Méo mặt vì nông sản tuột dốc
Đồng USD tăng giá mạnh, nhiều nước giảm giá đồng nội tệ nhằm hỗ trợ xuất khẩu khiến doanh nghiệp Việt gặp khó khăn.
Xuất khẩu bế tắc không chỉ khiến các doanh nghiệp (DN) gặp khó mà nông dân cũng lao đao.
Khách hàng quan tâm đến sản phẩm thủy sản tại hội chợ triển lãm quốc tế thủy sản Việt Nam 2015 (diễn ra từ ngày 24 đến 26-8 tại quận 7, TP.HCM).
Hàng loạt mặt hàng rớt giá
“Từ đầu năm đến nay, nông dân trồng khoai lang tím Nhật để xuất khẩu lỗ nặng. Chưa năm nào giá khoai lang tím lại rớt thê thảm như năm nay, có thời điểm chỉ còn 1.000 đồng/kg. Do thua lỗ nên nhiều nông dân đã bỏ khoai lang chuyển sang trồng cây khác” - ông Sơn Văn Luận, Chủ tịch HĐQT Hợp tác xã Khoai lang Tân Thành (Vĩnh Long), than thở.
Thương lái Trung Quốc (TQ) “ăn hàng” không ổn định, ép giá nông dân… là nguyên nhân chính khiến giá khoai lang xuất khẩu giảm mạnh.
“Tình hình tiêu thụ khoai lang cũng rất chậm. Năm trước một ngày đóng hàng đi TQ, TP.HCM, Hà Nội 1.000-2.000 tấn nhưng năm nay cao điểm một ngày chỉ được 600-700 tấn” - ông Luận cho biết thêm.
Không chỉ khoai lang, hàng loạt nông thủy sản khác như thanh long, cà phê, gạo, tôm, cá tra… cũng giảm giá mạnh.
Ông Trần Ngọc Hải, Chủ nhiệm Hợp tác xã Thới An (quận Ô Môn, TP Cần Thơ), buồn rầu: “Giá cá tra vẫn ở mức thấp, chỉ 20.500-21.000 đồng/kg. Với mức giá này, người nuôi lỗ 1.000-1.500 đồng/kg. Thua lỗ khiến nhiều nông dân treo ao, cho thuê lại đất. Hiện nay chỉ một số ít nông dân nuôi gia công cho DN xuất khẩu là có lợi nhuận”.
Đối với ngành cà phê, ông Nguyễn Quang Bình, Giám đốc Công ty TNHH Cà phê Chánh Tinh Anh, cho hay giá cà phê mấy tháng qua đều giảm sút. Giá cà phê nhân xô hiện chỉ 36.500 đồng/kg khiến nông dân lỗ 2.500-3.500 đồng/kg.
Buộc phải giảm giá
Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy sản và Thương mại Thuận Phước Trần Văn Lĩnh phân tích, đồng tiền tại các thị trường nhập khẩu nông thủy sản của Việt Nam mất giá mạnh. Như đồng euro mất giá 18%, bảng Anh 15%, rúp Nga 50%, yen Nhật 18%-20%...
“Điều này kéo theo giá tôm xuất khẩu Việt Nam giảm 25%-30%. Bởi muốn xuất khẩu được vào các thị trường trên, giá tôm Việt Nam buộc phải giảm. Tuy vậy, các đối thủ cạnh tranh như Thái Lan, Indonesia, Ấn Độ… cũng phá giá đồng nội tệ nên giá tôm nguyên liệu xuất khẩu của họ vẫn thấp hơn 1-2 USD/kg so với tôm Việt Nam” - ông Lĩnh nói.
Trong khi đó, nhu cầu nhập khẩu gạo của Việt Nam từ các nước cũng không khả quan. Riêng TQ dù vẫn là thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam nhưng hiện chỉ mua nhỏ giọt.
Ngoài nguyên nhân là chính sách hạn chế nhập khẩu gạo bằng việc cấp quota cho từng DN nhập khẩu thì nguyên nhân chủ yếu là do TQ phá giá đồng nhân dân tệ. Việc phải bỏ ra nhiều tiền hơn để mua USD để thanh toán hàng nhập khẩu khiến nhà nhập khẩu TQ không mặn mà mua hàng từ Việt Nam trong thời gian gần đây.
Trước tình hình trên, một số DN cho hay nếu mua giá nguyên liệu đầu vào cao trong khi giá đầu ra lại thấp sẽ khiến DN Việt xuất khẩu lỗ nặng. Vì vậy, DN buộc phải hạ giá mua nguyên liệu xuống thấp và nông dân chịu nhiều thiệt thòi nhất.
Đừng bỏ hết trứng vào một giỏ
Để thoát khỏi tình hình bế tắc hiện nay, các DN xuất khẩu Việt Nam đã dùng nhiều phương cách như tìm kiếm thêm thị trường mới, giảm giá xuất khẩu, tăng cường chăm sóc khách hàng ruột.
“DN chấp nhận giảm 15-20 USD/tấn để đối tác nước ngoài tiếp tục mua hàng cho mình. Đồng thời thay đổi dòng sản phẩm gạo xuất khẩu để đáp ứng nhu cầu khách hàng. Chẳng hạn, thị trường TQ dù giảm mạnh mua gạo cấp thấp nhưng vẫn mua các loại gạo đặc sản, gạo thơm cấp cao. Do vậy, cần chú ý đến sản phẩm cấp cao, gạo đặc sản” - ông Nguyễn Văn Đôn, Giám đốc Công ty TNHH Việt Hưng, cho hay.
Nhiều ý kiến khác thì cho rằng không nên quá lệ thuộc vào một vài thị trường. Ông Sơn Văn Luận dẫn chứng: “Trong khi xuất khẩu khoai lang sang TQ phập phù và bị ép giá thì hợp đồng bao tiêu của hợp tác xã ký kết với một công ty trung gian xuất qua Malaysia vẫn ổn định. Mỗi tuần xuất sang thị trường này một container, có khi hai, ba container ”.
Chuyên gia kinh tế Lý Trường Chiến cho rằng để nông sản nói chung và khoai lang nói riêng không bấp bênh trồi sụt thất thường như thời gian qua cần theo sát diễn biến thị trường, từ đó đề ra kế hoạch cho việc trồng trọt.
“Để nông dân không bị thiệt thòi, cần tổ chức chặt chẽ hơn khâu sản xuất, khuyến khích đầu tư sau thu hoạch, chế biến. Đặc biệt không nên bỏ hết trứng vào một giỏ, tức quá phụ thuộc vào thị trường TQ. Đây là điều cấm kỵ ” - ông Chiến nhấn mạnh.
Related news
Vai trò cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp Khi trao đổi về tình hình phát triển kinh tế nông nghiệp của xã Hợp Hải – một xã trọng điểm lúa, đạt tiêu chí nông thôn mới của huyện Lâm Thao, đồng chí Chủ tịch UBND xã cho biết: Bây giờ làm ruộng nói riêng, sản xuất nông nghiệp nói chung khác xưa nhiều. Hầu hết công đoạn nặng nhọc đã được cơ giới hóa, nên lao động trực tiếp giảm đi nhiều nhưng sản lượng và giá trị sản xuất vẫn tăng đáng kể.
Triển khai kế hoạch sản xuất vụ mùa, vụ đông 2015 Ngày 22-5, Sở Nông nghiệp và PTNT tổ chức hội nghị tổng kết sản xuất vụ đông năm 2014, sơ kết vụ chiêm xuân 2014-2015 và triển khai kế hoạch sản xuất vụ mùa, vụ đông năm 2015. Dự hội nghị có lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh; các huyện, thành, thị và một số doanh nghiệp.
Phát huy vai trò cây ngô trong cơ cấu lương thực Theo “Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị và phát triển bền vững”, năm 2015 cả tỉnh phấn đấu trồng 19 ngàn ha ngô, sản lượng 90 ngàn tấn, tăng dần diện tích để đến năm 2020 đạt 20 ngàn ha, sản lượng 100 ngàn tấn. Đây là định hướng quan trọng làm cơ sở đẩy mạnh phát triển, nâng cao vai trò cây ngô trong sản xuất lương thực, tái cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp.
Vào mùa ép dầu phụng Xác định đậu phụng là cây hoa màu ngắn ngày, cho hiệu quả kinh tế cao nên huyện Nông Sơn khuyến khích bà con nông dân tăng cường thâm canh, mở rộng diện tích, đặc biệt là trên những diện tích đất lúa không thuận lợi nguồn nước tưới.
Gắn việc quy hoạch vùng sản xuất nương rẫy với sinh kế người dân Canh tác nương rẫy vốn là tập quán sản xuất lâu đời của đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Kô trên địa bàn huyện Hướng Hóa (Quảng Trị). Cùng với đó là tình trạng du canh du cư, phát rừng làm rẫy một cách tự phát đã làm cho tài nguyên rừng đứng trước nguy cơ bị đe dọa nghiêm trọng.