Sau thông tin cá điêu hồng ở chợ đầu mối thực phẩm Bình Điền, TP.HCM (do các thương lái tại tỉnh Đồng Tháp cung cấp) bị phát hiện có chứa chất cấm Trifluralin đã làm giá cá nguyên liệu tại bè và bày bán ở các chợ khu vực ĐBSCL sụt giảm thê thảm.
Bà con nuôi cá điêu hồng trong bè điêu đứng vì nghi án “dính” Trifluralin. Trong ảnh là nông dân nuôi cá bè cồn Tân Long TP Mỹ Tho, Tiền Giang cho cá điêu hồng ăn - Ảnh: Trung Chánh
Điêu đứng vì Trifluralin
Dù thông tin cá điều hồng nhiễm chất cấm Trifluralin vẫn chưa chính thức ai đúng ai sai khi Chi cục Quản lý chất lượng và nguồn lợi thủy sản TPHCM khẳng định đã phát hiện mẫu cá điều hồng tại chợ đầu mối thực phẩm Bình Điền (có nguồn gốc từ Đồng Tháp) có chứa chất cấm, thì phía Chi cục thủy sản Đồng Tháp lại khẳng định không có chuyện cá điêu hồng của Đồng Tháp nhiễm chất cấm Trifluralin.
Không biết thực hư chuyện cá điều hồng chứa chất cấm Trifluralin ra sao nhưng rõ ràng sau thông tin này giá cá đã lao dốc rất mạnh, người nuôi cá đứng trước nguy cơ phá sản hoàn toàn. Ông Trần Văn Hùng, hộ nuôi cá bè tại phường Tân Long, TP Mỹ Tho, Tiền Giang cho biết: “Dù không phải là địa phương “dính” nghi án cá điều hồng nhiễm chất cấm nhưng từ khi có thông tin đó giá cá tại khu vực này đã liên tục giảm rất mạnh, tiêu thụ cũng rất là khó khăn”.
Theo bà con nuôi cá điêu hồng trong bè trên sông Tiền ở khu vực quanh cồn Tân Long, Thới Sơn (TP.Mỹ Tho, Tiền Giang) và Cồn Phụng (Châu Thành, Bến Tre) hiện cá điêu hồng chỉ còn 24.000 - 25.000 đồng/kg, giảm 10.000 - 12.000 đồng/kg so với mức giá trước khi có thông tin có chất cấm xuất hiện.
Không chỉ người nuôi cá gặp khó khăn, ngay cả tiểu thương kinh doanh tại các chợ như chợ Vĩnh Long, TP Vĩnh Long, Vĩnh Long; chợ Sa Đéc, thị xã Sa Đéc, Đồng Tháp; chợ Mỹ Tho, TP.Mỹ Tho, Tiền Giang cũng đứng ngồi không yên vì giá cá giảm, người tiêu dùng quay lưng với loại thực phẩm này. Hiện cá điêu hồng loại 0,5 kg/con chỉ còn 28.000 - 30.000 đồng/kg, giảm 10.000 - 12.000 đồng/kg, nhưng tiêu thụ cũng không được.
Giá cá giảm rất mạnh nhưng giá thức ăn từ đầu năm đến nay vẫn giữ ở mức cao, thậm chí có lúc đã tăng lên khá cao, làm người nuôi cá gặp nhiều khó khăn. Theo tính toán của bà con nuôi cá điêu hồng tại cồn Tân Long, TP Mỹ Tho, Tiền Giang, để nuôi được 1 kg cá thương phẩm, chỉ riêng tiền thức ăn bà con phải bỏ ra từ 25.000 - 27.000 đồng. Với giá bán như hiện tại (24.000 - 25.000 đồng/kg), bà con nuôi cá nắm chắc phần lỗ về mình.
Tôm, cá tra cũng “dính” Trifluralin
Trong khi các cơ quan chức năng đang ra sức làm rõ nguyên nhân cá điêu hồng nhiễm chất cấm xuất phát từ đâu thì thông tin từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, từ đầu năm 2010, chất Trifluralin đã được phát hiện trên các lô hàng cá tra và tôm xuất khẩu của Việt Nam.
Cụ thể, vào đầu năm 2010 Mỹ và EU đã lên tiếng cảnh báo một số lô hàng cá tra xuất khẩu của Việt Nam có chứa chất Trifluralin. Sau đó, Nhật Bản tiếp tục lên tiếng cảnh báo 2 lô hàng xuất khẩu cá tra của Việt Nam có chứa chất Trifluralin vượt mức cho phép ở nước này.
Ngoài cá tra, tôm xuất khẩu của Việt Nam cũng bị các nước nhập khẩu cảnh báo nhiễm dư lượng chất Trifluralin. Cụ thể, vào giữa tháng 9/2010 lần đầu tiên tôm đông lạnh xuất khẩu của Việt Nam bị Bộ Y tế Lao động và Phúc lợi Nhật Bản cảnh báo nhiễm dư lượng Trifluralin vượt mức cho phép.
Trước tình hình trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành thông tư số 20/2010/TT-BNNPTNT bổ sung chất Trifluralin vào doanh mục hóa chất, kháng sinh cấm sử dụng trong sản xuất, kinh doanh thủy sản.
Tuy nhiên, từ khi thông tư số 20 được ban hành đến nay thì tình hình sử dụng chất Trifluralin vẫn còn diễn biến khá phức tạp và đang lan rộng sang nhiều loại thủy sản khác, ảnh hưởng rất lớn đến lợi ích của người nuôi cá nói riêng và của ngành thủy sản Việt Nam nói chung.
Chất Trifluralin là một loại chất diệt cỏ tiền nẩy mầm được đăng ký sử dụng lần đầu tiên tại Mỹ vào năm 1963 với bằng phát minh sáng chế của của nhà sản xuất Eli Lilly. Chất Trifluralin được sử dụng trong nuôi trồng thủy sản để với tác dụng diệt nấm, rong rêu.