Chẩn đoán, Điều trị và Phòng ngừa các Bệnh của cá rô bạc nước ngọt Úc - Phần 2

CÔNG CỤ CHẨN ĐOÁN

Các thiết bị sau đây là cần thiết để thực hiện chẩn đoán bệnh ở trang trại.

• Kính hiển vi ghép hai mắt với nguồn sáng được hỗ trợ, giai đoạn di chuyển được, mắt 10 × với độ phóng đại thấu kính 4 ×, 10 ×, 20 × và 40 × (độ phóng đại cuối cùng, 40 ×, 100 ×, 200 × và 400 ×).

• Bộ dụng cụ mổ xẻ bao gồm kẹp, kéo nhọn, dao mổ và lưỡi dao, lam kính hiển vi và bìa, thớt và dao mổ hoặc vật nhọn.

• Lưới đúc, lưới vây và lưới tay; xô, đường băng và airpump

Quan sát

Ao, lồng và bể phải được kiểm tra hàng ngày, đặc biệt là những ao có các đặc điểm sau.

• Gần đây (trong vòng 2 tuần) được thả hoặc thu hoạch một phần;

• Mật độ thả cao (đặc biệt là ao cá giống);

• Tỷ lệ cho ăn cao (> 60 kg / ha; nhiệt độ mùa hè);

• Chất lượng nước kém hoặc thay đổi đột ngột, ví dụ:

'Sự suy tàn' của tảo nở hoa

Oxy hòa tan thấp (DO) (<3 mg / L)

Nhiệt độ rất cao (> 30 ° C)

Nhiệt độ giảm đột ngột (> 4 ° C trong 24 giờ)

Amoniac cao và pH cao

Lớp váng dày trên bề mặt, tảo lam ‑ xanh lục nở hoa

Thay nước gần đây;

• Sự săn mồi của chim;

• Cá bố mẹ có giá trị.

Dấu hiệu

Cá bị bệnh có nhiều dấu hiệu về thể chất và hành vi, và những dấu hiệu này có thể khác nhau giữa các loại bệnh, mức độ nhiễm bệnh hoặc sự lây nhiễm, kích thước, tuổi và tình trạng của cá, cơ sở nuôi và mùa vụ. Nói chung, bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở cá hoặc những thay đổi bất ngờ trong nước đều có thể là dấu hiệu của bệnh tật hoặc bệnh đang chờ xử lý. Một số dấu hiệu phổ biến và quan trọng hơn của cá là:

• Chán ăn - giảm hoạt động kiếm ăn của một số, nhiều hoặc tất cả cá;

• Cá tụ tập gần bề mặt, mép, máy sục khí (Hình 8);

Hình 8

• Cá bơi lội hoặc hoạt động bất thường, ví dụ: nhấp nháy;

• Cá có màu khác thường; có thể nhợt nhạt hoặc sẫm màu, các mảng da bị bào mòn, mắt lồi, não đỏ hoặc các cơ quan phì đại và đổi màu;

• Cá sắp chết hoặc cá chết;

• Ngày càng có nhiều cá sắp chết hoặc chết.

• Có hoặc không có thức ăn trong ruột.

Giám sát chất lượng nước

Hành động đầu tiên sau khi quan sát thấy các dấu hiệu bất thường là ngay lập tức theo dõi chất lượng nước bằng các máy đo đã được hiệu chuẩn.

Chắc chắn:

• DO (> 3 mg / L), amoniac (<0,1 mg / L), pH (6 - 9,5) và nhiệt độ (10–30 ° C), đây là các mức tối thiểu hoặc tối đa, hoặc phạm vi chấp nhận được. Quản lý chất lượng nước dưới mức tối ưu

• Ngưng cho ăn;

• Tăng cường sục khí;

• Thay nước;

• Thêm vôi để tăng pH thấp (nếu pH <6,0).

Lấy mẫu cá

Cá nên được lấy mẫu (tối thiểu 4 con) (Hình 9) sau khi quan sát các điều kiện sau:

Hình 9 và 10

• Tử vong và / hoặc cá chết (ốm);

• Giảm đột ngột hành vi ăn (hơn 1-3 ngày);

• Hành vi bơi lội bất thường ('nhấp nháy'; cá 'bơ phờ' và 'thở hổn hển' ở mép hoặc bề mặt ao; cá ở vị trí cao trong cột nước hoặc trong dòng nước, bơi lượn vòng hoặc bơi nhanh, cọ xát vào ống đứng hoặc dây thừng), màu sắc bất thường ;

• Cá không đẹp trong 2 tuần hoặc hơn, đặc biệt là vào mùa thu, mùa hè và mùa xuân (nhiệt độ nước> 15 ° C).

Kiểm tra mang và mô da

Cá còn sống, tốt nhất là cá sắp chết được thu gom để mổ xác nên được giữ trong các thùng chứa có nước ao có sục khí (sử dụng nước từ ao). Kiểm tra bằng kính hiển vi nên bắt đầu ngay sau khi cá chết (đứt tủy sống ngay sau đầu hoặc não rỗ) vì một số ký sinh trùng có xu hướng tách ra và / hoặc bất động ngay sau khi cá chết.

Không nên sử dụng thuốc gây mê cho cá chết vì một số ký sinh trùng có thể bị giết hoặc tách ra khỏi cá nhanh chóng và do đó sẽ không thể nhìn thấy được trong quá trình kiểm tra. Các quy trình sau đây được sử dụng để chẩn đoán các bệnh do ký sinh trùng và một số bệnh do nấm và vi khuẩn gây ra.

Kiểm tra mang - cá lớn:

• nâng nắp mang và dùng kéo, cắt bỏ vòm mang màu trắng, sụn (2 vết cắt) và loại bỏ> 10 mm của mang (Hình 10 và 11);

Hình 11,12,13

• đặt trên một phiến kính và dùng dao mổ, cắt bỏ vòm mang sụn khỏi các phiến mang sơ cấp (Hình 12);

• loại bỏ vòm mang và thêm 2-3 giọt nước cất vào màng mang (không sử dụng nước máy hoặc nước ao đã được khử trùng bằng clo);

• đặt một tấm phủ lên trên vật liệu và áp dụng áp lực nhẹ để khuyến khích các phiến mỏng lan ra (Hình 13);

• kiểm tra mô ở mức thấp (40 ×), sau đó độ phóng đại cao hơn (100 ×).

Kiểm tra mang - cá nhỏ (<10 g):

• dùng kéo cắt bỏ bao mắt để lộ mang;

• sử dụng kéo, cắt bỏ vòm mang và loại bỏ bộ mang;

• tách một mang và loại bỏ các mang khác; đặt mang (vòm mang sụn gắn liền với mang) trên một phiến kính và thêm 2-3 giọt nước cất;

• đặt một tấm che trên mẫu (tấm che sẽ được nâng lên khỏi tấm trượt do độ dày của vòm mang);

• thêm những giọt nước vào bên dưới phần đầu nhô lên của tấm bìa cho đến khi khăn giấy bị 'ngập';

• kiểm tra mô.

Khám da:

• định vị vây đuôi trên một tấm trượt;

• sử dụng dao mổ và áp lực nhẹ, cạo dọc theo mặt của cơ thể hướng lên trên (Hình 14);

Hình 14

• loại bỏ da / chất nhờn từ dao mổ đến phiến kính;

• thêm 2-3 giọt nước, kẹp khăn và kiểm tra như mô tả đối với mô mang.

Clip khám bệnh vây:

• loại bỏ một mảnh vây đuôi nhỏ (hoặc bất kỳ phần nào của vây có biểu hiện bất thường như mép rách) và chuẩn bị như mô tả để cạo da.

Gửi cá đến phòng thí nghiệm để chẩn đoán bệnh Khi không thể chẩn đoán bệnh ở trang trại, các mẫu cá phải được chuyển đến phòng thí nghiệm chẩn đoán bệnh cá. Cá sắp chết là phù hợp và đáng tin cậy nhất để chẩn đoán.

Nếu không thể cung cấp các mẫu vật sống, các mẫu vật tươi sống phải được giữ trong nước đá ướt và không được đông lạnh với điều kiện chúng sẽ đến phòng thí nghiệm trong vòng 3 giờ. Nếu độ trễ lớn hơn 3 giờ, mẫu phải được gửi bảo quản trong 10% formalin đệm trung tính. Mô không được dày quá 7 mm. Trong mọi trường hợp, mẫu (nội tạng hoặc toàn bộ cá) phải là đại diện cho quần thể và lý tưởng là bao gồm các mẫu vật nhiều con.

Mẫu vật sống:

• gói 4 đến 6 con cá trong túi nhựa chắc chắn; 1⁄₃ nước ao, ²⁄₃ oxy tinh khiết; không khí ‑ con dấu chặt chẽ; thùng kín nước;

• tốt nhất là vận chuyển qua đêm hoặc giao mẫu cá nhân;

• không cho cá ăn trước khi vận chuyển các mẫu vật có đá:

• quấn cá trong khăn ẩm hoặc khăn tắm;

• đặt mẫu vào túi nhựa và phủ đá;

• đặt trong thùng kín nước và giao hàng trong vòng 3 giờ.

Mẫu vật bảo quản - cá nhỏ (<30 g):

• dùng kéo, mở khoang ruột cá từ lỗ thông đến mang (không cắt bỏ nội tạng);

• cho mẫu vào chai nhựa có 10% formalin đệm trung tính;

• sử dụng gấp 10 lần thể tích chất cố định vào mô.

Các mẫu vật được bảo quản - cá lớn:

• loại bỏ chất béo và mổ xẻ các cơ quan (thận trước và sau, mang, gan, tim, ruột, dạ dày, lá lách, não, da với phần của đường bên); lấy mẫu bất kỳ tổn thương da nào đảm bảo bao gồm lề 5 mm của mô bình thường; cố định mô / nội tạng như đối với cá nhỏ.

Các mẫu vật được bảo quản phải được đóng gói trong ba vật chứa kín nước và dán nhãn rõ ràng trước khi nộp theo quy định vận chuyển của IATA. Kiểm tra với chuyển phát nhanh của bạn để đảm bảo đóng gói đáp ứng các tiêu chuẩn khuyến nghị.

Các mẫu đông lạnh:

• được khuyến nghị để phân tích độc chất và một số dạng virus học;

• các mô đông lạnh ít được sử dụng cho mô bệnh học hoặc vi sinh (hai công cụ chẩn đoán chính được sử dụng trong hầu hết các cuộc điều tra bệnh cá).

• đông lạnh mẫu càng sớm càng tốt sau khi nghi ngờ ngộ độc.

• Tên; Địa chỉ; số điện thoại và ngày

• các loài cá; tuổi và kích thước

• chất lượng nước bao gồm cả độ pH; nhiệt độ; LÀM; amoniac; độ mặn

• quy mô và loại hình cơ sở sản xuất, ví dụ: ao, lồng, bể, mương

• mật độ nuôi

• ngày bắt đầu tử vong và tỷ lệ tử vong mỗi ngày

• các dấu hiệu lâm sàng, ví dụ: ăn kém; bơi bất thường; 'Nhấp nháy'

• nguồn nước

• chế độ ăn; kích thước và nhà sản xuất; khẩu phần ăn; Kho

• chăn nuôi gần đây (2 tuần qua) v.d. thu hoạch; chấm điểm; thay nước; giao cá

• thay đổi hệ thống, ví dụ: Hồ mới; thay đổi trong chế độ ăn uống; phương pháp điều trị hóa học

• Sự thay đổi môi trường; điều kiện thời tiết.

Quy trình phòng thí nghiệm

Các mẫu bệnh phẩm nhận được tại phòng thí nghiệm sẽ được xử lý và kiểm tra thêm.

• Mô bệnh học - các mô cố định hoặc mô tươi đã được khử trùng và các mô riêng lẻ ‘cắt vào’ để đánh giá các phần độ sâu của tế bào đơn lẻ; dơ bẩn; được kiểm tra bằng kính hiển vi để tìm mầm bệnh và những thay đổi trong mô.

• Vi khuẩn học - nuôi cấy vi khuẩn trên các môi trường cụ thể; các cơ quan đích - thận, lá lách, não, dịch màng bụng; cũng có tổn thương da; chỉ mô tươi (không nộp mô cố định để nuôi cấy vi khuẩn); xác định vi khuẩn; sàng lọc các khuẩn lạc vi khuẩn để biết tính nhạy cảm với kháng sinh (Hình 15).

• Vi-rút học - nuôi cấy vi-rút trên các dòng tế bào cá khác nhau; chẩn đoán phân tử bao gồm PCR, giải trình tự và xét nghiệm miễn dịch để xác định vi rút.

Học cách nhận biết các 'dấu hiệu' và chẩn đoán bệnh Quan sát cá, ao và bể nuôi hàng ngày, thường xuyên theo dõi chất lượng nước và đánh giá ngắn gọn sinh thiết da và mang là những bước đầu tiên được sử dụng để điều tra bệnh của cá. Đối với người nuôi cá mới hoặc chưa có kinh nghiệm, việc giải thích các dấu hiệu vật lý và hình ảnh hiển vi là một thách thức.

Tuy nhiên, việc thường xuyên lấy mẫu cá khỏe mạnh và cá bệnh sẽ tạo điều kiện nhận biết các mô bình thường và bất thường, giúp xác định các mầm bệnh phổ biến và phát triển các kỹ năng cần thiết để chẩn đoán chính xác bệnh. Hầu hết các đợt bùng phát dịch bệnh trong nuôi cá rô bạc đều liên quan đến các bệnh thông thường và mầm bệnh - trong giai đoạn đầu của cuộc điều tra, hãy tìm điều rõ ràng!

Những thay đổi về bề ngoài của cả da và mô mang thường xảy ra trong một sự kiện bệnh; tuy nhiên, việc xác định (các) tác nhân hoặc nguyên nhân gây bệnh đôi khi rất khó khăn do sự xâm nhập thứ cấp của mầm bệnh hoặc các sinh vật khác, hoặc biểu hiện của các dấu hiệu rõ ràng do bệnh toàn thân gây ra.

Những thay đổi trên da có thể bao gồm tăng huyết, xuất huyết, loét, xói mòn, thay đổi sắc tố hoặc dày lên của biểu mô. Mô mang bị bệnh thường có biểu hiện tăng sản và phì đại, gây ra sự tăng trưởng và dung hợp tế bào giữa các phiến thứ cấp. Da và mô mang có thể có ký sinh trùng và vi khuẩn mà không gây bệnh lâm sàng; việc giải thích ý nghĩa của chúng sẽ phụ thuộc vào các phát hiện lâm sàng khác (Hình 16, 17, 18, 19, 20, 21 và 22).

Duy trì chất lượng nước là rất quan trọng trong việc ngăn ngừa dịch bệnh; tuy nhiên, nó không phải lúc nào cũng có thể kiểm soát được. Chất lượng nước (DO, nhiệt độ, pH và TAN) nên được theo dõi thường xuyên bằng các máy đo chất lượng cao. Thay đổi đột ngột về chất lượng nước, ví dụ: tảo "suy tàn" (nước ao chuyển sang màu trà), nhiệt độ dao động lớn (> 5 ° C trong 24 giờ), TAN cao và thời kỳ DO thấp (<3 mg / L) có thể gây ra căng thẳng và bệnh tật. Nhiễm trùng do động vật nguyên sinh và nấm đặc biệt phổ biến, và việc quan sát ao nuôi phải được thực hiện hàng ngày sau những thời kỳ chất lượng nước kém hoặc thay đổi.