Kỹ Thuật Làm Đất Tối Thiểu Trong Sản Xuất Cây Vụ Đông: Đậu Tương, Ngô Đông

Để giúp bà con nông dân tranh thủ được thời gian gieo trồng kịp thời vụ, nhất là sau đợt mưa to, lúa ngập nặng của nhiều tỉnh trong những ngày giữa tháng 9 vừa qua, chúng tôi giới thiệu kinh nghiệm làm đất tối thiểu-một TBKT đã được Bộ NN-PTNT công nhận và đưa vào áp dụng sản xuất vụ đông trong những năm qua.

Với cây ngô đông: Sử dụng phương pháp gieo bầu ngô và kỹ thuật làm đất tối thiểu giúp nông dân có thể triển khai được diện tích vụ đông lớn đúng thời vụ trong thời gian ngắn. Bầu ngô được làm bằng bùn ao hoặc bùn sông không chua, trộn thêm một ít phân chuồng, phân rác ủ mục với tỷ lệ 1:1. Trộn đều phân, bùn rồi rải đều trên nền đất cứng đã được làm phẳng nơi góc ruộng hoặc bờ ruộng. Rải dày 12cm, dùng thanh tre hoặc nứa cắt thành bầu hình vuông, mỗi chiều 10cm. Chọc lỗ giữa bầu rồi tra hạt đã được ngâm ủ cho nẩy mầm trước khi gieo.

Lấp kín hạt bằng hỗn hợp đất bột trộn phân chuồng hoai mục theo tỷ lệ 1:1. Kinh nghiệm ở Quỳnh Ngọc (Quỳnh Phụ, Thái Bình) vụ đông thường sử dụng giống ngô LVN4 nên thời gian tra hạt vào bầu phải đảm bảo từ 20 đến 30 tháng 9. Sau khi gặt lúa, lợi dụng độ ẩm của mặt ruộng bà con đưa ngay cây ngô bầu đã được gieo sẵn từ trước đặt trên mặt ruộng với khoảng cách: 70-80cm x 30cm x 1 bầu, để có mật độ khoảng 1.500-1.600 cây/sào (360m2).

Nếu ruộng khô, cần cuốc nền rồi đặt bầu ngô xuống cho tiếp xúc với đất ẩm. Nếu ruộng có nước thì phải cuốc 3-4m/rãnh thoát nước để rút hết nước ra khỏi ruộng rồi mới đặt bầu ngô. Sau khi đặt bầu, chăm sóc sớm cho ngô bằng cách tưới nước phân chuồng, đạm, lân pha loãng để bầu ngô sớm bén rễ vào đất ruộng, không để ngô bị hiện tượng chân chì, huyết dụ. Khi ngô đã bén rễ, lên xanh thì cuốc lật đất đắp vào gốc, vun luống kết hợp bón phân thúc theo nhu cầu.

Với cây đậu tương: ở vụ đông, kinh nghiệm của bà con nông dân xã Quỳnh Ngọc, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình chủ yếu sử dụng giống DT 84. Thời vụ thực hiện từ 25/9 – 5/10 hoặc 10/10. Đậu tương bố trí trên chân đất cao hơn so với ngô. Sau khi gặt lúa, biện pháp đầu tiên là phải cuốc rãnh thoát nước đề phòng có mưa lớn, hạt đậu dễ bị thối. Chuẩn bị đất bột để lấp hạt. Mỗi một sào cần chuẩn bị khoảng 2 bao đất bột, 1 bao trấu và một ít phân bắc mục trộn đều. Nếu đất ẩm thì gieo ngay hạt đậu tương trên ruộng: Cứ 2 hàng lúa ta gieo 1 hàng đậu tương, với khoảng cách 35cm x 10cm x 1 khóm. Mỗi khóm gieo 3 hạt, mật độ khoảng 30 khóm/m2.

Mỗi sào cần khoảng 2,5 kg hạt giống. Gieo xong lấp kín hạt bằng đất bột đã chuẩn bị vừa nói ở trên. Nếu đất khô, có thể chọc lỗ gieo hạt đậu vào gốc rạ để lợi dụng độ ẩm của gốc rạ. Gieo hạt vào gốc rạ cần chú ý cắt rạ sát đất, chọc lỗ, bỏ hạt và cũng phủ đất bột như trên, cũng đảm bảo mật độ khoảng 30 khóm/m2 (50-60 cây/m2). Khi cây mọc thì chăm sóc để cây phát triển tốt. Tưới nước đảm bảo độ ẩm, bón phân, xới xáo, vun gốc cho đậu tương như phương pháp thông thường. Bón phân thúc với lượng 3-4kg urê, 8-10kg lân supe và 2-3 kg kali/sào vào thời kỳ sau khi trồng được 10-15 ngày, khi cây đã có 4-5 lá thật.