Đổ Nợ Vì Cá Rô Đầu Vuông
Thêm một loại thủy sản được đánh giá là tiềm năng nhưng đang khiến người nuôi khốn đốn
Người nuôi cá rô đầu vuông ở ĐBSCL đang lâm vào tình cảnh của người nuôi cá tra, “chết đứng” hàng loạt. Thê thảm nhất có lẽ là người nuôi ở huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang. Đây chính là nơi gần 10 năm trước khởi nguồn phong trào nuôi cá rô đầu vuông khắp ĐBSCL.
Nuôi đầu vuông, nợ… “vuông” đầu!
Câu nói có phần chua chát và bế tắc này đang trở thành câu cửa miệng của người dân xã Vĩnh Thuận Tây, huyện Vị Thủy. Ông Nguyễn Văn Sói, nhà cập kênh Ngang của xã, nói: “Thương lái đã đặt cọc nhưng cứ hẹn lần hẹn lữa. Mười ngày chờ họ đến vét hết ao cá giùm, tôi mất ăn, mất ngủ, bạc cả đầu thế này đây”.
Theo ông Sói, cứ một ngày thương lái trễ hẹn là ông phải tốn hơn 2 triệu đồng tiền thức ăn cho khoảng 8 tấn cá dưới ao. Chưa hết, qua vài ngày thương lái trễ hẹn, để tiết kiệm, ông giảm lượng thức ăn khiến cá đổ bệnh, chết nhiều, lỗ càng thêm lỗ.
Dù vậy, bật điện thoại lên giục lái, ông Sói không dám lớn tiếng như mọi lần. “Theo thông tin tôi nghe được, thương lái cá rô đầu vuông đã chuyển đi tìm hàng tại các vùng nuôi mới ở Long An, Tiền Giang để tiết kiệm chi phí vận chuyển lên TP HCM. Họ chỉ “cài” lại 1-2 người ở Hậu Giang để ép giá thu lợi thôi” - ông Sói buồn bã.
Vụ nuôi cá rô đầu vuông năm nay, gia đình ông Sói lỗ khoảng 100 triệu đồng. Trong khi đó, ở cập kênh Cả Xu trong huyện Vị Thủy, ông Huỳnh Hữu Ẩn lại lỗ đến vài trăm triệu đồng.
Giọng ông Ẩn nghèn nghẹn: “Bốn năm trước, thấy nhiều người nuôi loại cá đột biến gien này thắng lớn, đổi đời, tôi cũng đào hơn 6 công đất ruộng thành nhiều ao để nuôi. Vụ đầu và vụ thứ hai thắng, tôi cất nhà. Vụ thứ ba lỗ và đến vụ vớt vát vừa rồi thì lỗ mấy trăm triệu đồng, tôi phải bán gần 20 công đất ruộng để trả nợ vay ngân hàng”.
Tuy thế, ông Ẩn cho rằng mình vẫn còn gặp may hơn nhiều người khác. Hàng chục hộ nuôi cá trong vùng đã phải bán hết đất để trả nợ, trắng tay. Có người phải bỏ xứ ra đi vì đất ruộng bán rẻ chưa ai mua, đành đi trốn nợ.
Cần gấp chính sách hỗ trợ
Theo phân tích của người nuôi, giá cá rô đầu vuông hiện giảm mạnh - chỉ còn 18.000-23.000 đồng/kg so với mức khoảng 30.000 đồng/kg của năm 2013 và hơn 40.000 đồng thời “vàng son” những năm mới rộ lên phong trào nuôi loại thủy sản này - là do ảnh hưởng thị hiếu người tiêu dùng.
Không còn mua vì lạ để ăn cho biết nữa, giờ người tiêu dùng đòi hỏi chất lượng thịt cá phải cao hơn, giá phải rẻ hơn. Chất lượng thịt cá giảm vì chất lượng thức ăn cho cá giảm nhưng giá bán ngày càng tăng, từ khoảng 250.000 đồng/bao năm 2013 đã tăng lên trên 350.000 đồng/bao vào đầu năm 2014.
“Các cửa hàng bán thức ăn cho cá dường như lường trước chuyện thua lỗ của người nuôi nên không bán gối đầu cho chúng tôi nữa” - ông Trương Phú Quốc, Chủ nhiệm HTX Dịch vụ, Thủy sản và Nông nghiệp Thuận Tiến (Hậu Giang), cho biết. Ngoài ra, sức cạnh tranh của các vùng nuôi mới gần thị trường TP HCM cũng “đè” người nuôi cá ở Hậu Giang và những nơi khác như Cần Thơ, Sóc Trăng, Cà Mau…
Trước tình cảnh lỗ nặng, các hộ nuôi dọc kênh Ngang, Cả Xu, Giải Phóng... ở huyện Vị Thủy bán tháo cá xong là cho xe ủi vào san lấp ao, trồng lại lúa hoặc cây ăn trái. Ông Quốc khẳng định: “Hầu hết xã viên của HTX đã cho lấp ao, chia tay vĩnh viễn với cá rô đầu vuông rồi. Giờ có cho không cá giống, cho gối đầu toàn bộ tiền thức ăn, chúng tôi cũng sợ lắm, chưa chắc có ai dám nuôi lại đâu!”.
Tuy nhiên, theo các cán bộ thủy sản huyện Vị Thủy, vẫn còn nhiều hộ chỉ “treo” ao chứ không lấp. Tâm lý người nuôi là hy vọng, chờ đợi tình hình thay đổi sẽ nuôi lại. Ngoài ra, nhiều hộ dù thua lỗ nhưng cho rằng nuôi cá rô đầu vuông vẫn có lời nếu có nguồn vốn mạnh và nuôi theo quy trình bao tiêu sản phẩm. Đây cũng là những vấn đề mà người nuôi mặt hàng thủy sản tiềm năng này đang đề nghị chính quyền tỉnh Hậu Giang cần gấp rút có chính sách gỡ khó.
Quy hoạch vùng nuôi
Ông Trần Công Chánh, Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang, cho biết tốc độ phát triển của cá rô đầu vuông ở tỉnh là rất nhanh. Hai năm vừa qua, diện tích ao nuôi tăng gấp 10 lần, từ vài chục hecta lên mức 250 ha. Trước cảnh loại cá một thời là mặt hàng thủy sản danh giá của tỉnh rớt giá thê thảm khiến nhiều người nuôi điêu đứng, UBND tỉnh đã yêu cầu các địa phương gấp rút rà soát tình hình nuôi. “Ngành nông nghiệp tỉnh phải nhanh chóng quy hoạch vùng nuôi, hạn chế việc người dân thả nuôi ồ ạt dẫn đến rớt giá, thua lỗ” - ông Chánh yêu cầu.
Related news
Nguy cơ đất trồng bị thoái hóa và ô nhiễm môi trường tăng cao; sản lượng lúa tăng nhưng không cải thiện được thu nhập của nông dân… đây là hệ quả của việc sản xuất lúa gạo mới chỉ chú trọng đến xuất khẩu, còn lợi ích của người sản xuất chưa được đặt làm trọng tâm.
Trong chuyến công tác, đoàn công tác tỉnh Bình Định đã có dịp tham quan chợ đấu giá Osaka. Sau chuyến tham quan, ai nấy trong đoàn đều cảm thấy buồn, vì chợ đấu giá không có mặt cá ngừ đại dương của Việt Nam, trong khi cá ngừ đại dương của hầu hết các nước trong khu vực đều có.
Kết quả đoàn kiểm tra xử phạt vi phạm hành chính 6 cơ sở (1 trường hợp kinh doanh phân bón không đảm bảo chất lượng; 5 trường hợp kinh doanh sản phẩm phân bón có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn công bố) và xử lý 2 trường hợp vi phạm nhãn hàng hóa và 1 trường hợp buôn bán thuốc BVTV không có trong doanh mục với số tiền hơn 100 triệu đồng.
Theo báo cáo của Ngân hàng NN-PTNT - Chi nhánh Cà Mau, tổng dư nợ ngân hàng đã đầu tư cho vay phục vụ phát triển NN-NT 15.069 tỷ đồng, chiếm trên 50% tổng dư nợ toàn tỉnh.
Đồng thời đây cũng sẽ là cơ sở rõ ràng cho việc hợp tác trong các lĩnh vực cụ thể như chất lượng thực phẩm, kiểm soát vệ sinh trong SX và chế biến thực phẩm cũng như thương mại song phương ngày càng phát triển.