LẠ MÀ HAY: Trồng bưởi ngọt như đường, đuổi trộm bằng thơ, bán quả bằng nụ cười

Trong cơn bĩ cực, “cái khó ló cái khôn” tình cờ phát hiện giống bưởi quý trong vườn nhà, anh nông dân chân chất Nguyễn Duy Hà đặt tên cho giống bưởi mới là “Bưởi đường chín sớm”. Trồng giống bưởi ngọt như đường này, bị trộm giống, anh phải làm thơ "đuổi trộm"; anh bán quả chạy như tôm tươi, người ta bảo anh có duyên bán hàng nhờ nụ cười...

Trồng giống bưởi quý hiếm, anh Nguyễn Duy Hà gây dựng được thương hiệu riêng và trở thành tỷ phú bưởi đường ở tuổi 34. Ảnh: Phú Lãm. 

“Bưởi lạ” ngọt như đường

Nhân vật trong câu chuyện này có tên Nguyễn Duy Hà (SN 1983), hay còn gọi “Hà bưởi ngon” (Đội 7, xã Cát Quế, huyện Hoài Đức, TP. Hà Nội).

Sinh ra, trưởng thành trên quê hương có giống bưởi Quế Dương nức tiếng nhưng anh Hà chọn theo nghề cơ khí. Năm 2002, sau quá trình học nghề anh Hà làm thuê cho một xưởng cơ khí. Cần mẫn lao động, tích lũy vốn liếng 4 năm sau đó, anh nghỉ việc mở xưởng cơ khí của riêng mình. “6 năm mìn mở xưởng làm cơ khí dân dụng từ cửa sắt, nhôm, inox đủ cả. Nhưng bị khách nợ nhiều, càng làm càng thua lỗ hàng trăm triệu đồng. Khi này, vợ mình làm công lương ba cọc ba đồng, hoàn cảnh lúc đó rất bi đát”, anh Hà nhớ lại.

Từ năm 2009, việc làm cơ khí của anh Hà đã bết bát. Lúc này, xã anh có “Chương trình bảo tồn gen bưởi đường Quế Dương”. Ban đầu, mẹ anh đi học, sau không theo kịp, bà động viên con trai theo học. Thế là, ngoài những hôm làm ở xưởng cơ khí, anh Hà lại cắp sách vở đến lớp học kỹ thuật trồng bưởi. Sau khóa học, anh Hà được bầu làm Phó Chủ tịch Hội sản xuất và kinh doanh bưởi Quế Dương. “Công tác được hơn 1 năm, có nhiều yếu tố không phù hợp mình xin nghỉ ra làm riêng. Lúc này, mình đi buôn bưởi, cơ duyên với bưởi cũng từ đấy”…

Nghỉ công tác, anh Hà dấn thân vào nghiệp buôn hoa quả. Một lần tình cờ, vào tháng 8 âm lịch anh Hà ăn bưởi của vườn nhà phát hiện ra vị bưởi ngon, ngọt, mát đến lạ lùng. “Mấy cây bưởi này xen lẫn bưởi Quế Dương có từ thời bố tôi. Trước nhà để đến Tết mới thu hoạch, quả thường khô. Lần ăn vào tháng 8 tôi thấy bưởi ngọt như đường, thanh mát nên mang đi biếu anh em, ai cũng khen ngon. Từ đấy, tôi đặt tên giống bưởi mới là “Bưởi đường chín sớm” bởi ngọt như đường và chín sớm”, anh Hà kể. 

Làm thơ đuổi trộm và doanh thu bạc tỷ

Anh "Hà bưởi ngon" -chủ vườn kể, sở hữu giống bưởi quý anh bị một số người xấu đến ăn trộm giống. Họ giả vờ đến thăm vườn bẻ trộm cành bưởi để lấy mắt bưởi về chiết, ghép. Cực chẳng đã, anh Hà đã làm bài thơ “Người đến” để đuổi trộm. Anh Hà viết: “Mua giống cây là khách/ Ăn cắp mắt ghép là thù/ Tiểu nhân nhìn biết giả mù.../ Sống thì tử tế với nhau/ Đừng đưa nhau vào chỗ mất nết”…

“Hà bưởi ngon” thổ lộ: “Bưởi đường chín sớm trồng khoảng 4 năm ra quả, cây cho quả ngon nhất từ 7 tuổi trở đi. Cây trưởng thành có thể cho 200-400 quả/ cây. Tuổi thọ cây bưởi từ 30-40 năm. Vụ thu hoạch vào tháng 8 âm lịch. Quả to có trọng lượng dao động từ 0,8-1,2kg/quả; quả nhỏ nặng từ 0,5-0,6kg. Vỏ bưởi mỏng, sọ to, vị bưởi ngọt, thanh mát được các shop bán hoa quả an toàn ở Hà Nội rất ưa chuộng. Mỗi năm nhà tôi thu hái được khoảng 1.000-2.000 quả bưởi đường chín sớm. Những quả to hái đến đâu các shop "ôm" hết đến đấy với giá 60.000 đồng/ quả. Quả nhỏ giá 40.000 đồng/ quả mà không có mà bán. Giá đắt đỏ nhưng gia đình vẫn bớt lại ít quả nhỏ để khách đến mua cây giống ăn thử. Đến nhà tôi là ăn bưởi trước, nước uống sau...”.

Đứng bên những bằng khen, những bức ảnh chụp với các chuyên gia nông nghiệp đầu ngành anh Hà tự hào chia sẻ, vào tháng 1.2016, nhãn hiệu “Bưởi đường chín sớm” của anh đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận nhãn hiệu độc quyền. 

Sau 4 năm tâm huyết, anh Hà gây dựng được vườn ươm bưởi giống có diện tích lên đến 2ha (trên đất thuê) thường có trên 5 vạn cây giống “Bưởi đường chín sớm”. Với giá bán cây giống 50 nghìn đồng/ cây nhỏ đem lại nguồn thu khá lớn. Riêng năm nay (2017), tính sơ sơ anh Hà đã lãi hơn 1 tỷ đồng…

Năm 2017, anh Hà cung cấp hơn 5 vạn cây giống cho bà con nông dân. Anh Hà đang xếp cây giống lên xe cho khách.

Thành công nhưng không giấu nghề, anh Hà thường xuyên quay các video- clip hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc giống bưởi quý và chia sẻ trên mạng xã hội Youtube. Ngoài ra, anh Hà còn chia sẻ bí quyết bảo quản bưởi lâu, giữ vị ngon trong 5-6 tháng như sau: “Sau khi thu hoạch bưởi bà con phân loại quả to, nhỏ, loại bỏ quả dập, hỏng. Lau chùi bằng nước vôi, lưu ý không ngâm quả bưởi vào nước. Chọn nơi thoáng mát để bảo quản, trải bạt nilon xuống nền, xếp bưởi thành 2-3 tầng. Phủ vải mỏng lên trên, thi thoảng bỏ ra kiểm tra”…