Cân đối sản xuất, ứng phó hạn hán, xâm nhập mặn
Phóng viên Báo Hà Tĩnh đã có cuộc phỏng vấn ông Ngô Đức Hợi - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Hà Tĩnh về vấn đề này.
- Hiện nay, mực nước ở các hồ đập xuống thấp.
Xin ông cho biết tình hình này liệu có ảnh hưởng đến nguồn nước dân sinh và quá trình điều tiết tưới phục vụ sản xuất năm 2016 không?
Chưa năm nào lượng mưa trung bình lại thấp như năm nay, các quy luật thời tiết bị phá vỡ.
Lượng mưa 11 tháng đầu năm trên địa bàn tỉnh bình quân là 2.350,9 mm, so với lượng mưa cả năm của trung bình nhiều năm đạt 56,2% và 63,4% so với 11 tháng trung bình nhiều năm.
Đặc biệt, tháng 10 thường được xem là tháng trọng điểm mưa ở Hà Tĩnh (tháng 10/2010, lượng mưa gấp đôi lượng mưa trung bình cả năm) thì lượng mưa cũng chỉ đạt 18,48% so với trung bình nhiều năm.
Đó là nguyên nhân chính dẫn đến các hồ đập không tích đủ nước.
Hiện nay, những hồ chứa lớn như Kẻ Gỗ, Thượng Tuy, Sông Rác, Thượng Sông Trí, mực nước đều thấp hơn so với thiết kế từ 31-67%; những hồ chứa vừa và nhỏ chỉ còn lại 20-40% so với thiết kế.
Từ nay đến tháng 4 năm sau, nếu lượng mưa tiếp tục thấp (theo tính toán chỉ đạt 500-600 mm) thì ngay trong vụ xuân, nhiều hồ, đập đã bị thiếu hụt nguồn nước.
Đó là chưa kể tác động của hiện tượng El Nino sẽ làm mặn xâm nhập sớm hơn, sâu hơn, gây khó khăn nghiêm trọng cho sản xuất vụ hè thu 2016.
- Phương án tưới và cơ cấu cây trồng sẽ được bố trí như thế nào đối với “kịch bản” thời tiết như hiện nay, thưa ông?
Căn cứ vào điều kiện thời tiết, khí tượng thủy văn, nguồn nước hiện có tại các hồ, đập và cơ cấu diện tích gieo cấy lúa hàng năm, ngành đã xây dựng phương án chống hạn cho sản xuất và dân sinh.
Trước mắt, những hồ, đập đặc thù (cấp nước sinh hoạt) cân đối không đủ nguồn tưới thì phải ưu tiên phục vụ dân sinh.
Theo đó, bố trí lại cơ cấu cây trồng ngay trong vụ xuân, chuyển đổi một phần diện tích lúa trong vùng tưới sang cây trồng khác.
Hàng năm, trên toàn tỉnh, vụ xuân gieo cấy khoảng 54.000 ha, vụ hè thu 42.000 ha.
Trong trường hợp tháng 11 - 12/2015 và từ tháng 1 - 8/2016, có lượng mưa bằng trung bình nhiều năm thì dự kiến diện tích tưới là 52.520 ha lúa thuộc khu tưới của các hệ thống thủy lợi đảm nhận.
Trường hợp thời tiết bất lợi thì phải chống hạn cho khoảng 800 - 1.000 ha thời kỳ gần cuối vụ.
Và có ít nhất 1.000 ha lúa phải chuyển đổi sang cây trồng khác vì không đủ nguồn nước tưới, chủ yếu là các vùng cuối kênh, vùng cao cưỡng và một số diện tích thuộc công trình tiểu thủy nông.
Đáng lo nhất là nếu hiện tượng El Nino kéo dài đến tháng 6 năm sau mà lượng mưa vẫn thấp như năm vừa qua thì việc sản xuất hè thu 2016 sẽ rất khó thực hiện.
Diện tích đảm bảo tưới lúa hè thu năm 2016 sẽ được cân đối lại trên cơ sở nguồn nước sau khi kết thúc tưới vụ xuân 2016.
Hiện nay, Bộ NN&PTNT đã hỗ trợ 18,3 tỷ đồng cho địa phương chống hạn.
Tỉnh đang rà soát các công trình, phân phối nguồn về các địa phương.
- Theo ông, các địa phương và người dân cần phải thực hiện các biện pháp gì?
Các địa phương cần phải sớm rà soát, cân đối nguồn nước ở các hồ, đập để xây dựng đề án tưới và phương án phòng chống hạn cho từng khu tưới, từng hệ thống công trình.
Bên cạnh đó, bố trí cây trồng, xác định rõ diện tích chủ động nước để gieo cấy lúa, tuyệt đối không gieo cấy ở diện tích cao cưỡng, không chủ động nước, đặc biệt là vùng tưới hồ Khe Hao (Lộc Hà), Vực Trống (Can Lộc).
Điều quan trọng nữa là vận hành, điều tiết, phân phối nguồn nước tiết kiệm nhất, những diện tích vừa dùng nước từ hồ chứa và trạm bơm thì ưu tiên sử dụng nguồn nước cấp từ trạm bơm, để dành nguồn nước trong các hồ chứa phục vụ dân sinh và sản xuất khi mực nước sông, suối xuống thấp.
Kiểm tra nồng độ nhiễm mặn để có kế hoạch đóng, mở các cống ngăn mặn - giữ ngọt hợp lý.
Cùng với đó là phát động ra quân làm thủy lợi, tập trung lực lượng nạo vét kênh mương, sửa chữa các công trình; khảo sát, lập phương án đắp đập tạm trên các trục tiêu, lợi dụng nước mưa, nước hồi quy bơm tưới chống hạn.
Cùng với nâng cao ý thức tiết kiệm bằng việc đắp bờ giữ nước thì bà con nên áp dụng kỹ thuật cấy lúa, nhằm giảm áp lực tưới cho các công trình thủy lợi.
- Xin cảm ơn ông!
Related news
Trồng Xoài VietGAP 6,5 Tấn/ha 18 hộ nông dân tham gia được Cty CP Chứng nhận GLOBALCERT trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật theo quy trình VietGAP. Từ mô hình, đã cho ra sản phẩm xoài an toàn đầu tiên của TP Quy Nhơn dựa trên 4 tiêu chí: Chuẩn về kỹ thuật SX; an toàn thực phẩm; môi trường làm việc; truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Thương Lái “Săn” Tìm Mua Chuối Già Và Chuối Cau Thời gian gần đây, nông dân trồng chuối già và chuối cau tại TP Cần Thơ và nhiều tỉnh ĐBSCL rất thuận lợi trong việc tiêu thụ sản phẩm do có nhiều thương lái tìm mua các loại chuối già và chuối cau đã tới lứa với giá khá cao.
Khóm Cầu Đúc Trúng Đậm Trong Vụ Nghịch Ngày 13-9, nông dân bán khóm cho thương lái với giá 7.200 đồng/trái (khóm nặng từ 1 kg trở lên). “Khoảng hơn một tháng nay, giá khóm từ chỗ 2.000 đồng/trái đã nhảy lên mức 7.000 – 8.000 đồng/trái. Đây là mức giá cao nhất từ trước tới nay”, lão nông Sáu Bảnh ở xã Hỏa Tiến, thành phố Vị Thanh cho biết (ảnh). Hiện tỉnh Hậu Giang có khoảng 1.600ha khóm, tập trung ở huyện Long Mỹ và thành phố Vị Thanh. Nông dân trồng khóm vụ nghịch tập trung chủ yếu ở xã Hỏa Tiến, thành phố Vị Thanh. Hỏa Tiến có hơn 1.000 hộ thì có đến 50% hộ canh tác cây khóm với diện tích gần 950ha. Năng suất khóm bình quân 8.000 trái/ha, với mức giá hiện nay nông dân trồng khóm vụ nghịch đạt mức lợi nhuận khoảng 40 triệu đồng/ha. Đa số người dân ở đây trồng giống khóm Queen, gắn với đặc thù thổ nhưỡng đất nhiễm phèn mặn nên khóm cho vị ngọt và thơm rất đậm đà. Đây cũng là điều đặc biệt tạo nên thương hiệu khóm Cầu Đúc. Trong đó, nhiều người dân đã lập trang trại trồng khóm đến 100ha để cung ứng cho các nhà máy chế biến ở Tiền Giang và TPHCM
Trồng Ổi Ngọt Cho Thu Nhập Cao Năm 2010, gia đình chị Hương chuyển 400 m2 đất vườn trồng rau ngót sang trồng ổi ngọt Đài Loan. Từ 20 cây ổi ban đầu, giờ trong vườn của gia đình chị đã có trên 100 gốc. Giống ổi này phát triển nhanh, thời gian thu hoạch dài (khoảng 4 - 5 tháng/năm), hiếm khi bị sâu bệnh.
Nga Muốn Nhập Lượng Lớn Táo, Khoai Tây, Cao Su, Thủy Sản…từ Việt Nam Với mong muốn thúc đẩy mối quan hệ hợp tác Việt – Nga, ông Maxim Golikov - trưởng đại diện thương mại Nga tại VN cho biết Nga đang có chính sách tăng cường nhập khẩu nông sản từ Việt Nam. Thêm vào đó, lệnh cấm lệnh cấm nhập hoa quả từ EU đã thúc đẩy Nga trở về với thị trường Châu Á.