Trồng Xen Canh Với Vườn Cà Phê: Mô Hình Cho Hiệu Quả Kép

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn (NN-PTNT), hiện có hơn 60% diện tích trồng cà phê tại các nhà vườn trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã áp dụng mô hình xen canh với các loại cây mít, tiêu, ca cao, sầu riêng… Việc trồng xen canh trong vườn cà phê giúp người nông dân đa dạng hóa sản phẩm thu hoạch, nâng cao giá trị sử dụng và thu hoạch trên một diện tích đất.
Cà phê là cây công nghiệp chủ lực của Bà Rịa-Vũng Tàu, tuy nhiên, nhiều vườn cà phê ở các huyện Châu Đức, Xuyên Mộc, Tân Thành đang có dấu hiệu suy thoái vì già cỗi, thiếu sự chăm sóc. “Để tăng thêm thu nhập, chúng tôi tiến hành trồng xen canh cà phê với các loại cây cho giá trị và có thể thu hoạch quanh năm như ca cao, mít siêu sớm Thái Lan… Việc trồng xen canh đã phát triển rộng khi cây cà phê cho thu nhập thấp do rớt giá, còn vườn tiêu dễ chết vì bệnh và thời tiết đã tạo thành những mô hình xen canh cà phê – mít, cà phê – tiêu… hiệu quả về kinh tế cho người nông dân” – anh Trần Thạch Duy, xã Sông Xoài (huyện Tân Thành) cho biết.
Theo tính toán của các nhà vườn ở xã Sông Xoài (huyện Tân Thành), Láng Lớn (huyện Châu Đức)… 1ha cà phê cho khoảng 2 tấn hạt, với giá hiện nay 30.000 đồng/kg thì người nông dân có lãi rất thấp. Nếu trồng xen canh với tiêu, mít, ca cao thì sẽ thu thêm được một khoản thu tương đối lớn và có thể thu hoạch rải rác quanh năm ở nhiều thời điểm khác nhau với lợi nhuận đạt khoảng 70 triệu đồng/ha mỗi năm.
Tìm giải pháp ổn định và nâng cao hiệu quả sản xuất cà phê, từ năm 2011, Sở Khoa học - Công nghệ (KH-CN) đã phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu cây ăn quả miền Đông Nam bộ triển khai mô hình trồng xen canh cây cà phê với các loại cây khác. Sau 3 năm thực hiện, mô hình này đã khẳng định đây là giải pháp hiệu quả và giảm thiểu được tình trạng trồng rồi chặt bỏ khi mặt hàng này mất giá. Ông Huỳnh Dự (xã Bình Ba, huyện Châu Đức) cho hay, gia đình ông trồng 5 sào cà phê xen tiêu. Ông cho rằng đây là mô hình canh tác hiệu quả do không bị động bởi một loại sản phẩm.
Anh Trần Thạch Duy cho biết, qua tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm của nông dân các xã: Đá Bạc, Suối Nghệ (huyện Châu Đức)… gia đình anh đã trồng hàng trăm cây mít Thái siêu sớm giữa vườn cà phê. Năm 2012, tuy là cây phụ nhưng với giá từ 10-15.000 đồng/kg mít đã đem lại khoản thu nhập khá để tái đầu tư phát triển cây cà phê và vườn tiêu.
Theo kinh nghiệm của nhiều chủ vườn trồng xen canh cà phê - mít, đây là hai loại cây rất hợp với nhau. Cây mít có tác dụng che bóng, giữ nước và khi tưới cho cà phê thì tưới chung cho cây mít nên tiết kiệm nước, thời gian và chi phí. Qua khảo sát thực tiễn, Trung tâm Khuyến nông-Khuyến ngư cũng cho rằng đây là mô hình hiệu quả. Để thành công với mô hình trồng xen canh, người dân phải hiểu rõ những đặc tính sinh học của từng loại cây để có kỹ thuật bón phân, tưới nước chung cho phù hợp. Các giải pháp trồng xen canh như những mô hình cà phê – tiêu, cà phê – mít, cà phê – ca cao… phải phù hợp với điều kiện nông hộ khác nhau, tùy vào địa hình, thổ nhưỡng từng địa phương mới đem lại hiệu quả. Cho nên, phải có nghiên cứu cụ thể trước khi ứng dụng rộng rãi vào vườn cây của mình nhằm đem lại hiệu quả cao.
Related news

Xí nghiệp gà giống Tam Đảo, thuộc Công ty cổ phần thức ăn chăn nuôi Việt Nam, chuyên cung cấp cho thị trường giống gà Ross 308 (giống gà của Mỹ). Với khoảng 50.000 gà giống bố mẹ, mỗi năm, Xí nghiệp cung cấp cho các trang trại, cơ sở chăn nuôi khoảng 4,7 vạn gà giống. Để đảm bảo nguồn gà giống khỏe mạnh, Xí nghiệp đặc biệt coi trọng công tác phòng chống dịch bệnh.

Cây điều nhiều năm mất mùa, mất giá, nhưng thay đổi loại cây trồng khác trên diện tích đất đồi dốc là điều rất khó đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Anh Điểu Đan ở thôn 5, xã Minh Hưng (Bù Đăng - Bình Phước) đã lên rừng mang giống rau nhíp về trồng xen trong vườn điều và ca cao. Đây là cách làm mới, vừa tăng thu nhập, vừa giúp bảo tồn một loại cây thực phẩm, có dược tính của đồng bào Xêtiêng ở Bình Phước.

Từ lần gặp đầu tiên, tôi rất ấn tượng với chú bởi tác phong nhanh nhẹn và cởi mở. Chú là người biết nắm bắt cơ hội để làm kinh tế gia đình: nuôi ong lấy mật và làm du lịch. Chú Lê Hữu Phước, 58 tuổi, một nông dân chân chất, thích học hỏi, ngụ ở ấp Phú Hiệp - xã Vĩnh Bình (Chợ Lách - Bến Tre).

Thời gian qua, một số nông dân trồng rừng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã bỏ cây tràm chuyển qua trồng cây xà cừ. Theo các hộ dân, trồng xà cừ lợi nhuận cao hơn 3 lần trồng tràm và tốn ít công hơn. Ông Hồ Sơn Tư, chủ trang trại lớn ở xã Xuân Hòa (huyện Xuân Lộc - Đồng Nai), cho biết với diện tích khoảng 25 hécta xà cừ năm thứ 12 - 13, hiện có rất nhiều cơ sở sản xuất gỗ tới hỏi mua với giá 2,5 - 3 triệu đồng/m3. Sau khi trừ chi phí, còn lãi khoảng 600 triệu đồng/hécta.

Huyện Trà Ôn (Vĩnh Long) có trên 9.240ha trồng cây ăn trái, trong đó có 2.408ha cam sành. Nhờ làm tốt công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật, chuyển dịch cơ cấu kinh tế đưa cây có múi xuống chân ruộng đang được nông dân huyện Trà Ôn phát triển mạnh và mang lại hiệu quả kinh tế cao.