Bọ Xít Đen Hại Lúa

(Tên khoa học: Scotinophora lủida Burm Scotinophora coarctata)
Thuộc Họ: Podopidae Bộ: Hemiptera
Đặc điểm hình thái:
- Trứng hình cốc, mới đẻ màu xanh nhạt, sau có màu nâu đỏ hoặc nâu xẫm. Trứng đẻ thành ổ, xếp hai hàng.
- Bọ xít đen mới nở hình hơi tròn, mắt kép màu đỏ, thân màu đỏ nâu, không cánh, đẫy sức màu tro nâu.
- Con trưởng thành màu nâu đen, con cái có thân dài hơn con đực. Thân có hình bầu dục, lưng và bụng nhô ra như nhau. Phiến mai dài tới cuối bụng nhưng bề ngang không che hết bụng. Phiến giữa và phiến cạnh của đầu dài bằng nhau. Góc trước mảnh lưng ngực mọc ngang ra một gai không dài, không nhọn. Góc cạnh mảnh lưng ngực trước có một mấu lồi ngắn, không nhọn. Mắt đơn màu đỏ nhạt. Bàn chân và râu màu nâu tro.
Đặc điểm sinh học, sinh thái và gây hại:
Vòng đời của bọ xít đen khoảng 40-60 ngày
+ Giai đoạn trứng: 3-8 ngày (mùa đồng 14-21 ngày).
+ Giai đoạn bọ xít non: 35-53 ngày.
+ Giai đoạn trưởng thành: sống hơn 10 tháng.
Bọ xít trưởng thành hoạt động giao phối phần lớn vào 6-7 giờ chiều, mỗi con cái giao phối 4-5 lần, sau giao phối khoảng 1 tuần thì đẻ trứng. Một con cái có thể đẻ 10-600 trứng (trung bình trên dưới 190 trứng). Bọ xít trưởng thành đẻ trứng trên bẹ lá cách mặt đất 10 xm trở xuống, có khi đẻ ở chóp lá lúa hoặc trên cỏ dại. Trứng đẻ thành 2 hàng. Bọ xít non mới nở sống tập trung quanh vỏ trứng, đến tuổi 2 thì phân tán, nấp dưới khóm lúa để hút nhựa cây. Từ sau tuổi 3 trở đi thì hoạt động giống trưởng thành.
Điều kiện phát sinh của bọ xít đen là vào mùa xuân, mùa hè và mùa hu. Bọ xít đen thích ứng với nhiều giống lúa và có khả năng chống chịu tốt với điều kiện bất thuận. Ruộng cấy sớm, lốp, nhiều cỏ dại bọ xít đen thường phát sinh gây hại nặng. Ruộng lúa nước bị hại nặng hơn lúa cạn. Lúa giai đoạn trỗ bông bị hại nặng, đặc biệt là khi ruông không bổ sung thêm nước trong quá trình chín.
Cả bọ xít non và bọ xít trưởng thành đều chích hút nhựa lá, thân, đòng lúa. Cây lúa bị hại nặng toàn thân khô héo và chết từng khóm. Cây lúa ở thời kỳ trỗ bị bọ xít phá hại thì bông bị lép hoặc bạc trắng.
Phòng trừ:
● Phát hiện sớm, diệt các ổ trứng mới nở bằng cách điều chỉnh mực nước trong ruộng, vợt bắt con trưởng thành.
● Cấy các giống lúa ngắn ngày, chín sớm cũng làm giảm lứa bọ xít trên ruộng.
● Sử dụng các loại thuốc hóa học lưu dẫn, có vị độc, tiếp xúc như Ofatox 400EC, Fastac 5EC, Padan 95 SP; Cyperan 5EC/10EC hoặc 25EC; Bassan 50EC; Sumicidin 10 hoặc 20EC...
Có thể bạn quan tâm

Bên cạnh đối phó khô hạn bằng cách vận động nông dân chuyển đổi, luân canh cây màu trên nền lúa, Cần Thơ chủ trương bố trí mùa vụ theo khung thời vụ từng địa phương có kết hợp biện pháp xuống giống đồng loạt, né rầy, tập trung cho từng vùng, từng cánh đồng; lịch gieo sạ lúa HT bắt đầu đợt 1 từ 27-3 đến 3-4-2010.

Đại đa số các giống lúa thuộc khu vực đồng bằng sông Hồng đang gieo cấy phổ biến hiện nay đều có nguồn gốc từ Trung Quốc, không mang gen kháng vi khuẩn bạc lá Xa. Do vậy, khi phát triển các giống lúa này trong điều kiện vụ mùa ở các tỉnh phía bắc nước ta thì hầu hết các giống lúa trên đã bị nhiễm bạc lá vi khuẩn, gây tổn hại không nhỏ đến năng suất và chất lượng lúa mùa.

Bệnh bạc lá lúa là do các chủng vi khuẩn Xanthomonas gây nên. Do đó, nếu cây lúa đã bị nhiễm bệnh thì rất khó chữa khỏi. Dưới đây là một số kinh nghiệm của bà con nông dân Nam Sách.

Việc dùng phân hóa học khiến chi phí đầu vào đội lên khá cao, một số nông dân ở huyện Vĩnh Cửu (Đồng Nai) chuyển sang ủ phân hữu cơ bón cho cây trồng. Nhờ áp dụng phương pháp mới trong ủ phân nên bà con giảm được gần một nửa chi phí đầu vào.

Dù là nông dân, nhà khoa học, hay bất cứ ai khi đặt chân đến tham quan ruộng lúa ở ấp Vĩnh Phước, xã Vĩnh Bình, huyện Châu Thành (An Giang) cũng bị thu hút bởi vẻ đẹp thiên nhiên từ những đóa hoa khoe sắc dọc theo bờ ruộng. Ở đây, bà con nông dân đang áp dụng công nghệ sinh thái để quản lý dịch hại theo hướng bền vững, không thua gì các nước tiên tiến trên thế giới.