“Treo Miệng” Cá Tra

Chuyện người nuôi cá tra “treo ao” đã cũ, giờ người nuôi bắt đầu phải “treo miệng” cá tra - ông Nguyễn Ngọc Hải - Chủ nhiệm Hợp tác xã nuôi cá tra Thới An (quận Ô Môn, TP. Cần Thơ) than thở về tình cảnh người nuôi cá tra hiện nay.

Đã hơn 6 tháng qua, nông dân Nguyễn Thanh Bình ở phường Thới An (quận Ô Môn, TP. Cần Thơ) bỏ đói cá tra vì không có vốn để mua thức ăn.

Cách đây 10 tháng, ông Bình thả nuôi 500.000 con cá tra giống trên diện tích 8.000 m2 và được Công ty Chế biến thủy sản Bình Minh (tỉnh Vĩnh Long) nhận bao tiêu sản phẩm với thỏa thuận công ty cung cấp 1,55 kg thức ăn để lấy lại 1 kg cá tra và người nuôi nhận 4.300 đồng tiền công. Thế nhưng khi con cá tra được 4 tháng, trọng lượng khoảng 500g thì công ty ngưng cung cấp thức ăn với lý do hết vốn.

Nhiều gia đình nuôi không có hợp đồng với công ty càng thê thảm hơn khi không có vốn để đầu tư. Nông dân Nguyễn Văn Tư cho biết: “Tôi nuôi cá 2 năm liên tiếp đều lỗ do giá cá tra nguyên liệu dưới giá thành. Khi không còn vốn để mua thức ăn thì chuyện bỏ đói cá tra vài ba tháng là bình thường”.

Ông Nguyễn Ngọc Hải – Chủ nhiệm Hợp tác xã cá tra Thới An - chia sẻ: “Hiện tại người nuôi bỏ đói cá tra vì nhiều nguyên nhân như: Giá cá nguyên liệu thấp nên càng đổ thức ăn xuống càng lỗ. Nếu tình hình giá cá tra dưới giá thành như hiện nay thì người nuôi rất khó cầm cự với nghề”.

Chỉnh đốn sản xuất, xuất khẩu để cứu cá tra

Hiện tại, rất nhiều nông dân ôm nợ chồng chất sau nhiều năm nuôi cá tra lỗ. Nông dân Đặng Văn Ngôn ở phường Thới An, đang nợ ngân hàng gần 700 triệu đồng sau mấy vụ liên tiếp thua lỗ. Ông Ngôn than thở:“Bây giờ giá cá chỉ khoảng 19.000 đồng/kg nên người nuôi lỗ khoảng 4.000 đồng/kg, trong khi đó vẫn phải trả lãi ngân hàng nên rất khó khăn. Nếu nhà nước có chính sách quản lý chặt việc xuất khẩu cá tra để đẩy giá nguyên liệu, đồng thời khoanh nợ, giảm lãi suất cho những người nuôi thua lỗ mới mong nông dân không bị trắng tay”.

Thực tế cá tra Việt Nam đang độc quyền trên thế giới, nhưng nhiều năm qua vẫn xảy ra tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, đẩy giá nguyên liệu xuống thấp khiến nông dân điêu đứng. Ông Nguyễn Văn Kịch- Tổng giám đốc Cafatex (Hậu Giang) - nhìn nhận: “Áp lực phải trả nợ vốn vay ngắn hạn cũng là yếu tố khiến nhiều DN phải bán tháo sản phẩm với giá rẻ. Hoặc không ít DN phải bán bằng mọi giá để sớm thu hồi vốn, quay vòng đầu tư”.

Tuy nhiên, nhiều nông dân nuôi cá tra vẫn sống được với nghề khi liên kết với công ty chế biến có uy tín. Ông Võ Văn Tiễn, xã Thới An, mấy năm nay liên kết chặt chẽ với Công ty Cổ phần Sao Mai (An Giang) để nuôi theo hình thức gia công nên cầm chắc lợi nhuận dù giá cá có xuống thấp.

Ông Tiễn cho biết đã hợp tác 5 năm liền với Công ty Sao Mai, trung bình ông lãi từ 1.000 - 2.000 đồng/kg. Theo ông Tiễn, người nuôi sẽ đầu tư giống, nguồn thức ăn ban đầu, khi cá tra được khoảng 1 tháng, công ty sẽ đầu tư thức ăn, đến cuối vụ mua lại cá và trả công người nuôi từ 4.300 - 5.300 đồng/kg.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình:

Nghề nuôi, chế biến, xuất khẩu cá tra phải tổ chức sắp xếp lại nhiều mặt. Trước mắt, sẽ đề nghị các ngân hàng khoanh nợ, giảm lãi suất đối với những hộ nuôi cá tra thua lỗ trong thời gian qua.