Quy trình tiêu độc sát trùng - Phần 1

I- MỤC TIÊU VÀ ĐỐI TƯỢNG:

Tiêu độc sát trùng (TĐST) là biện pháp chủ động nhằm cắt đứt yếu tố lây truyền của mầm bệnh, góp phần quan trọng đảm bảo vệ sinh thú y trong quá trình tổ chức sản xuất, chế biến, kinh doanh sản phẩm động vật đảm bảo an toàn dịch tễ, phát triển chăn nuôi động vật, vệ sinh an toàn thực phẩm và môi trường sinh thái cho nhân dân.

Đối tượng TĐST là các trại chăn nuôi, cơ sở, điểm giết mổ gia súc gia cầm, cơ sở chế biến, nơi buôn bán động vật, sản phẩm động vật, phương tiện vận chuyển và dụng cụ.

II- CÁC HÌNH THỨC TIÊU ĐỘC SÁT TRÙNG :

1- Tiêu độc định kỳ:

Được thực hiện theo từng thời gian nhất định nhằm ngăn ngừa dịch bệnh, ô nhiễm môi trường, vấy nhiễm bẩn sản phẩm động vật bao gồm các loại tiêu độc như sau:

- Tiêu độc ban đầu: 7 ngày trước khi trại chăn nuôi, cơ sở giết mổ, chế biến, nơi buôn bán bắt đầu đi vào hoạt động phải thực hiện ít nhất 3 lần.

- Tiêu độc trước khi hoạt động trở lại: đối với các cơ sở đã ngừng sản xuất 15 ngày trở lên, khi hoạt động trở lại phải tiêu độc trước 3 ngày.

- Tiêu độc thường xuyên: đối với các cơ sở giết mổ, chế biến, chợ tiến hành trước và sau mỗi ca sản xuất và định kỳ 2 tuần/ lần. Đối với trại chăn nuôi định kỳ mỗi tháng 1 lần.

2- Tiêu độc sát trùng bất thường (tiêu độc khẩn cấp):

Tiến hành khi có dịch bệnh truyền nhiễm xảy ra.

III - QUY TRÌNH KỸ THUẬT:

1- Trại chăn nuôi và nơi mua bán động vật:

Công tác TĐST rất quan trọng, nhằm ngăn ngừa sự lây lan dịch bệnh do mầm bệnh được vận chuyển từ xa đến hay từ cơ sở lan tỏa đi. Để cắt đứt quá trình này cần chú ý:

- Lối ra vào khu chăn nuôi: Phải áp dụng TĐST cho người và phương tiện vận chuyển đi qua. Trước cổng ra vào phải có hố sát trùng có mái che, có độ dài tối thiểu bằng chu vi bánh xe ô tô vận tải cỡ lớn nhất, thuốc sát trùng phải được thay mới hằng ngày.

- Phòng thay quần áo BHLĐ: cho công nhân và khách tham quan phải được quét dọn hằng ngày.

- Ở lối đi và khoảng cách của từng dãy chuồng: phát hoang bụi rậm, cách xa chuồng tối thiểu 1m.

- Hố sát trùng ở đầu mỗi dãy chuồng: có thể dùng vôi bột, dung dịch NaOH 2 % hay Cresyl 2 %, Formol 2 % tùy điều kiện của cơ sở.

- Ở các ô chuồng trống:

+ Sau mỗi đợt nuôi để trống chuồng ít nhất 2-4 tuần để làm vệ sinh TĐST chuồng trại, gia cố sửa chữa chuồng, nền trước khi nuôi mới.

+ Làm sạch sàn, tường chuồng, các lối đi xung quanh, rèm che, trần và các thiết bị bên trong bằng nước sạch. Sau đó, dùng dung dịch NaOH 2 % hay nước vôi 10-20 % hoặc các loại hóa chất khác để xử lý chuồng trại, lối đi, quét tường, sát trùng cống rãnh.

- Nơi mổ khám thú bệnh: phun xịt hàng ngày bằng Formol 2 %.

- Hố tự tiêu dùng bỏ xác động vật và chất phế thải (đối với gia cầm): được bố trí ở cuối trại, cuối hướng gió. Kích thước của hố: 1m x 1m x 1m.

Hố phải có nắp đậy để ngăn ruồi đẻ trứng. Dưới đáy hố phủ một lớp vôi bột. Ngoài ra cũng rắc vôi bột hàng ngày để khử trùng và diệt dòi.

- Nơi mua bán thú phải làm vệ sinh sau mỗi lần xuất bán.

*Số lần tiêu độc sát trùng:

Thực hiện TĐST định kỳ mỗi tuần/ lần đối với từng khu chuồng. Ngoài ra 1 tháng/ lần thực hiện tổng vệ sinh TĐST toàn trại

Khi có dịch bệnh xảy ra phải báo ngay cho cơ quan thú y địa phương biết để có biện pháp khống chế và phải thực hiện TĐST mỗi ngày theo hướng dẫn của cơ quan thú y.

*Một số thuốc sát trùng thông dụng:

- Chuồng trống, hố sát trùng đầu cổng và đầu dãy chuồng, hành lang, lối đi, hố phân, trấu có thể sử dụng một hoặc nhiều loại hóa chất sau:

+ Chloramine B 1,5 gr/ 1 lít nước.

+ Halamid (Chloramin T) 3 gr/ 1 lít nước.

+ Vôi bột.

+ Nước vôi 10 – 20 %.

+ Formol 2 – 5 %.

+ Soude 2 – 5 %.

+ TH4 0,5 – 2 %.

+ Lenka 1 -3 %.

+ BKA pha loãng 1 % (10ml/ 1 lít nước / 3-5 m2 nền chuồng).

+ Virkon S 1 %.

+Remanol Plus 1/200.

+ DSC 1 %o.

+ Pacoma 1/500 - 1/2000.

+ Bột lưu huỳnh 0,04 kg/m2.

+ Neporex 80 g/100 lít nước/80 m2

+ Lindores 15 ml /5lít nước.

+ Hantox-200 (diệt ruồi, muỗi, gián, kiến,...) 50 ml/20-40 lít nước phun đều trên bề mặt.

- Chuồng có gia súc:

+ Pacoma 1/700 – 1 %o.

+ Chloramine B 2 %o, 1 %.

+ TH4 1/200, 1/400.

+Virkon S 1/200.

+ Hantox-200 (diệt KST ngoài da như ghẻ heo...) 50 ml/10-15 lít nước.

+ Butox (phun diệt ve trên bò) 10 ml/ 5 lít nước.

- Xông kho thức ăn hay máy ấp trứng:

15g KMnO4 + 30ml Formol/ m3.