Xử Lý Xoài Ra Hoa Bán Tết

Thời vụ ra hoa và tỉ lệ ra hoa xoài phụ thuộc rất lớn vào sự xuất hiện và sự kéo dài của yếu tố nhiệt độ thấp mà yếu tố này thay đổi từ năm này sang năm khác nên sự ra hoa xoài trong tự nhiên thường không ổn định. Cây xoài còn tơ (5 - 6 năm tuổi) thường cho tỉ lệ ra hoa thấp, không ổn định so với cây trưởng thành hay ngay cả cây già 39 năm tuổi.
Để kích thích ra hoa xoài, nên sử dụng paclobutrazol để thúc đẩy sự hình thành mầm hoa, sau đó dùng thiourê hay nitrat kali để thúc cho mầm hoa phát triển đồng loạt.
Nếu chỉ kích thích ra hoa bằng nitrat kali hay thiourê kết quả sẽ thấp, đặc biệt là trong mùa nghịch. Paclobutrazol được xử lý bằng cách tưới vào đất với liều lượng 1 - 2 g nguyên chất cho mỗi mét đường kính tán, khi lá có màu đọt chuối (45 - 60 ngày) để thúc đẩy sự phân hóa, hình thành mầm hoa.
Ba tháng sau khi xử lý paclobutrazol tiến hành kích thích ra hoa bằng cách phun thiourê với nồng độ 0,3 - 0,5% hay nitrat kali nồng độ 2 - 2,5%, một tuần sau xử lý lại với nồng độ giảm 50%. Đối với xoài cát Hòa Lộc, để có thể thu hoạch vào dịp Tết nên kích thích ra hoa vào giữa tháng 9 (Tết Trung Thu).
Do paclobutrazol còn lưu tồn trong đất khoảng 11 tháng nếu xử lý bằng cách tưới vào đất, nên nồng độ paclobutrazol được khuyến cáo giảm 50% ở năm tiếp theo và nên ngừng xử lý hóa chất ở năm thứ ba để tránh ảnh hưởng đến hoạt động của vi sinh vật trong đất, đồng thời cây có thời gian phục hồi các chất dự trữ trong cây nhằm duy trì khả năng ra hoa và nuôi trái.
Sử dụng nồng độ paclobutrazol cao sẽ tăng tỉ lệ ra hoa nhưng cũng có thể làm cho bông xoài ngắn lại và ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây sau này. Trở ngại lớn nhất của việc xử lý xoài ra hoa mùa nghịch là bệnh thán thư, nhất là những lúc mưa dầm nên cần chú ý phòng ngừa bệnh sớm ngay khi xoài ra đọt non.
Cây được kích thích ra hoa phải đủ khả năng ra hoa, nghĩa là cây đã qua thời kỳ tơ, đã ra trái ổn định hay cây sinh trưởng tốt. Những cây suy kiệt do sâu bệnh hay cho trái quá nhiều ở các vụ trước không nên kích thích ra hoa. Thời tiết là yếu tố quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến sự ra hoa và đậu trái. Bón phân phải cân đối và đúng yêu cầu theo từng giai đoạn phát triển của cây. Giai đoạn phát triển thân, lá sau khi thu hoạch cần tăng cường lượng đạm nhưng nếu bón lượng đạm quá cao có thể làm giảm tỉ lệ ra hoa.
Giai đoạn kích thích ra hoa nên giảm lượng đạm, tăng cường lân và kali; giai đoạn trái trưởng thành cần tăng cường kali để gia tăng phẩm chất trái. Quản lý tốt mực nước trong vườn, giữ mực nước ổn định ở độ sâu 60 - 80 cm và đặc biệt là xiết khô trong thời kỳ kích thích ra hoa. Rễ cây bị đứt một ít khi xới đất xung quanh tán để bón phân khi đọt trưởng thành trước khi kích thích ra hoa cũng có tác dụng thúc đẩy sự ra hoa.
Có thể bạn quan tâm

Xoài ưa đất có tầng sâu, nhưng lại không kén đất về mặt hóa học. Độ pH đất thích hợp cho xoài là 5,5 - 7,5. Tuy nhiên, xoài có thể trồng được cả ở những đất chua hơn và kiềm hơn miễn là không có tầng đá hoặc đá ong quá nông và có tầng nước ngầm đủ sâu. Xoài cũng có nhu cầu rất lớn đối với dinh dưỡng, nhưng hiện chưa có số liệu về mặt này. Việc bón phân cho xoài ở ta chủ yếu là dựa vào kinh nghiệm.

Sau khi thu hoạch trái vào tháng 4-5 (âm lịch), tiến hành cắt cành, tạo tán, loại bỏ các cành sâu bệnh, cành khuất trong tán. Vun xới quanh gốc (từ gốc cho tới hết bóng tán lá) và bón phân cho cây quanh tán ở độ sâu 15-20 cm.

Nhiệt độ vào ban đêm dưới 20oC thuận lợi cho sự ra hoa của xoài. Trong điều kiện ở ĐBSCL, nhiệt độ lạnh vào ban đêm thích hợp cho sự ra hoa xoài, thường xuất hiện trong tháng 12-1dl, do đó xoài thường ra hoa vào tháng 1-2. Những năm không có nhiệt độ lạnh, cây xoài sẽ ra hoa ít và kéo dài.

Trong thời kỳ mang quả cây xoài cần rất nhiều nước để duy trì tình trạng sinh trưởng, phát triển bình thường đồng thời giúp nuôi quả lớn. Tuy nhiên, nếu tưới quá nhiều nước, độ ẩm quá cao cũng dễ làm cho xoài bị nứt quả và rụng hàng loạt.

Trong điều kiện bình thường, xoài thường cho thu hoạch vào tháng 3, tháng 4 (âm lịch), giá thường thấp. Một số nhà vườn ở các tỉnh phía nam đã tìm cách điều khiển cho xoài ra hoa sớm bán trong dịp Tết nguyên đán, giá trị cao hơn. Chúng tôi xin giới thiệu một biện pháp xử lý cho xoài ra trái nghịch mùa.