Trang chủ / Tin tức / Mô hình kinh tế

Phát triển, đa dạng sản phẩm cá tra: Không dễ

Phát triển, đa dạng sản phẩm cá tra: Không dễ
Ngày đăng: 22/10/2015

Đứng trước mục tiêu của Chính phủ đến năm 2020, tỷ trọng sản phẩm thủy sản giá trị gia tăng (GTGT) XK đạt 50% và đến năm 2030, tỷ trọng này đạt 60% (trong đó có ngành cá tra) quả là một kỳ vọng khó có thể thực hiện được…

Hãy nhìn lại chặng đường 15 năm XK cá tra Việt Nam để thấy được hiện trạng và tiến trình đổi mới sản phẩm này.

Năm 2000, thị trường XK cá tra hẹp với 8 nước lớn, trong đó, Mỹ và Nhật Bản đã chiếm đến 83% giá trị XK với tổng lượng xuất là 689 tấn tương đương 2,59 triệu USD và 100% là sản phẩm cá tra, basa đông lạnh.

10 năm sau là giai đoạn tăng trưởng “nóng” của ngành cá tra khi thị trường XK tăng hơn 140 thị trường, trong đó 5 thị trường XK lớn nhất là: EU, Mỹ, Mexico, ASEAN và Nga chiếm 59% tổng khối lượng XK và 63,3% tổng giá trị XK.

Trong khoảng thời gian này, khối lượng cá tra XK tăng 970 lần lên hơn 660 nghìn tấn và giá trị XK tăng 570 lần lên 1,42 tỷ USD.

So với năm 2000, sản phẩm cá tra XK năm 2010 đa dạng đến hơn 30 loại: từ nguyên con, cắt khúc, phile đến cắt khúc tẩm bột chiên sơ, cắt miếng tẩm gia vị đông lạnh, tôm và cá tra quấn khoai tây, xiên que, cá tra quấn cá hồi, cá tra nướng, tẩm bột “beer batter" đông lạnh, tẩm bột "Western style" đông lạnh…

So với nhóm hàng XK hải sản, việc đa dạng hóa sản phẩm XK cá tra khó khăn hơn.

Do đó để “làm mới” sản phẩm các DN đã kết hợp cá tra với các loại rau củ, thủy sản khác (cá hồi, tôm…) hay tẩm ướt nhiều loại gia vị theo thị hiếu của từng thị trường.

Năm 2010, sản phẩm cá tra chế biến (thuộc mã HS16) chiếm 0,75% tổng giá trị XK.

Hơn 70% sản phẩm các tra GTGT XK sang thị trường EU như: Hà Lan, Thụy Sỹ, Đức… còn lại là các thị trường khác như: Australia, Singapore, Philippines, Pakistan…

Thị trường không mở rộng thêm, kim ngạch XK cá tra 8 tháng đầu năm 2015 đạt 1,02 tỷ USD.

Đã có hơn 35 loại sản phẩm cá tra, basa khác nhau XK, cá tra đông lạnh (HS 03) vẫn chiếm đến 98,89%, cá tra chế biến chỉ chiếm 1,11% tổng giá trị NK.

Trong đó, 65% sản phẩm cá tra chế biến XK sang thị trường EU.

Mặc dù đã cố gắng đa dạng hóa sản phẩm XK bằng cách tận dụng tối đa từ chính phẩm tới cả phụ phẩm, chế phẩm (da cá, bao tử, bong bóng, mỡ, thịt vụn, getalin…), hay phối kết hợp với các loại rau củ, thủy sản, tẩm ướp gia vị để ra sản phẩm mới nhưng tỷ trọng hàng GTGT vẫn chiếm tỷ trọng quá nhỏ bé trong tổng giá trị XK.

Theo phản ánh của các DN XK cá tra, việc đổi mới sản phẩm XK đến nay vẫn do yêu cầu từ thị trường, khách hàng hay tự thân DN sáng tạo, tìm tòi.

Nhưng do hoạt động quảng bá, phát triển thương hiệu của Nhà nước tại thị trường nước ngoài yếu, chiến lược marketing, thuyết phục khách hàng chưa cao nên nhiều sản phẩm mới sản xuất thử nghiệm chưa thực sự thành công.

Hơn nữa, trong bối cảnh khó khăn như hiện nay, giá hàng GTGT cao hơn so với hàng đông lạnh nên ít đối tác đặt hàng hoặc đơn hàng nhỏ, không thường xuyên.

Trong khi đó, chi phí sản xuất, nhân công trong sản xuất, thăm dò thị trường cao khiến cho DN không lời.

Hiện nay, thay vì mua sản phẩm cá tra đông lạnh về EU sau đó thực hiện công đoạn rã đông rồi tẩm, ướp gia vị nhiều khách hàng Châu Âu đang mua sản phẩm cá tra tươi rồi thực hiện tẩm ướp gia vị để làm một số mặt hàng GTGT như: Basa burger, Marinaded butterfly; Marinaded fillet… ngay tại nhà máy Việt Nam.

Nếu những dự án kết hợp này thành công, nhiều DN chế biến cá tra sẽ có thêm nhiều cơ hội tăng sản phẩm chế biến trong cơ cấu XK.

Nhu cầu của nhiều thị trường NK, nhất là EU đối sản phẩm cá tra GTGT trong tương lai là khá lớn.

DN nhận thức được tiềm năng cho nhóm hàng này nhưng lại còn rất nhiều khó khăn trong việc phát triển các sản phẩm mới.

Trong 10 - 15 năm nữa, để đạt được mục tiêu chiến lược mà chính phủ đã đề ra là nâng cao tỷ trọng hàng thủy sản GTGT và phát triển bền vững, làm như thế nào để đẩy tỷ lệ hàng GTGT chiếm dưới 1,5% tổng GTXK trong năm 2015 lên 50% trong năm 2020 quả là bài toán khó cho cả Nhà nước và DN.


Có thể bạn quan tâm

Thanh Tân (Thái Bình) Ðẩy Mạnh Chăn Nuôi Theo Quy Trình VietGAP Thanh Tân (Thái Bình) Ðẩy Mạnh Chăn Nuôi Theo Quy Trình VietGAP

Trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Mạnh Hà, Chủ tịch UBND xã Thanh Tân cho biết: Ðể tạo điều kiện cho người dân phát triển chăn nuôi theo hướng VietGAP xã hỗ trợ 100% vỏ hầm biogas, thành lập câu lạc bộ chăn nuôi cho người dân tham gia học tập và chia sẻ kinh nghiệm.

26/12/2014
Hiệu Quả Từ Mô Hình Hợp Tác Xã Chăn Nuôi Gà Đồi Hiệu Quả Từ Mô Hình Hợp Tác Xã Chăn Nuôi Gà Đồi

Ông Thành cho biết: Con giống tự tìm nên không chuẩn, do nhiều giống gà khác nhau, nên khó khăn cho việc chăm sóc, phòng, chống dịch bệnh. Bên cạnh đó, việc tìm nguồn thức ăn chăn nuôi cũng gặp không ít khó khăn, giá thành khi mua lẻ các loại thức ăn gia cầm từ các cửa hàng cao, trừ chi phí, lãi thu về không nhiều.

26/12/2014
Bắc Giang Chống Rét Cho Vật Nuôi Không Đổ Bệnh Bắc Giang Chống Rét Cho Vật Nuôi Không Đổ Bệnh

Anh Tô Vũ Lực cho biết: “Gia đình tôi có 4 sào ao nuôi cá giống và cá thương phẩm. Đây là nguồn thu nhập chính của gia đình nên cách đây hơn một tuần, vợ chồng tôi đã xin bèo về thả trên ao để hạn chế gió lạnh. Mấy hôm nay, nhiệt độ xuống thấp, tôi căng thêm bạt trên mặt ao và đóng bè bằng tre nứa thả xuống đáy để cá trú ẩn, tránh rét”.

26/12/2014
Bạn Của Nhà Nông Bạn Của Nhà Nông

Thành lập ngày 17-2-1989, trải qua 25 năm xây dựng và phát triển, Trung tâm nghiên cứu gia cầm Thụy Phương (Viện Chăn nuôi) bằng tinh thần chủ động sáng tạo, đã từng bước vượt bao khó khăn, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật... trở thành một đơn vị nghiên cứu đầu ngành, cung ứng nguồn con giống gia cầm chất lượng cao cho sản xuất, góp phần thúc đẩy ngành chăn nuôi Việt Nam phục hồi và phát triển sau các đợt dịch cúm gia cầm.

26/12/2014
Một Mô Hình Nuôi Vịt Trời Có Hiệu Quả Một Mô Hình Nuôi Vịt Trời Có Hiệu Quả

Sáng 19-12, Chi cục Thú y, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư, Phòng Nông nghiệp huyện Tân Thành (Bà Rịa Vũng Tàu) tổ chức tham quan mô hình nuôi vịt trời của gia đình ông Đào Thanh Bình, thôn Láng Cát, xã Tân Hải (huyện Tân Thành).

26/12/2014