Tiêm phòng vắc-xin cho cá - công cụ quan trọng để đảm bảo nuôi trồng thủy sản bền vững

Việc cung cấp các chương trình tiêm phòng vắc-xin an toàn và hiệu quả là một trong những công cụ quan trọng để đảm bảo cho sự phát triển bền vững của ngành nuôi trồng thủy sản và do đó giúp đáp ứng nhu cầu protein toàn cầu ngày càng tăng.

Vắc xin chống lại vi khuẩn Vibriosis anguillarum trên cá vược đã được chứng minh là có hiệu quả ấn tượng

Ngành nuôi trồng thủy sản toàn cầu đã phải hứng chịu nhiều thiệt hại do đại dịch Covid-19, nhưng chính điều đó cũng đã cho thấy khả năng thích ứng của ngành. Nó sẽ luôn tìm nhiều cách đối phó với những hạn chế mới và những hạn chế tiến hóa không ngừng và tiềm năng cung cấp thêm các cơ hội sinh kế của ngành là không hề rủi ro. Trên thực tế, nuôi trồng thủy sản được nhiều người coi là một trong những vũ khí quan trọng nhất chống lại nạn đói và suy dinh dưỡng trên thế giới.

Để đạt được tiềm năng của nó, ngành nuôi trồng thủy sản sẽ cần cung cấp một loạt các loại sản phẩm có giá trị cao cho các thị trường quốc tế và nguồn cung cấp cá giá rẻ dồi dào cho tiêu dùng nội địa ở phía Nam Toàn cầu. Sự tăng trưởng nhanh chóng của lĩnh vực này tiếp tục tạo ra những thách thức mới. Dịch bệnh vẫn là vấn đề chính bởi vì chúng có thể gây ra tổn thất to lớn và dẫn đến sự thiếu tin tưởng của nhà đầu tư.

Các nhà chức trách rõ ràng nên thúc đẩy tính bền vững của hoạt động sản xuất nuôi trồng thủy sản và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Song song đó, việc đảm bảo cách sử dụng thuốc hợp lý vẫn là trách nhiệm của tất cả các nhà sản xuất (bao gồm cả những người nuôi cá).

Những tác nhân gây bệnh trong nuôi trồng thủy sản thương mại khiến cho những người chăn nuôi phải sử dụng thuốc thú y để điều trị các ổ dịch bệnh. Nhưng ngày càng có nhiều nhận thức trên toàn cầu rằng các tác nhân kháng khuẩn đã được sử dụng một cách thiếu thận trọng trong ngành công nghiệp này.

Các nhà chức trách rõ ràng nên thúc đẩy tính bền vững của hoạt động sản xuất nuôi trồng thủy sản và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Song song đó, việc đảm bảo cách sử dụng thuốc hợp lý vẫn là trách nhiệm của tất cả các nhà sản xuất (bao gồm cả những người chăn nuôi cá).

Ưu tiên các biện pháp phòng ngừa và sử dụng vắc-xin để giảm tiếp xúc với các mầm bệnh là một mục tiêu quan trọng trong ngành khoa học về sức khỏe động vật. Những mối bận tâm về kháng kháng sinh và kháng vi khuẩn đã được biết đến và được ghi nhận rộng rãi. Nỗi lo sợ chính đối với sức khỏe động vật là việc chữa trị thất bại, trong khi khả năng tồn dư hóa chất trong các sản phẩm thực phẩm là một vấn đề đáng báo động đối với con người. Sự phát triển của tình trạng kháng kháng sinh ở vi khuẩn có liên quan đến bệnh tật ở người cũng là vấn đề đáng lo ngại. Hiện tượng này có thể xảy ra một cách tự nhiên, do các vi sinh vật thích nghi với môi trường của chúng; nhưng điều này càng phức tạp hơn khi thuốc kháng sinh được kê đơn không phù hợp và quá liều lượng.

Trong chăn nuôi cá, một số chiến lược có thể được áp dụng để giảm tình trạng kháng thuốc. Những chiến lược này bao gồm việc sử dụng các cơ sở vật chất sạch sẽ, sử dụng các chất kích thích miễn dịch để tăng cường khả năng miễn dịch bẩm sinh, bao gồm các lợi khuẩn có trong thức ăn và tất nhiên nhiên là tiêm chủng. Trong số này, vắc xin là vũ khí quan trọng nhất để chống lại bệnh nhiễm trùng ở cá, là rào cản cuối cùng mà các mầm bệnh sẽ gặp phải trước khi gây ra dịch bệnh.

Sự xuất hiện của vắc-xin đã làm giảm đáng kể sự phụ thuộc vào các tác nhân kháng khuẩn. Việc tiêm phòng mang lại lợi ích cho tất cả chúng ta vì việc này giúp bảo vệ sức khỏe và phúc lợi của động vật, sinh kế của những người làm nghề chăn nuôi, cũng như nền an ninh lương thực. Sự phát triển của một số ngành nuôi trồng thủy sản, chẳng hạn như ngành công nghiệp cá hồi ở Na Uy (nơi mà vào năm 1994 những người chăn nuôi cá trên cả nước đã chuyển từ sử dụng thuốc kháng sinh sang tiêm phòng) đã cho thấy vắc xin có tiềm năng lớn để giảm sự phụ thuộc vào thuốc thú y.

Các nhóm cá không được tiêm phòng được ghi nhận tỷ lệ chết là 95%, trong khi tất cả cá đã được tiêm phòng đúng cách bằng cách tiêm vào màng bụng trước đó 42 ngày đều sống sót.

Các thử nghiệm gần đây đã được thực hiện để kiểm tra khả năng bảo vệ chống lại vi khuẩn Vibriosis anguillarum (có liên quan đến các nhóm cá vược châu Âu khác nhau) ngay cả trong điều kiện nhiệt độ bất lợi. Họ đã chứng minh rằng các nhóm cá không được tiêm phòng được ghi nhận tỷ lệ tử vong là 95%, trong khi tất cả cá đã được tiêm phòng đúng cách bằng cách tiêm vào màng bụng trước đó 42 ngày đều sống sót.

Những kinh nghiệm đó khẳng định rằng việc tiêm phòng không chỉ cần thiết để giảm đáng kể tình trạng kháng thuốc mà còn là phương pháp tốt nhất để tăng tỷ lệ sống sót và lợi nhuận. Trong số các phương pháp tiêm phòng hiện có thì phương pháp tiêm phòng bằng cách tiêm thủ công (trong màng bụng hoặc trong cơ) đã được chứng minh là thích hợp hơn nếu các loài cho phép.

Trên thực tế, tiêm vắc-xin có hiệu quả cao trong việc tạo ra cả phản ứng thể dịch (kháng thể) và phản ứng nhiễm độc tế bào. Nhược điểm chính của tiêm chủng bằng cách ngâm nước bao gồm khối lượng lớn vắc xin cần thiết và khả năng bảo vệ thấp hơn về mức độ và thời gian miễn dịch. Sự bảo vệ nhờ tiêm chủng bằng đường ăn uống nói chung là không hiệu quả và thời gian tác dụng ngắn. Phương pháp này cũng yêu cầu tất cả các cá thể phải được cho ăn. Việc tiêm phòng bằng phương pháp tiêm tự động đòi hỏi các máy móc phải rất tinh vi và đắt tiền. Tuy nhiên, các yếu tố khác (bao gồm kích thước cá và loại mầm bệnh) cần được xem xét khi lựa chọn ra phương pháp áp dụng tốt nhất.

Cá có một hệ thống miễn dịch chức năng tương tự như của động vật có vú, với cả các yếu tố bẩm sinh và thích nghi. Sự khác biệt chính của chúng với các động vật có xương sống khác là quá trình trao đổi chất và phản ứng miễn dịch của chúng bị phụ thuộc vào nhiệt độ. Do đó, nhiệt độ là một khía cạnh quan trọng khác của chiến lược tiêm chủng.

Trong trường hợp tiêm vắc-xin bằng phương pháp tiêm thủ công, cá được vận chuyển trong các đường ống từ bể nuôi đến bể gây mê, sau khi được tiêm thuốc an thần, chúng sẽ được tiêm bởi các đội ngũ tiêm chủng có tay nghề.

Liều lượng vắc xin có thể khác nhau (trong hầu hết các trường hợp từ 0.05 - 0.2 ml đối với các mẫu cá nặng từ 15 - 80 gam); điều quan trọng là phải tuân theo liều lượng thích hợp được khuyến nghị bởi nhà sản xuất hoặc các nhà ngư học có tham gia. Rõ ràng, dung tích ống tiêm phải được hiệu chuẩn cho thể tích có thể tiêm vào được phân phối.

Thích hợp để sử dụng với hầu hết các loại vắc xin và thuốc trong khoảng dung tích từ 0.02 ml đến 0.5 ml

Dòng ống tiêm kiểu đầu tuýp siêu nhỏ Socorex ultra 1810 cung cấp liều lượng chính xác cao, thiết lập các tiêu chuẩn mới trong việc tiêm dung tích siêu nhỏ và phá vỡ những rào cản về dung tích. Các kim tiêm tự động tự lắp ráp lại phù hợp để sử dụng với hầu hết các loại vắc xin và thuốc có dung tích dao động từ 0.02 ml đến 0.5 ml.

Khi lựa chọn dụng cụ thích hợp, điều quan trọng là phải xác định sự kết hợp hiệu quả của dung tích/ pít tông tương thích để tối ưu hóa các điều kiện làm việc của người vận hành. Dung tích được cài đặt và khóa dễ dàng bằng đinh vít siêu nhỏ để đảm bảo khả năng bơm hút chuyển đổi liều dùng cao, an toàn, ngay cả với dung tích rất nhỏ. Nhằm mục đích sử dụng lâu dài, dòng Socorex ultra cung cấp các ống tiêm cực kỳ mạnh nhưng gọn nhẹ. Không giống như các dụng cụ bán tiêu dùng bằng nhựa được tìm thấy trên thị trường, tay cầm tiện lợi, thân thiện với người dùng và chuyển động của pít-tông êm ái đảm bảo hoạt động không mệt mỏi với tốc độ lên đến 1,000 mũi tiêm mỗi giờ.

Kích thước mũi kim chính xác phải được xem xét với các mẫu có kích thước từ 23-25 được sử dụng phổ biến nhất để tiêm cá, trong khi chiều dài tiêu chuẩn có xu hướng dao động từ 3mm đến 5mm, vì 1mm là đủ để xuyên qua thành dạ dày. Chọn vị trí xử lý thích hợp là điều rất quan trọng, vì vị trí tiêm hoặc hướng kim sai có thể đâm vào bong bóng cá hoặc làm người dùng bị thương. Phụ kiện Socorex FishGuide giúp làm giảm những rủi ro như vậy và tạo điều kiện cho cá bất động trong suốt quá trình tiêm phòng. Thiết bị xoay (có thể điều chỉnh 360°) dễ dàng định vị để vận hành trơn tru, an toàn và không gây căng thẳng. Máy đếm lượt tiêm phòng Abacus không thấm nước tạo thành một điều kiện bổ sung lý tưởng cho quá trình tiêm chủng thủ công. Bàn tính (Abacus) được gắn chắc chắn trên kim tiêm tạo điều kiện thuận lợi cho việc theo dõi số lượng mũi kim được tiêm và do đó theo dõi được số lượng mẫu cá được xử lý.

Tóm lại, sản xuất cá nuôi khỏe mạnh không chỉ đòi hỏi cơ sở hạ tầng chất lượng và đội ngũ nhân viên được đào tạo tốt, mà còn phải đảm bảo các công nghệ dược phẩm mới nhất, thiết bị và vật tư tiêu hao hiện đại nhất. Lưu ý đến sức khỏe và sự an toàn của con người và động vật mà không ảnh hưởng đến các cam kết về môi trường là điều cần thiết để đạt được các mục tiêu bền vững toàn cầu.