Hiệu Quả Bước Đầu Từ Việc Chuyển Đổi Cơ Cấu Cây Trồng, Vật Nuôi Trên Đất Nhiễm Mặn Ở Nga Sơn

Tại các xã vùng biển của huyện Nga Sơn, hiện tượng nước mặn xâm nhập thường xuyên diễn ra nên một số diện tích cói ở các xã: Nga Tân, Nga Thủy, Nga Tiến trong đê Ngự Hàm 3 và ở triền sông Lèn; đất ngoài đê xã Nga Điền ảnh hưởng của đắp đập tạm sông Càn nên thiếu nước tưới, khó khăn cho sản xuất, năng suất không cao, diện tích đất bị hoang hóa có nguy cơ mở rộng...

Nhiều diện tích cói đã được đầu tư cải tạo những năm trước, gần đây có nguy cơ tái hoang trở lại. Trong bối cảnh đó, huyện lại luôn tồn đọng hàng nghìn tấn cói nguyên liệu, khó tìm đầu ra. Người trồng cói Nga Sơn từng “lao đao” khi thị trường xuất khẩu cói Trung Quốc dần đóng cửa.

Việc canh tác cói trên đất nhiễm mặn ở các xã ven biển Nga Sơn trong những năm gần đây ngày càng xuất hiện nhiều sâu bệnh, hiệu quả kinh tế thấp.

Để khắc phục tình trạng trên, ngày 17-4-2013, UBND huyện Nga Sơn đã ban hành Quyết định số 25 về chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, khắc phục tình trạng sử dụng đất kém hiệu quả. Huyện coi đây là nhiệm vụ chính trị, chỉ đạo các đơn vị, các xã thực hiện nghiêm túc; đồng thời, thành lập ban chỉ đạo cấp huyện về vấn đề này để thường xuyên kiểm tra, theo dõi, chỉ đạo khắc phục các vấn đề phát sinh...

Ngay từ những ngày đầu triển khai, huyện đã khảo sát và quyết định chuyển đổi 175,08 ha đất cói ở các xã ven biển sang canh tác các giống lúa có khả năng chịu mặn, như: VT404, C.Ưu đa hệ số 1...

Thống kê từ Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Nga Sơn: Vụ mùa năm 2013, toàn huyện đã chuyển đổi 59,58 ha đất trồng cói sang trồng lúa, trong đó Nga  Điền 10,65 ha, Nga Phú 25,27 ha, Nga Thái 23,66 ha. Vụ xuân năm 2014, huyện tiếp tục vận động nhân dân chuyển đổi được 115,5 ha, trong đó: xã Nga Điền 30 ha, Nga Thái 10 ha, Nga Tiến 75,5 ha. 

Để tạo sự đồng thuận cao của các hộ dân, huyện hỗ trợ 70% kinh phí làm đất cải tạo đất cói chuyển sang đất cấy lúa, tương đương 6,3 triệu đồng/ha, tổng số tiền hỗ trợ hơn 1,1 tỷ đồng.

Từ cách làm trên, vụ mùa 2013, diện tích lúa được chuyển đổi từ đất trồng cói đạt năng suất 55 tạ/ha. Vụ xuân năm 2014,  năng suất lúa tiếp tục được nâng lên 65 tạ/ha, riêng xã Nga Tiến bố trí bằng giống lúa C.Ưu đa hệ số 1, năng suất đạt khoảng  70 tạ/ha.

46 ha đất nhiễm mặn trồng cói tại Nga Tân (35 ha), Nga Tiến (5 ha), Nga Thủy (6 ha) cũng đã được nhân dân các xã đầu tư, chuyển sang trang trại tổng hợp kết hợp với nuôi trồng thủy sản.

Các trang trại này đã cho thu hoạch, đồng thời mang lại kỳ vọng tạo ra sự đột phá đáng kể trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trên đất nhiễm mặn của Nga Sơn.

Các cơ chế hỗ trợ kịp thời, thiết thực của huyện từ chương trình cải tạo đất nhiễm mặn vẫn đang tạo được “hiệu ứng” tốt từ cơ sở.

Với số tiền đã hỗ trợ, xã Nga Tiến đã hoàn thành 90% khối lượng xây lắp các công trình phục vụ sản xuất, như: 6 cống điều tiết tưới tiêu, nạo vét 4 tuyến kênh tiêu gồm kênh Mậu Đức, Xuân Mai, Phú Sơn, Tiến Thành; hỗ trợ cải tạo đất từ trồng cói sang trồng lúa 75,5 ha, với mức 6,3 triệu đồng/ha...

Huyện cũng đã cấp  138 ống cống cho UBND xã Nga Tiến tổ chức lắp đặt tại các bờ vùng để lấy nước; hỗ trợ 100% giống lúa C.Ưu đa hệ số 1 cho nông dân với số lượng 2.861 kg.

Tại xã Nga Tân, huyện cũng đã đầu tư nạo vét 3 tuyến kênh tiêu gồm: kênh Thủy Sản, kênh Trục T3, kênh chân đê Ngự Hàm 2 và lắp đặt 4 cống tiêu, 7 cống tưới để nhân dân an tâm chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp từ vùng đất nhiễm mặn.

Thời gian tới, huyện tiếp tục giao Trạm Khuyến nông Nga Sơn tổ chức tập huấn chuyển giao kỹ thuật thâm canh lúa cho nhân dân các xã chuyển đổi từ trồng cói sang cấy lúa.