Cần có giải pháp khẩn cấp đối phó với nắng nóng, khô hạn bất thường trong sản xuất vụ Mùa

Đã giữa mùa mưa nhưng trời vẫn nắng nóng. Sự biến đổi thời tiết bất thường trên đã làm ảnh hưởng lớn đến sản xuất vụ Mùa. “Mục sở thị” qua các vùng trọng điểm lúa của tỉnh thấy rất rõ hiện tượng thiếu nước nghiêm trọng cho sản xuất nông nghiệp. Bà con các xã Bằng Lang, Xuân Giang, Tiên Yên, Vĩ Thượng (Quang Bình); Đồng Yên, Vĩnh Phúc, Đông Thành, Hùng An (Bắc Quang); Việt Lâm, Đạo Đức (Vị Xuyên) cho biết: Có 2 nguy cơ đe dọa “thất bát” trong vụ mùa.
Nguy cơ thứ nhất là mất giống do mạ quá già. Nguy cơ thứ hai là mất trắng diện tích lúa Mùa đã cấy vì thiếu nước chăm bón. Một nông dân thôn Kiêu, xã Xuân Giang đã cầm ô, đeo dép đi lại giữa cánh đồng trên các thửa ruộng đã cấy. Anh này cho biết: Thôn Kiêu có khoảng 20 ha ruộng đã được cấy lúa Mùa sớm. Như mọi năm trước, thì toàn bộ diện tích lúa này đã được bón thúc, làm cỏ đợt 1. Thế nhưng, đến thời điểm hiện nay toàn bộ diện tích lúa cấy sớm của thôn đều bị khô hạn, nứt nẻ; rất nhiều đám ruộng bùn có thể chạy đá bóng được. Nhận định, nếu trời tiếp tục nắng nóng 36 – 38 độ C kéo dài khoảng 1 tuần đến mươi ngày nữa thì lúa cấy trong thôn sẽ đứng trước nguy cơ chết cháy.
Cánh đồng rộng ngay trung tâm xã Tiên Yên, huyện Quang Bình, người dân trong thôn đã phải dùng ô doa tưới nước cứu mạ. Tại đây, có hàng loạt ruộng gặt xong lúa Xuân đã không thể làm đất cấy lúa Mùa vì ruộng khô cứng không thể cày bừa. Người dân trong vùng cho rằng, thời tiết nắng nóng kéo dài chỉ ít ngày nữa thôi sẽ làm cho mạ già cỗi, lên đốt không thể sử dụng được. Nguy cơ mạ già, hoặc bị cháy nắng và bỏ đi hàng loạt đang hiện hữu. Người dân địa phương cho biết, hiện tượng mạ già, mạ héo, ruộng chưa thể cày bừa... diễn ra rộng khắp trong xã. Nhiều nơi, nhiều diện tích ruộng đã cấy đều rơi vào nguy cơ khô nứt ngay sau khi cấy, không thể duy trì chăm bón được.
Không hơn gì xã Tiên Yên, xã Vĩ Thượng được đánh giá là thuận lợi nhất về hệ thống thủy lợi cũng rơi vào tình trạng khô hạn trên diện rộng. Mạ thì khô héo trước ánh nắng chói trang của mặt trời. Đồng trên, ruộng dưới chạy dọc theo Tỉnh lộ 183 đang lô nhô gốc rạ. Thiếu nước nghiêm trọng để làm đất và cả nước tưới cho các thửa mạ đã già, đổ đốt đang có ở khắp mọi nơi. Các xã lân cận khu vực huyện Bắc Quang là Đồng Yên, Vĩnh phúc, Đông Thành... đều nằm trong tình trạng thiếu nước để tưới cho mạ già và ruộng vườn vẫn còn bỏ trơ do thiếu nước làm đất. Hiện tượng khô hạn ngay “giữa mùa mưa” là điều chưa từng có tiền lệ trong mấy chục năm trở lại đây. Hiện tại, các huyện trọng điểm lúa của tỉnh đang còn mỗi huyện hàng trăm ha diện tích ruộng bị bỏ hoang chưa thể cày cấy được. Đồng bào các địa phương còn đang loay hoay chưa biết làm cách nào để khắc phục hạn hán để tiếp tục làm mùa ?
Không riêng gì ở vùng thấp, các huyện vùng cao phía Tây như Xín Mần, Hoàng Su Phì thì hiện tượng trời không mưa, nắng nóng tiếp tục gây thiệt hại cho ngô, đậu tương vụ Mùa. Hiện tượng ngô, đậu cùng rau màu các loại đang héo rũ trong nắng nóng ở nền nhiệt cao đang xảy ra phổ biến, khó lường. Theo báo cáo sơ bộ của Phòng NN & PTNT huyện Xín Mần cho biết, toàn huyện có khoảng 2/3 diện tích ngô vụ mùa, tức khoảng gần 2.000 ha ngô bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Và có trên 70% diện tích ngô Mùa bị giảm sản lượng. Còn nếu, trời tiếp tục nắng nóng kéo dài khoảng 10 ngày nữa thì ngô Mùa có thể bị mất trắng. Kèm theo đó là hàng trăm ha diện tích đậu tương Mùa cũng bị thiệt hại nghiêm trọng. Nguy cơ mất mùa đang hiện hữu trên diện rộng. Ở Hoàng Su Phì, hiện trạng nắng nóng và khô hạn cũng đang hiện hữu ở khắp nơi. Nếu không kịp thời có các giải pháp tháo gỡ và chuyển đổi giống cây trồng thích hợp, thì sẽ khó tránh được thiệt hại do thời tiết khô nóng bất thường gây ra trong vụ Mùa năm nay ở toàn tỉnh.
Hơn lúc nào hết, các cơ quan chức năng của tỉnh, các huyện cần sớm vào cuộc để cùng bà con nông dân tháo gỡ khó khăn, tìm giải pháp thích hợp về: Thủy lợi, hoặc tính đến giải pháp chuyển đổi cây, con và chuẩn bị giống dự phòng để duy trì sản xuất.
Related news

Phong trào nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi (SXKDG), đoàn kết giúp nhau giảm nghèo và vươn lên làm giàu chính đáng là một phong trào lớn do Hội Nông dân Việt Nam (NDVN) phát động. Thời gian qua, phong trào này được đông đảo bà con nông dân ở huyện Lai Vung nhiệt tình hưởng ứng, tham gia.

Hiện tại, Hợp tác xã (HTX) sản xuất và tiêu thụ an rau toàn xã Long Thuận, huyện Hồng Ngự có 53 thành viên, với vốn điều lệ 114 triệu đồng, chủ yếu phục vụ dịch vụ tưới tiêu, hỗ trợ vốn cho thành viên và cung ứng vật tư nông nghiệp. Tuy nhiên, qua hơn 1 năm hoạt động HTX vẫn chưa thu hút được thành viên mới tham gia cũng như chưa phát huy hết công năng của HTX điểm của tỉnh.

Bước vào vụ sản xuất Đông Xuân 2014-2015, hầu hết nông dân trong tỉnh đều phấn khởi khi cả hai vụ sản xuất trong năm 2014 đều đạt được những kết quả thuận lợi. Năng suất, sản lượng cây trồng tăng cao, giá cả ổn định (trừ giá mủ cao su xuống thấp hơn những năm trước) là tiền đề để nông dân tiếp tục đầu tư sản xuất thâm canh nâng cao năng suất cây trồng.

Xã Ia Bă từ lâu được xem là mảnh đất có nhiều tiềm năng trong việc nuôi cá nước ngọt theo hình thức quảng canh của huyện Ia Grai. Thời gian gần đây, mô hình này đang được Hội Nông dân địa phương dành nhiều sự quan tâm, nhằm giúp bà con tiếp tục sản xuất hiệu quả, ổn định cuộc sống.

Được hỗ trợ bởi nguồn vốn tín dụng ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH), những năm qua, hàng nghìn hộ dân trên địa bàn huyện Hoàng Su Phì đã có điều kiện đầu tư phát triển kinh tế gia đình; nhờ đó, nhiều hộ đã vượt qua khó khăn, vươn lên thoát nghèo.