Cách Phát Hiện Nguyên Nhân Gây Bệnh Thối Thân Cây Lúa
Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV) Bình Định đã tìm ra nguyên nhân gây bệnh thối thân ở cây lúa. Từ kết quả thu thập được, Chi cục cũng đã đưa ra các biện pháp phòng ngừa.
Bệnh thối thân cây lúa thường xảy ra lúc lúa làm đòng và bắt đầu trổ bông. Vi khuẩn tấn công làm thối rữa đốt thân cây lúa và làm chết bông. Trong vụ Hè Thu, có thời điểm có đến 50-60% diện tích lúa bị bệnh. Các vụ khác như Đông Xuân, vụ Mùa, cây lúa cũng xuất hiện bệnh thối thân nhưng mức độ ít hơn.
Tình trạng này xảy ra nhiều năm nay. Qua điều tra của Chi cục BVTV trên đồng ruộng Hoài Nhơn, Phù Mỹ, Tuy Phước, cho thấy bệnh thối thân cây lúa tập trung ở vụ Hè Thu, nhất là thời điểm mưa nắng thất thường, trên chân đất cát nghèo dinh dưỡng.
Các giống lúa thường hay bị bệnh thối thân là: KD 18, DV108, Q5, TBR, ML48. Bên cạnh đó là cách chăm bón của người dân chưa hợp lý. Năm 2013, Chi cục đã lấy 54 mẫu lúa, mẫu đất nhiễm bệnh gửi Viện BVTV (Viện Khoa học nông nghiệp) phân lập, giám định. Kết quả có 92,6% số mẫu bị nhiễm vi khuẩn Erwinia carotovora. Đây là tác nhân gây bệnh thối thân cây lúa.
Trong số 300 phiếu điều tra ở nông hộ, chỉ có 55% số hộ dùng phân chuồng, phân hữu cơ bón lót, còn lại không bón lót; 85% không bón lót vôi. Tập quán sạ dày cũng là tác nhân gây bệnh. Đa phần sạ từ 6-8kg lúa giống/sào, trong khi tiêu chuẩn chỉ được sạ 5-6kg/sào.
Trên 70% nông dân không phun thuốc phòng bệnh, khi có bệnh thối thân mới phun thuốc trừ. Hầu hết nông dân chỉ sử dụng phân hóa học, chưa chú ý sử dụng phân vi sinh, phân bón lá, chỉ một số ít sử dụng phân hữu cơ, nên gây độc hại cho đất, cây không phát triển bền vững.
Ông Nguyễn Tấn Phát, Chi cục trưởng Chi cục BVTV, cho biết: Để phòng chống bệnh thối thân cây lúa, bà con nông dân nên thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, trước khi lúa trổ phải phun thuốc phòng trừ vi khuẩn. Nên dùng giống lúa trong cơ cấu giống của tỉnh. Cần bón lót phân hữu cơ, vôi, giảm mật độ gieo, sạ.
Từ nay đến cuối năm 2015, Chi cục BVTV tiếp tục thực hiện các thí nghiệm trên đồng ruộng, cách phòng trừ bằng thuốc... và hoàn thiện quy trình chuẩn khuyến cáo người dân sử dụng để phòng tránh, giảm thiểu thiệt hại sản xuất lúa do bệnh thối thân gây ra.
Có thể bạn quan tâm
Vụ lúa đông xuân 2011-2012 tại 7 HTX nông nghiệp với diện tích trên 60ha lúa tại Quảng Nam gồm: Điện Minh 1, Điện Minh 2 (huyện Điện Bàn); HTX Duy Thành, Duy Phước, Duy Hoà 2 (huyện Duy Xuyên);
Bệnh lúa von là loại bệnh do loài nấm Fusarium moniliforme Shel gây nên do nguyên nhân truyền nhiễm hoặc lây nhiễm. Nấm bệnh có thể phát triển ở điều kiện nhiệt độ từ 10-37oC (thích hợp nhất ở điều kiện 24-32oC), ẩm độ cao và ánh sáng yếu. Trên đồng ruộng, bào tử phân sinh có thể tồn tại và sống trong đất từ 4-6 tháng. Nấm bệnh tồn tại chủ yếu dưới dạng sợi và bào tử hữu tính trên tàn dư cây lúa bị bệnh, trong đất và trong phôi hạt giống. Bệnh có thể lây truyền qua không khí, qua tàn dư của cây bị bệnh, nhưng chủ yếu là qua hạt giống.
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung Ương, liên tiếp trong một vài tuần tới sẽ có nhiều đợt không khí lạnh tràn về kèm theo mưa tạo nên những đợt rét ngọt khu vực Bắc bộ và các tỉnh Bắc Trung bộ từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh. Nhiệt độ ban ngày có thể hạ xuống dưới 15 độ C, về đêm còn xuống dưới 13 độ C, độ ẩm không khí gia tăng lên trên 85%, trời càng rét sâu hơn.
Giai đoạn cây con (0-7 NSG): rút cạn nước trước khi sạ và giữ khô mặt ruộng trong vòng 3 ngày sau khi sạ, ngày thứ 4 cho nước láng mặt ruộng 1 ngày sau đó rút cạn để đảm bảo đủ ẩm bề mặt ruộng.
Bệnh lem lép hạt làm biến màu vỏ hạt lúa, có thể gây hại trên vỏ trấu hoặc bệnh trong hạt. Trên vỏ hạt, triệu chứng thay đổi tùy loài vi sinh vật gây hại và tùy mức độ nhiễm bệnh. Triệu chứng bệnh là những vết nhỏ màu nâu đen, hoặc là những mãng nâu bao phủ cả vỏ hạt. Bệnh nặng làm toàn thể vỏ hạt nâu đen, hạt gạo bên trong bị lép hoặc bị biến màu, đôi khi có mùi mốc. Ở đồng bằng sông Cửu Long bệnh rất phổ biến, gây hại đáng kể cho vụ lúa hè thu và thu đông, khi lúa đang trổ mà gặp mưa bảo, sau đó nắng hạn, ruộng bị chua phèn, thiếu nước. Tỉ lệ thiệt hại có thể lên đến 15-20%.