Home / Tin tức / Mô hình kinh tế

Ngành Mía Đường Trước Nguy Cơ Phá Sản

Ngành Mía Đường Trước Nguy Cơ Phá Sản
Publish date: Tuesday. April 29th, 2014

Câu chuyện một doanh nghiệp trồng mía, mang đường từ Lào về Việt Nam với giá thành sản xuất thấp đã đánh một “hồi chuông báo động” cho ngành mía đường Việt Nam.

Lượng đường tồn kho của các doanh nghiệp trong nước ngày càng tăng trong bối cảnh đường lậu Thái Lan xâm nhập qua biên giới Tây Nam ngày càng diễn biến phức tạp. Ngành mía đường đang bên “bờ vực phá sản” nếu không có các chính sách bảo hộ và tái đầu tư bài bản.

Nhân lực, vật lực, năng lực… mờ nhạt

Cách đây hơn một thập niên, ngành mía đường liên tục thua lỗ và chịu nhiều “búa rìu” của dư luận khi nhập khẩu nhiều công nghệ chế biến đường từ Trung Quốc. Đó là thời điểm Việt Nam còn nhập khẩu đường.

Thế rồi, những nhà máy đường đã tạo nên kỳ tích khi sản xuất đường vượt mức 1 triệu tấn, rồi tăng dần, năm 2013 đạt sản lượng 1,5 triệu tấn và năm 2014 có khả năng đạt 1,6 triệu tấn. Các nhà máy đường từng bước được cổ phần hóa và sản xuất có lợi nhuận.

Chưa hết mừng, trong 3 năm trở lại đây, ngành mía đường bị “lún sâu” trong thua lỗ khi bị đường cát Thái Lan thẩm lậu qua tuyến biên giới Tây Nam. Khó khăn sẽ chồng chất vì theo cam kết WTO, sẽ có khoảng hơn 77.000 tấn đường được nhập về trong năm nay.

Thông tin mới nhất đến đầu tháng 4-2014, các nhà máy đường trong nước tồn kho gần 600.000 tấn đường. Bộ NN-PTNT phải nhanh chóng kiến nghị Bộ Công thương cấp phép xuất khẩu 400.000 tấn đường qua biên giới Trung Quốc để giải phóng đường tồn kho.

“Cửa thoát hiểm trong bối cảnh hiện nay là phải đẩy mạnh xuất khẩu đường sang Trung Quốc”, một doanh nghiệp chua xót. Tất nhiên, đây chỉ là giải pháp tình thế để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Trong bối cảnh cánh cửa hội nhập ngày càng mở rộng, ngành mía đường thật sự đứng trước nguy cơ “sụp đổ” nếu không có những giải pháp đổi mới sản xuất, hạ giá thành, tăng cạnh tranh. Nhìn lại quá trình đầu tư cho ngành mía đường thời gian qua là những lỗ hổng nặng nề. Trước nhất là khâu giống mía. Viện Nghiên cứu mía đường được giao thực hiện 2 dự án giống giai đoạn 2002 - 2005 và 2006 - 2010, với việc nhập hàng trăm tấn giống từ Thái Lan, Trung Quốc.

Cục Trồng trọt cũng công nhận 10 giống mới cho sản xuất ở các tỉnh phía Nam nhưng số giống này vẫn chưa được đưa vào sản xuất nhiều. “Hạn chế về nhân lực, vật lực và năng lực nên vai trò đối với sản xuất trong việc chuyển giao phát triển giống mía tốt ra sản xuất còn mờ nhạt” - nhận định của Bộ NN-PTNT cho thấy sự “hẩm hiu” của ngành mía đường sau hơn 2 thập niên phát triển để có thể “tự lực” cung ứng đường tiêu dùng cho cả nước.

Sớm có chính sách hỗ trợ

Các nhà máy đường trong nước đang rơi vào cảnh “trống vắng”. Năm 2011, giá đường tại kho của doanh nghiệp 18.000 - 19.000 đồng/kg; năm 2013 xuống còn 14.500 - 15.000 đồng/kg… Rồi rơi vào cảnh thê thảm, giá bán buôn đường kính trắng (đã có thuế VAT) tại nhà máy cuối 3-2014 khoảng 12.300 - 12.800 đồng/kg tại miền Bắc, khoảng 12.000 đồng/kg tại miền Trung và Tây Nguyên, và khoảng 12.500 - 13.000 đồng/kg tại miền Nam. “Đây là hậu quả nhãn tiền khi không chặn được dòng đường nhập lậu và chính sách nhập, xuất đường theo cách chắp vá”, một doanh nghiệp ngành đường ở ĐBSCL nhận định.

Người trồng mía và các nhà máy đường phải tìm hướng đi mới để tồn tại. “Đầu tư về giống mía cho ngành đường coi như đến nay là con số 0”, một lãnh đạo ngành mía đường bức xúc.

Với diện tích gần 300.000ha, hàng triệu nông dân trồng mía đang lúng túng trước lựa chọn phá bỏ cây mía để trồng cây khác hay tiếp tục trồng mía để chịu cảnh thua lỗ? Thực tế, nhiều nông dân ở ĐBSCL đang bỏ mía để trồng các loại cây khác. Có tỉnh đưa ra đề án hoán chuyển trồng hơn 1.000ha đất mía sang cây trồng khác…

Song, đại bộ phận nông dân vẫn phải bám trụ với cây mía. Đơn giản, nhưng nông hộ này không có khả năng cải tạo đất để chuyển sang trồng cây khác. Với lại họ chưa biết trồng cây gì để có đầu ra ổn định khi tay nghề đã quen với cây mía!

Và câu hỏi đặt ra: Điểm yếu của người trồng mía, công nghệ chế biến đường hiện nay là gì? Đó là đất sản xuất manh mún, khâu cơ giới hóa trong trồng, tưới, thu hoạch gần như bằng 0! Đây là nguyên nhân chính đẩy giá thành sản xuất của người trồng mía lên cao, khó cạnh tranh với các nước lân cận như Thái Lan. Trong khi đó, nhiều nhà máy đường vẫn chưa có chiến lược rõ ràng để khai thác tốt các sản phẩm sau đường.

Đã đến lúc, Bộ NN-PTNT sớm rà soát để đề xuất các chính sách liên quan đến phát triển mía, đường phù hợp với thực tiễn hiện nay. Ngành mía đường Việt Nam đang trông chờ vào những giải pháp cụ thể để mặt hàng đường trong nước đủ sức “phòng vệ” trước sự thẩm thấu của đường lậu, gian lận thương mại.

Vấn đề bức xúc hiện nay là cần có cơ chế về xuất khẩu đường linh động. Các ngành chức năng có giải pháp ngăn chặn hiệu quả tình trạng buôn lậu đường và gian lận thương mại.


Related news

Triển Khai Mô Hình “Nuôi Cua Công Nghiệp” Triển Khai Mô Hình “Nuôi Cua Công Nghiệp”

Nhằm phát huy tiềm năng kinh tế các đối tượng thủy sản có giá trị kinh tế cao, năm 2010 được sự hỗ trợ từ nguồn vốn chương trình dự án KNKN thuộc Trung tâm KNKN Quốc gia, Trung tâm KNKN Bạc Liêu đã triển khai mô hình “ Nuôi cua công nghiệp” trên địa bàn 2 huyện Hòa Bình, Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu

Tuesday. March 8th, 2011
Đồng Bằng Sông Cửu Long Sẽ Là Vùng Nông Sản Lớn Toàn Cầu Đồng Bằng Sông Cửu Long Sẽ Là Vùng Nông Sản Lớn Toàn Cầu

Phạm vi quy hoạch vùng ĐBSCL gồm toàn bộ ranh giới hành chính của TP.Cần Thơ và 12 tỉnh: An Giang, Bạc Liêu, Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Trà Vinh, Hậu Giang, Sóc Trăng, Kiên Giang và Cà Mau

Thursday. March 17th, 2011
Họp 4 Bên Về Vấn Đề Cá Tra Tại Thụy Sĩ Họp 4 Bên Về Vấn Đề Cá Tra Tại Thụy Sĩ

Theo thông tin từ Hiệp hội chế biến xuất khẩu thủy sản Vasep, ngày 23/3/2011, ông Mark Powell đã đồng ý với đề nghị của VASEP tổ chức một cuộc họp 4 bên (WWF quốc tế, WWF Việt Nam, VASEP và Vinafish).

Thursday. March 31st, 2011
Xét Nghiệm Thành Công Bệnh Vi Bào Tử Ở Tôm Sú Xét Nghiệm Thành Công Bệnh Vi Bào Tử Ở Tôm Sú

Ngày 6/4, ông Phạm Hoàng Giang, Chi cục trưởng Chi cục Nuôi trồng thủy sản Bạc Liêu cho biết, sau nhiều tháng theo dõi, nghiên cứu, đơn vị đã thực hiện xét nghiệm thành công bệnh vi bào tử ở tôm sú

Saturday. April 16th, 2011
Mô Hình Trang Trại Tổng Hợp Có Mức Tăng Trưởng Cao Mô Hình Trang Trại Tổng Hợp Có Mức Tăng Trưởng Cao

Theo Chi cục Phát triển nông thôn TP Hà Nội, toàn thành phố hiện có 3.200 trang trại sử dụng 8.200ha đất. Qua khảo sát, các trang trại tổng hợp như VAC, VACR có mức tăng trưởng lớn nhất (so với các trang trại chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp).

Sunday. April 24th, 2011