nó vẫn sẽ là chất dinh dưỡng tối ưu.”

Tuy nhiên, bà đã thừa nhận rằng những chất dinh dưỡng thay thế cho Artemia đang đạt được sức hút. Việc sử dụng Artemia có thể phức tạp và một số trại giống không muốn sử dụng chúng do những mối lo ngại về vấn đề đạo đức. Cũng có bằng chứng cho thấy rằng nguồn cung cấp tôm ngâm nước mặn hiện có (đang ở mức khoảng 3,000 đến 4,000 tấn tôm một năm) không thể hỗ trợ cho sự mở rộng nhanh chóng của ngành nuôi trồng thủy sản. Ngành công nghiệp cần phải tìm ra giải pháp để đáp ứng những thách thức này.

Xác định và áp dụng các chất dinh dưỡng thay thế khả thi

Sorgeloos đã giải thích rằng các nhà nghiên cứu, các nhà điều hành trại giống và ngành công nghiệp thức ăn chăn nuôi đã từng bước nghiên cứu để giảm hoặc thay thế Artemia bằng thức ăn tươi sống. Các trại ương giống trước đây đã từng dùng 25kg bào xác để sản xuất 1 triệu con tôm giống, nhưng hiện có thể sản xuất ra số lượng tương tự với chỉ từ 1.5-3kg bào xác mà thôi.

Theo Léger, kết quả lý tưởng sẽ là phát triển một chế độ ăn vi sinh có hiệu suất cao có thể thay thế tôm ngâm nước mặn mà không ảnh hưởng đến kết quả sản xuất. Điều này vẫn chưa được hoàn thiện và Léger không nghĩ rằng các chế độ ăn thương phẩm hiện có là gần đủ để thay thế hoàn toàn 100% Artemia hoặc thức ăn tươi sống.

Blakeman cho biết thêm rằng Benchmark và các công ty dinh dưỡng nuôi trồng thủy sản khác như INVE hiện đang nghiên cứu để thay thế Artemia trong chu kỳ ương giống. Các thử nghiệm thay thế này rất hứa hẹn, bà đã báo cáo rằng trong một số điều kiện nhất định có thể thay thế hoàn toàn Artemia trong vòng đời mà không quan sát thấy bất kỳ tác động tiêu cực nào đến tỷ lệ sống sót và năng suất cả. Bước tiếp theo sẽ là đạt được những kết quả này một cách nhất quán và tìm cách làm cho các nguồn cung cấp thức ăn thay thế ở giai đoạn đầu thân thiện hơn với người dùng.

Ai sẽ áp dụng nguồn thức ăn tươi sống thay thế mới này?

Blakeman dự đoán rằng các thức ăn thay thế sẽ không phá vỡ hoàn toàn thị trường hiện có dành cho Artemia vì việc sử dụng chúng đã được ghi dấu sâu sắc. Thay vào đó, các lựa chọn thay thế sẽ được sử dụng trong các phân khúc thị trường nhất định. Một số trại giống sẽ thay thế Artemia hoàn toàn, còn các trại sản xuất khác sẽ dần dần áp dụng các chất dinh dưỡng thay thế này, giảm lượng Artemia cho vào thức ăn chăn nuôi của họ. Các nhà sản xuất khác sẽ tiếp tục dựa vào Artemia.

Sorgeloos đồng tình cho biết rằng mặc dù Artemia là thức ăn chăn nuôi có sự khởi đầu tuyệt vời nhưng sự khác biệt giữa các khu vực về chất lượng và dấu vết sinh thái của Artemia khiến những lựa chọn thay thế trở nên hấp dẫn. Ông cảnh báo rằng một số nguồn Artemia có thể bị khai thác quá mức hoặc biến mất trong vài năm sắp tới.

Tôm ngâm nước mặn dễ dàng thu thập, chế biến và đưa ra thị trường trong nhiều thập kỷ, tuy nhiên ngành công nghiệp này sẽ không thể duy trì chiến lược sản xuất kiểu như vậy được. Khi các trại giống ngày càng áp dụng thức ăn tươi sống thay thế thì các nhà sản xuất Artemia nên cố gắng cải thiện các hoạt động của họ. Sorgeloos nhấn mạnh sự cần thiết của việc quản lý chuỗi cung ứng trong sản xuất Artemia. Điều này sẽ cải thiện chất lượng và tính bền vững tổng thể của ngành và đảm bảo rằng tôm ngâm nước mặn Artemia vẫn là một thành phần quan trọng của chất dinh dưỡng nuôi trồng thủy sản.