Canthaxanthin tăng màu sắc cá chim vây vàng

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá sự ảnh hưởng của hàm lượng canthaxanthin bổ sung trong thức ăn đến tăng trưởng và màu da cá chim vây vàng ở giai đoạn thương phẩm (cỡ trung bình 550 g/con) nuôi trong lồng trên biển.

Cá chim vây vàng (Trachinotus falcatus) là đối tượng nuôi biển khá phổ biến ở khu vực Đông Nam Á do cá có giá trị kinh tế cao và khả năng thích nghi với độ muối rộng. Ở Việt Nam, cá chim vây vàng được nuôi trong lồng trên biển ở nhiều tỉnh ven biển trên cả nước. Đối với cá chim vây vàng, màu vàng trên thân và vây cá là yếu tố ảnh hưởng quan trọng đến thị hiếu của người tiêu dùng, các nhà phân phối và xuất khẩu. 

Trong tự nhiên, cá có màu vây vàng và thân ánh vàng. Tuy nhiên, trong điều kiện nuôi sử dụng thức ăn công nghiệp, màu sắc của cá không đáp ứng được thị hiếu người tiêu dùng. Vì vậy nghiên cứu bổ sung sắc tố an toàn bổ sung vào thức ăn công nghiệp cá chim vây vàng là cần thiết, giúp người nuôi và doanh nghiệp dễ dàng tiêu thụ sản phẩm.

Astaxanthin là nguyên liệu bổ sung sắc tố thông dụng trong thủy sản, đây là một loại carotenoid tạo sắc tố hiện diện ở một số loài thủy sản làm cho cơ, da và trứng thủy sản có màu vàng, cam hay đỏ. Bổ sung astaxanthin vào thức ăn giúp cải thiện tăng trưởng, tỷ lệ sống, miễn dịch, sinh sản và giảm stress của một số đối tượng thủy sản. Tuy nhiên, khi hàm lượng astaxanthin trong cơ thể quá cao thì cá sẽ tự thải ra môi trường, cá chỉ cho màu sắc đẹp nhất khi bổ sung hàm lượng tối ưu astaxanthin vào khẩu phần thức ăn. Bên cạnh đó, giá thành của astaxanthin hơi cao, do đó sử dụng canthaxanthin góp phần giảm chi phí nuôi cá ở quy mô nuôi công nghiệp là cần thiết.

Canthaxanthin là sắc tố thuộc nhóm Carotenoid, được tổng hợp từ 2 nguồn là sinh tổng hợp và hóa tổng hợp, lần đầu tiên được phân lập từ một loài nấm ăn được Cantharellus cinnabarinus (Haxo, 1950). Canthaxanthin cũng được sản xuất như carotenoid thứ cấp từ một số loài tảo xanh ở pha cuối của giai đoạn tăng trưởng. Nó cũng đã được tìm thấy trong vi khuẩn, một số loài giáp xác và các loài cá khác nhau bao gồm cá đối vàng Mugil auratus và cá tráp Diplodus annularis. Bổ sung Canthaxanthin vào thức ăn nuôi cá hồi, tôm tạo nên màu sắc đỏ hồng cơ thịt và màu sắc sặc sỡ của cá cảnh. Làm tăng chất lượng trứng và tỷ lệ sống của cá bột của cá hồi vân, cá tráp đỏ và cá cam. 

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá sự ảnh hưởng của hàm lượng canthaxanthin bổ sung trong thức ăn đến tăng trưởng và màu da cá chim vây vàng (Trachinotus falcatus) ở giai đoạn thương phẩm (cỡ trung bình 550 g/con) nuôi trong lồng trên biển. 

Thức ăn công nghiệp có hàm lượng dinh dưỡng như nhau (45% protein, 15% lipid) được bổ sung canthaxanthin ở các mức 0 mg/kg (đối chứng), 40 mg/kg, 80 mg/kg và 120 mg/kg. Màu vàng trên thân và vây cá được đánh giá bằng phương pháp so màu sử dụng quạt so màu Yolk Color Fan.

Kết quả

Sau 30 ngày nuôi, tốc độ tăng trưởng, hệ số chuyển hóa thức ăn và tỷ lệ sống của cá ở các nghiệm thức không có sự sai khác biệt (P >0,05). Tuy nhiên màu vàng trên thân và vây cá tại các nghiệm thức có sự khác biệt rõ rệt. Cá sử dụng thức ăn bổ sung canthaxanthin với hàm lượng 120 mg/kg có màu sắc rõ nét nhất  và điểm số màu vàng cao hơn cá ở nghiệm thức đối chứng và nghiệm thức bổ sung 40 mg/kg. Kết quả nghiên cứu cho thấy bổ sung canthaxanthin 120 mg/kg có tác dụng tăng màu vàng ở thân và vây cá chim vây vàng sau thời gian nuôi 1 tháng.

Màu sắc của sản phẩm đóng vai trò quan trọng, làm tăng giá trị thương mại và giá trị thẩm mỹ của sản phẩm thủy sản. Do đó, sử dụng canthaxanthin bổ sung vào khẩu phần ăn của cá chim vây vàng cần thiết, với liều lượng 120 mg/kg.