Nông hộ nhỏ, thách thức lớn
Tại khu vực ASEAN, nông hộ nhỏ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực, nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức.
Đó là những thông tin được đưa ra tại diễn đàn “Nông hộ nhỏ trong hội nhập ASEAN”, do Tập đoàn Syngenta vừa tổ chức tại TP.HCM.
Theo ông Kumaradev Datta, Tổng GĐ Cty Syngenta Việt Nam, người nông dân luôn cần sự hỗ trợ của doanh nghiệp nhằm giúp họ tổ chức lại SX và tiếp cận với TBKT, công nghệ mới để làm sao sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên, tăng thêm thu nhập, cũng như bảo vệ sức khỏe, môi trường sống cho bản thân và gia đình.
Đồng thời, doanh nghiệp và các tổ chức cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc chuyển các nhu cầu của thị trường đến với nông dân, nhằm giúp bà con nâng cao tính tự lập và ổn định đời sống.
Đồng quan điểm, ông Huỳnh Văn Thòn, Tổng Giám đốc Tập đoàn Lộc Trời, đơn vị đang triển khai cánh đồng lớn cho rằng, không chỉ đơn thuần đưa KHKT hay tạo điều kiện cho bà con tiếp cận nguồn vốn mà cần phải tổ chức SX theo chuỗi giá trị khép kín để giải quyết khó khăn cho nông dân.
Đồng thời, hình thành chuỗi liên kết, tiêu thụ sản phẩm và phân chia lợi nhuận sao cho hợp lý nhất.
Hiện mô hình cánh đồng lớn đang được triển khai tại vùng ĐBSCL có gần 25.000 hộ nông dân tham gia với diện tích hơn 100 ngàn ha đều có sự hợp tác chặt chẽ giữa DN và nông dân.
Theo ông Thòn, nông dân rất cần các giải pháp kỹ thuật và hỗ trợ về cơ sở SX phù hợp với điều kiện SX nhỏ. Từ cung ứng giống, vật tư nông nghiệp, đem sản phẩm về nhà máy, sấy khô và nhập kho.
Nông dân có quyền quyết định bán nông sản của mình trong thời điểm nào phù hợp nhất. Qua đó sẽ làm thay đổi vị thế cho người nông dân, quyền thương lượng từ thấp tuyệt đối sang quyền quyết định tuyệt đối khi mua bán với DN.
Hơn nữa, khi đi vào SX theo đơn đặt hàng từ thị trường được hỗ trợ kỹ thuật, vốn và giúp nông dân ít gặp rủi ro hơn.
Để hướng đến sinh kế bền vững, vấn đề tiếp theo là cần nghiên cứu để có sản phẩm chế biến sâu, giúp nâng cao giá trị hàng hóa với mục tiêu đảm bảo cuộc sống cho nông hộ nhỏ.
Thực tế, nông hộ nhỏ đóng một vai trò rất quan trọng, nhưng vị trí của nông nghiệp và nông dân, nhất là nông hộ nhỏ luôn ở vị trí thấp trong xã hội.
Người dân SX ra lương thực nhưng sản phẩm tốt nhất phải bán đi và chỉ dám ăn loại lương thực mà người tiêu dùng thành thị “chê”.
Bà Anni Mitin, GĐ cao cấp, Ủy ban An ninh lương thực và giao thương công bằng khu vực Đông Nam Á là con của một nông dân ở Malaysia.
Khi về thăm quê mình, nhiều nông dân gặp bà đều thắc mắc vì sao giá nông sản liên tục giảm xuống? Vì sao nông dân bán nông sản giá thấp mà người tiêu dùng lại phải mua giá cao?
Bà Anni Miti đặt vấn đề: “Người nông dân, cụ thể là những nông hộ nhỏ lẻ hưởng được gì sau năm 2015? Nông dân sẽ sống thế nào, khó khăn gì họ sẽ gặp phải và phải làm gì để đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng cao?
Đó là vấn đề mà mỗi quốc gia cần phải quan tâm để giúp nông dân vượt qua những thách thức này”.
Cần giúp nông dân vượt qua khó khăn thách thức trên thị trường
Theo bà Anni Miti, những nông hộ nhỏ vẫn đang tiếp tục phải đối mặt với rất nhiều khó khăn thách thức để ổn định cuộc sống gia đình trong thời “bão giá”.
Do vậy, chúng ta cần phải quan tâm hỗ trợ cho nông dân điều gì để giúp họ thích nghi với thị trường và nâng dần vị thế của nông hộ?
| Theo ông Kumaradev Datta, để có nguồn sinh kế bền vững cần xét đến 5 yếu tố: Tài nguyên tự nhiên như đất đai, nguồn nước sử dụng ra sao; tài sản vật chất như nhà cửa, phương tiện đi lại thế nào; tài chính và khả năng đầu tư để mua vật tư nông nghiệp có không; có kiến thức, kỹ năng gì của người lao động; mối quan hệ xã hội với chính quyền, tổ chức hay HTX (nhà kho, cự ly vận chuyển…). Căn cứ trên 5 yếu tố này sẽ có cơ sở đánh giá tính bền vững. |
Với tất cả các nước trong ASEAN, cho dù mỗi quốc gia đều có những đặc điểm riêng, nhưng khó khăn của nông hộ nhỏ khá giống nhau.
Vấn đề đặt ra ở đây là làm thế nào giúp cho nông hộ nhỏ tiếp cận được nguồn vốn và thị trường hay những TBKT mới để các nông hộ có được sinh kế bền vững.
Theo ông Rick Van Der Camp, chuyên viên tài chính cao cấp mảng nông - lâm nghiệp, Tổ chức Hợp tác tài chính quốc tế, trong hơn 10 năm qua, các ngân hàng thương mại ở các nước đều có nhiều chương trình cho nông dân vay vốn SX.
Tuy nhiên, thông thường những điều kiện để các ngân hàng chọn đối tượng cho vay phải thỏa mãn 3 yếu tố: Cho vay số tiền lớn, ít mạo hiểm và chi phí vận hành thấp.
Song các nông hộ nhỏ thường khó đạt được những điều trên. Vì thực tế nông dân không thể đưa sản phẩm đến thị trường mà phải qua khâu trung gian là thương lái.
Hơn nữa, điều kiện cần hiện nay là nông sản phải đạt chuẩn, có “giấy thông hành” như chứng nhận GAP, GlobalGAP… mới đáp ứng nhu cầu về an toàn thực phẩm, nhưng đa số nông dân thiếu thông tin thị trường nên rất bị động và phụ thuộc nhiều vào thương lái.
Do vậy, để giải quyết những bất cập này cần phải giúp các nông hộ nhỏ lẻ liên kết lại để giảm các loại chi phí trong chuỗi SX.
Related news
Mô Hình Nuôi Cá Chép Nhật Thương Phẩm, Hiệu Quả Kinh Tế Ở Thành Phố Hồ Chí Minh Cá chép Nhật có tên theo tiếng Nhật là Nishiki Koi (có nghĩa là cá chép có màu gấm). Nét độc đáo mà cá chép Nhật thu hút các nghệ nhân và những người thưởng ngoạn cá cảnh là sự đa dạng về màu sắc, hình dạng và kiểu vẩy, vây của cá, nhất là vây đuôi. Cá sống vùng nước ngọt, có thể sống trong môi trường nước có độ mặn 6 phần ngàn, hàm lượng oxy trong bể nuôi tối thiểu: 2,5 mg/l, độ pH từ 6,5 - 8, nhiệt độ nước thích hợp: 25 – 30 C. Cá chép Nhật rất thích hợp và sinh trưởng tốt với điều kiện nuôi tại Việt Nam.
Người Nuôi Tôm Sú Và Tôm Thẻ Chân Trắng Tại Tân Phú Đông Đang Gặp Khó Ở Tiền Giang Trong những năm gần đây, nghề nuôi tôm đã đem lại hiệu quả kinh tế khá cao cho bà con, tuy nhiên nghề này vẫn tồn tại những rủi ro rất cao, thậm chí có những vụ nhiều bà con phải mất trắng. Với thời điểm hiện tại khi tình hình thời tiết diễn biến phức tạp kèm theo các biện pháp kiểm soát chất lượng về môi trường nước, phòng ngừa dịch bệnh trên diện tích ao tôm vẫn còn nhiều hạn chế, nên việc tôm bị nhiễm bệnh và chết hàng loạt trong thời gian qua là điều không thể tránh khỏi, gây thiệt hại rất lớn đến với các hộ nuôi. Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tân Phú Đông, toàn huyện hiện có 49 ha với 44 triệu con giống đang bị nhiễm bệnh hoại tử gan tụy và đốm trắng.
Một Xã Thu Trên 28 Tỷ Đồng Từ Cây Ớt Ở Quảng Ngãi Từ tháng 3/2013 đến nay, trên các cánh đồng ớt ở huyện Bình Sơn (tỉnh Quảng Ngãi), không khí tất bật mùa thu hoạch. Mới bước vào đầu vụ thu hoạch, giá ớt thu mua khá cao và ngày càng tăng, từ 12.000 đồng/kg lên gần 25.000 đồng/kg, thương lái vào tận ruộng thu mua nên đầu ra quả ớt rất thuận lợi.
Tìm Hướng Gỡ Khó Cho Con Cá Tra Thời gian qua, nhu cầu thị trường thế giới sụt giảm do biến động kinh tế đã làm ảnh hưởng đến nhiều mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, trong đó có con cá tra. Thêm vào đó, đợt xét thuế chống bán phá giá lần thứ 8 của Bộ Công Thương Mỹ làm cho "đầu ra" của con cá tra đã khó lại càng thêm khó.
Cây Đậu Phụng Trên Đất Bình Thuận Với đặc điểm thổ nhưỡng đất cát bạc màu, thiếu nước tưới, ngoài một số ít diện tích chủ động nước sản xuất lúa, đất nông nghiệp ở xã Bình Thuận (huyện Tây Sơn) chỉ phù hợp với cây mì; song trồng mì thời gian dài làm cho đất nghèo dinh dưỡng, hiệu quả không cao. Trong điều kiện như vậy, những năm gần đây người dân chuyển sang trồng cây đậu phụng và điều đó đã giúp họ tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống.