Người Nuôi Cá Tra Ở Đồng Bằng Sông Cửu Long Liên Kết Doanh Nghiệp Để Sống Cầm Cự
Giá cá tra nguyên liệu ở ĐBSCL đang dao động ở mức rất thấp, từ 18.500 - 20.000 đồng/kg. Trong khi đó, giá thành cá tra mà dân nuôi từ 23.000 - 24.500 đồng/kg. Như vậy, người nuôi cầm chắc lỗ từ 3.000 - 6.000 đồng/kg...
Chưa bao giờ nông dân nuôi cá tra lâm vào cảnh bi đát như hiện nay khi mà hơn 90% đã bỏ nghề do lỗ kéo dài, mắc nợ ngân hàng. Số còn lại cầm cự sống được là nhờ có mô hình, hợp đồng nuôi liên kết với doanh nghiệp.
Giá cá tra nguyên liệu ở ĐBSCL đang dao động ở mức rất thấp, từ 18.500 - 20.000 đồng/kg. Trong khi đó, giá thành cá tra mà dân nuôi từ 23.000 - 24.500 đồng/kg. Như vậy, người nuôi cầm chắc lỗ từ 3.000 - 6.000 đồng/kg.
Bán được cá cũng chết
Ông Nguyễn Hữu Nguyên - Chủ nhiệm HTX Thủy sản Châu Phú, tỉnh An Giang cho biết, các xã viên của HTX chuẩn bị thu hoạch 10ha ao nuôi cá tra với khoảng 5.000 tấn. Nếu doanh nghiệp (DN) mua với giá 20.000 đồng/kg thì xã viên chịu lỗ 4.000 đồng/kg. Tuy nhiên, đến giờ này vẫn chưa biết bán cho ai, vì DN, thương lái “lặn mất tăm”.
Không bán được cá nên lo lắng đã đành, nhiều nông dân bán được cá cũng đang sống dở chết dở, đặc biệt họ đang phải gánh khoản nợ thay cho DN vì chậm trả tiền mua cá. Ông Nguyễn Ngọc Hải - Chủ nhiệm HTX Cá tra Thới An ở Ô Môn, Cần Thơ cho biết, xã viên của ông nhiều người bán cá cho DN nhưng 4 - 5 tháng vẫn chưa được trả đủ tiền. Đơn cử như các anh Lý Văn Lung, Nguyễn Thanh Bình, Đào Văn Những... bán cá cho các Công ty Bình Minh (Vĩnh Long), Việt An, Thuận An.
Theo hợp đồng, DN sẽ trả tiền trong vòng 1 tháng, thế nhưng đến nay đã 4 - 5 tháng họ vẫn chưa trả tiền, hoặc chỉ mới trả nhỏ giọt được 20 - 30%. “Trong khi hàng tháng chúng tôi phải trả lãi cho ngân hàng từ 50 - 100 triệu đồng. Như vậy có phải DN đang chiếm dụng vốn của nông dân vì chúng tôi đang phải trả lãi thay cho họ? Đã bán lỗ, giờ thêm khoản gánh thay lãi suất cho DN như vậy nữa thì hỏi nông dân nào còn sống nổi?” - ông Hải bức xúc.
Theo Hiệp hội Thủy sản An Giang (AFA), do không chịu nổi với mức lỗ kéo dài này, hơn 90% diện tích nuôi cá tra của người dân ở các tỉnh An Giang, Đồng Tháp đã “treo ao”, nông dân bỏ nghề hoặc nuôi các loại cá khác.
Liên kết để sống
Trong bối cảnh người nuôi cá tra nhỏ lẻ đang “chết dần chết mòn” như thế thì một số nhỏ nông dân vẫn cầm cự được, thậm chí sống khỏe với nghề nhờ mô hình liên kết hoặc nuôi gia công cho DN. Ông Chương Thành Sang ở cù lao Tân Lộc, huyện Thốt Nốt, tỉnh Cần Thơ, khi thấy giá cá tra bấp bênh trong khi nguyên vật liệu đầu vào cứ tăng cao nên từ năm 2011 đã bỏ hình thức tự nuôi và chuyển qua liên kết nuôi gia công cho các DN Hùng Vương, IDI... Theo đó, DN đầu tư 1,55 - 1,6kg thức ăn và 4.500 - 5.000 đồng, ông sẽ giao lại 1kg cá nguyên liệu đạt chất lượng xuất khẩu, toàn bộ quy trình chăm sóc, con giống... ông tự lo.
“Cái lợi của mô hình liên kết này là người nuôi được DN đầu tư vốn và đảm bảo đầu ra, bất kể giá cá tăng hay giảm. Vấn đề là nuôi đạt yêu cầu, ít hao hụt, sẽ có lời từ 500 - 1.000 đồng/kg, mức lời không quá cao nhưng sống được” - ông Sang nói. Vụ nuôi vừa qua, ông nuôi và xuất bán cho DN 350 tấn cá tra, thu lời được hơn 300 triệu đồng, đủ tiền trang trải chi phí trong gia đình và nuôi các con ăn học.
Theo ông Dương Ngọc Minh - Tổng Giám đốc Công ty Hùng Vương, mô hình liên kết giữa DN và nông dân dựa trên cơ sở 2 bên cùng chia sẻ trách nhiệm và quyền lợi về lợi nhuận. Hiện mức chênh lệch về giá thành giữa người dân tự nuôi và DN nuôi cá tra là từ 15 - 20%. DN nuôi có giá thành 19.000 - 20.000 đồng/kg, trong khi nông dân nuôi thì lên tới 23.000 - 24.000 đồng/kg. Đó là do nông dân không tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi và nguồn thức ăn giá gốc, không được hoàn thuế VAT... Với mô hình nuôi liên kết với DN thì ao nuôi cá của nông dân được xem như là ao nuôi của DN nên nông dân được hưởng các khoản lợi này.
Đây cũng là mô hình mà bản thân ông Nguyễn Ngọc Hải và một vài thành viên HTX Thới An đã theo từ nhiều năm nay, nhờ đó vẫn còn cầm cự được với nghề. Tuy nhiên, ông Hải cũng đang rất lo lắng là thời gian gần đây số DN liên kết với nông dân đang giảm dần, trước 10 giờ còn có 3, 4. Nguyên nhân do DN ngày càng tự chủ tốt về vùng nuôi, cộng với tình hình xuất khẩu năm nay khó khăn, vùng nuôi riêng của DN đã cung cấp đủ sản lượng mà DN cần nên họ giảm liên kết với nông dân.
Related news
Khá Giả Nhờ Nuôi Tằm Bài Bản Nhờ được học nghề trồng dâu, nuôi tằm bài bản, nhiều hộ dân xã Bắc Bình (Lập Thạch, Vĩnh Phúc) bây giờ đang có thu nhập cao từ nghề này và tạo việc làm cho hàng trăm lao động.
Làm Giàu Bằng Nghề Nuôi Cá Quý Hiếm Trên Sông Lô Để thu được một triệu đồng tiền lãi từ nuôi các loài cá truyền thống (cá trắm, cá mè, cá trôi, cá chép…), một người nông dân có thể phải sử dụng đến hàng trăm m2 ao nuôi, nhưng với anh Nguyễn Hữu Tân, ở tổ 1, phường Tân Quang, thị xã Tuyên Quang (tỉnh Tuyên Quang), chỉ với 3 chiếc lồng nuôi cá, rộng 8 m2 mỗi lồng, trung bình hàng năm đem về cho anh 70-80 triệu đồng tiền lãi.
Làm Giàu Từ Cây Vải Sau 23 năm phục vụ quân đội, năm 1990 ông Năng Văn Tuyến, thôn Quan Ngoại, xã Tam Quan (Tam Đảo) trở về địa phương với hai bàn tay trắng. Kinh tế gia đình ông ngày càng khó khăn và vất vả, bởi nguồn thu nhập gia đình lúc đó chủ yếu dựa vào 5 sào ruộng. Năm 1996, ông Tuyến đã bàn với gia đình mua 2 mẫu diện tích đất đồi của HTX với thời gian 50 năm để trồng cây ăn quả và chăn nuôi.
Hiệu Quả Cao Từ Chăn Nuôi Bò Sữa Ở Khoái Châu (Hưng Yên) Mô hình chăn nuôi bò sữa trên địa bàn huyện Khoái Châu (Hưng Yên) được bắt đầu phát triển từ năm 2003 với sự hỗ trợ theo chương trình đề án chăn nuôi bò sữa của tỉnh, triển khai tại các xã vùng màu, vùng bãi, vùng bối. Tuy nhiên, sau một thời gian đàn bò sữa trên địa bàn huyện bị giảm do một số con bị ốm không chữa được, do đẻ khó, một số con sau khi nuôi bị vô sinh, sữa kém nên phải loại thải. Thị trường tiêu thụ sữa gặp khó khăn, giá sữa xuống thấp trong thời gian dài, người chăn nuôi bò sữa được lãi thấp, thậm chí bị thua lỗ nên một số hộ đã bán bò để thu hồi vốn trả nợ ngân hàng. Cùng thời điểm, giá bò lai sind giá lên cao, lãi nhiều, chăn nuôi lại đơn giản hơn bò sữa, nhiều hộ giảm bò sữa chuyển sang chăn nuôi bò lai sind, lấy giống cho bò sữa bằng bò lai sind. Bên cạnh đó, lực lượng cán bộ thú y còn mỏng, thiếu kinh nghiệm trong việc chẩn đoán, điều trị bệnh và thụ tinh nhân tạo; giá đầu vào như thức ăn tinh, công lao động, thuốc thú y... tăng cao trong khi giá sữa lại thấp và kéo dài, làm cho chăn nuôi
Giá Cá Tra Giống Giảm Mạnh Theo Chi cục Thủy sản Cần Thơ, từ giữa tháng 3/2013, giá cá tra nguyên liệu trên địa bàn thành phố ở mức 19.500 - 21.000 đồng/kg, đến đầu tháng 4, giá cá nhích lên 500 đồng/kg, trong khi giá thành sản xuất dao động từ 23.000 - 24.000 đồng/kg. Ở thời điểm giá cá tra nguyên liệu tăng nhẹ thì giá cá tra giống lại giảm 3.000 đồng/kg so với tháng trước.