Cải thiện sức khỏe đường ruột, cần các giải pháp sáng tạo

Hiện vẫn còn rất nhiều điều cần tìm hiểu về hệ tiêu hóa, đặc biệt là ở vật nuôi. Việc đối mặt với các vấn đề về sức khỏe ở đường tiêu hóa vẫn còn là một thách thức, do đó cần phải có các giải pháp cải tiến. Đây là tuyên bố tại Hội thảo quốc tế lần thứ 3 do Huvepharma tổ chức tại Porto, Bồ Đào Nha.

Cuộc họp dưới sự chủ trì của giáo sư Geert Janssens thuộc Đại học Ghent, đã quy tụ các nhà khoa học và các chuyên gia thảo luận những quan niệm mới nhất về sức khỏe đường ruột ở vật nuôi cao sản và các phương pháp mới để cải thiện sức khỏe đường ruột. Karel Bierman, Giám đốc Enzymes Toàn cầu của Huvepharma đã phát biểu: “Nhu cầu protein được dự kiến sẽ tăng mạnh. Do đó, chúng ta cần giảm thiệt hại trong chăn nuôi bằng cách như: cải thiện sức khỏe động vật và giảm tỷ lệ loại thải. Ngoài ra, chúng ta phải tăng hiệu quả thức ăn chăn nuôi và có sự hiểu biết sâu hơn về hệ tiêu hóa của động vật.

Hệ vi sinh đường ruôt ở gia cầm

Tiến sĩ Todd Callaway thuộc Đơn vị Nghiên cứu An toàn Thực phẩm của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) tiếp tục đi sâu vào vấn đề “làm thế nào để kiểm soát hệ vi sinh đường ruột ở gia cầm thông qua dinh dưỡng?” Callaway giải thích thêm: “Hệ vi sinh đường ruột là nơi tập trung vi khuẩn dày đặc từ 1,000 đến 10,000 vi khuẩn khác nhau. Chúng ta chỉ biết một vài trong số đó, tuy nhiên hệ vi sinh đường ruột quan trọng hơn chúng ta nghĩ. Sự thay đổi hệ vi sinh tạo nên những khác biệt lớn đối với năng suất vật nuôi”. Khẩu phần ăn kết hợp với probiotic, enzyme và oligosaccharides ảnh hưởng đến sự hiện diện của các loài vi khuẩn và sự cân bằng của chúng trong hệ vi sinh. Ông cũng cho rằng những ảnh hưởng liên quan đến tăng trưởng và sức khỏe, quyết định luôn cả mật độ và thành phần của quần thể vi khuẩn. Callaway nói: “Mật độ quá dày đặc có thể dẫn đến các vấn đề về sức khỏe đường ruột, trong khi đó một quần thể vi khuẩn đặc thù và được cân bằng tốt (thành phần tốt) có thể cải thiện toàn diện sức khỏe đường ruột”.

Giảm nồng độ NSP trong thức ăn chăn nuôi

Mục tiêu là tìm kiếm giải pháp dinh dưỡng để cải thiện sức khỏe đường ruột. Tiến sĩ Knud Bach Knudsen thuộc Đại học Aarhus nhấn mạnh vai trò của chất xơ, một hợp chất rất phức tạp trong nguyên liệu thực vật. Thành phần của chất xơ (non-starch polysaccharides, NSP) khác nhau giữa ngũ cốc và cây họ đậu giàu protein. Những NSP này không thể được tiêu hóa bằng các enzyme do vật nuôi tự sản sinh, nhưng có thể được lên men bởi hệ vi sinh. Vì thế, chúng sẽ tác động đến sự tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất ở đường ruột, là nơi một vài cấu trúc xơ hoạt động như một prebiotic giúp cải thiện sức khỏe đường tiêu hóa.

Tiến sĩ Francesc Molist thuộc Trung tâm Nghiên cứu Thức ăn Schothorst nhấn mạnh việc ứng dụng công nghệ trong các nhà máy sản xuất thức ăn (dạng bột và viên) để cải thiện giá trị dinh dưỡng trong khẩu phần của heo với nhiều non-starch polysaccharides NSP. Hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ phụ thuộc vào cách xử lý chất dinh dưỡng và mục tiêu dinh dưỡng. Công nghệ này đặc biệt hữu ích trong việc cải thiện tiêu hóa, đặc biệt là giảm ANF (các yếu tố kháng dinh dưỡng) trong khẩu phần dầu hạt. Việc ứng dụng công nghệ góp phần cải thiện khả năng tiêu hóa các nguyên liệu có giá trị thấp mà Barbaros Corekoglu đã đề cập trong bài thuyết trình của ông.

Vai trò của probiotic và enzyme

Việc bổ sung probiotic để cải thiện sức khỏe đường ruột đã được Tiến sĩ Mick Bayley – giáo sư Miễn dịch Tương đối thuộc Đại học Bristol trình bày như sau: “Heo con đang cai sữa có hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ do đó dễ bị mẫn cảm với một số kháng nguyên trong thức ăn mà chúng chưa từng được ăn, ví dụ protein đậu nành.” Khả năng miễn dịch của dịch nhầy ruột nhằm đưa ra “những quyết định miễn dịch” phù hợp là một yếu tố quan trọng đối với sức khỏe đường ruột và khả năng miễn dịch này không hoạt động ở động vật sơ sinh hoặc động vật không mang mầm bệnh.

Các mô vi khuẩn xâm thực khác nhau dẫn đến sự phát triển của hệ thống miễn dịch. Điều này có thể thao tác ở vật nuôi nhỏ thông qua khẩu phần ăn hoặc bổ sung probiotic. Các mô  thay đổi rất phức tạp, tương tác và ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, chẳng hạn như mục tiêu sử dụng thuốc kháng sinh để trị các bệnh cụ thể. Chúng ta có thể can thiệp vào mục tiêu dinh dưỡng, dựa theo Mick Baylay, để cải thiện sức khỏe và năng suất. Thử nghiệm ở heo cho thấy một probotic mới phát triển giúp giảm tiêu chảy và giảm tỷ lệ heo chết do gây nhiễm Salmonella và E. coli.

Ngoài ra các enzyme còn được dùng để tăng cường sức khỏe đường ruột. Thử nghiệm với khẩu phần ăn của gia cầm được bổ sung một loại enzyme cho thấy độ pH của manh tràng đã thay đổi. Ngoài ra số lượng và thành phần vi sinh cũng thay đổi. Trong một nghiên cứu khác, việc bổ sung enzyme cải thiện khả năng chuyển hóa thức ăn ở gia cầm lên 5 điểm, tăng 50g trọng lượng và giảm chi phí thức ăn 8 euro mỗi tấn. Thử nghiệm ở heo cho thấy các lợi ích tương tự; sức khỏe đường ruột được cải thiện do giảm viêm đường ruột ở heo con. Tỷ lệ chuyển hóa thức ăn ở heo vỗ béo tăng 3.7%, tỷ lệ tăng trưởng cải thiện 1.9% và chi phí thức ăn giảm 7 euro/tấn. Hơn thế nữa, tỷ lệ heo chết trong nghiên cứu này đã giảm 25%.