Nghề Cắt Lá... Ra Tiền Và Những Nhát Kéo Tiền Triệu

Chỉ với chiếc kéo nhỏ dưới bàn tay khéo léo và con mắt nhà nghề tinh thông đã mang lại nguồn thu nhập khá cao cho các nghệ nhân chỉnh sửa cây cảnh.
Tết sắp đến cũng là lúc các nghệ nhân chỉnh sửa cây cảnh ở các làng cây cảnh truyền thống của Nam Định lại tất tả xuôi Nam, ngược Bắc với bộn bề công việc với mong muốn kiếm được khoản thu kha khá dịp cuối năm.
Nhát kéo tiền triệu
Mỗi năm, dịp gần Tết cổ truyền là các nhà vườn cây cảnh hoặc những khu công sở, văn phòng lại trang hoàng cho những cây thế, chậu cảnh một diện mạo mới, đẹp hơn, dáng chuẩn hơn để đón năm mới sau một thời gian để cây mọc tự phát. Có cầu thì ắt có cung, đây cũng là thời điểm cánh thợ sửa cây bận rộn và phải làm ngày làm đêm để hoàn thiện công việc.
Có lẽ trong các nghề thì sửa cây là một trong những nghề sử dụng ít dụng cụ nhất, chỉ 2 thứ: Cưa và kéo. Và phụ kiện cho công việc tạo dáng cho cây cũng chỉ là dây nhôm, dây nylon cùng vài thanh tre nẹp giữ dáng. Thế nhưng chỉ với chiếc kéo nhỏ dưới bàn tay khéo léo và con mắt nhà nghề tinh thông đã mang lại nguồn thu nhập khá cao cho các nghệ nhân làng nghề.
Thoăn thoắt cắt những đám lá mọc lô xô khỏi tán, dựng lại “phom” chuẩn cho một cây sanh thế “sư tử hý cầu” cho một gia đình tại thị trấn Cổ Lễ (huyện Trực Ninh, Nam Định), anh Nguyễn Ngọc Sơn – quê xã Nam Toàn - một cao thủ trong nghề sửa cây có thâm niên hơn 20 năm cho biết: “Những người làm nghề này một phần do được đi làm với các nghệ nhân tiền bối, quan sát và tự học hỏi, còn chủ yếu dựa trên kinh nghiệm trồng, chiết, chăm sóc cây. Từ đó mới nắm được quy luật phát triển của từng loại cây để định hình, tạo dáng theo “phom”, theo thế”.
Theo anh Sơn, trừ những cây sanh, si hay tùng la hán… đã có dáng đứng thẳng, mục đích tạo tầng tán theo 5-7 hay 9 tầng thì chỉ việc buộc cành tạo tầng tán, sau đó để cây phát triển tự do vài năm rồi chỉnh sao cho các tầng tròn đều, nhỏ dần từ gốc lên ngọn. Còn với những cây thế phức tạp, đòi hỏi người thợ phải có con mắt nhìn tinh tế để chỉnh sửa, uốn nắn sao cho cây có dáng ưng ý nhất, đạt thẩm mỹ cao nhất, từ đó sẽ có giá trị kinh tế cao.
Thậm chí có những cây mọc hoang trong vườn nhà người ta, mình xin về trồng, chỉnh sửa, cắt tỉa, gặp khách mua có khi bán được dăm triệu đồng. Thế nên mọi người hay ví von là “nhát kéo tiền triệu”. Nghề này tuy không quá vất vả nhưng nắng cũng như mưa cũng luôn phải loay hoay ngoài sân, ngoài vườn, việc chỉnh sửa cây diễn ra quanh năm, nhưng dịp gần tết là bận rộn nhất.
Sửa cây, xây được nhà
Tại Nam Định có những nghệ nhân nổi tiếng trong nghề dù tuổi đời chỉ ngoài 40 như ông Phạm Minh Châu, ông “Vua lộc vừng” Phạm Trà ở xã Nam Toàn, ông Hoan ở Điền Xá, ông Trịnh ở Nam Thắng… Với tay nghề của những người này, mỗi tháng họ có thu nhập 20-30 triệu đồng.
Với những người thợ có tay nghề cao, việc chỉnh sửa một cây cảnh cỡ nhỏ hoặc trung bình hết từ 1-2 tiếng. Sau khi đã định hình kiểu dáng, người thợ cắt bỏ những nhánh thừa, sau đó dùng dây nhôm 3mm cuộn xoắn theo những cành, nhánh để uốn định hình theo thế cây đã lựa chọn.
Tuỳ thuộc vào loại cây là sanh, si, đa, tùng la hán hay quất, đào… mà người thợ lựa chọn kiểu dáng long, phượng, thác đổ, sư tử hý cầu hay lưỡng long chầu nguyệt… Do luôn đòi hỏi sự sáng tạo tối đa nên để trở thành một nghệ nhân là điều không hề đơn giản, vì vậy lượng người có tay nghề chỉnh sửa cao trong làng sinh vật cảnh không phải là nhiều.
Hiện ngày công chỉnh sửa cây cảnh phổ biến như sanh, si, lộc vừng… khoảng 300.000 đồng/ ngày, còn chỉnh uốn tùng la hán, tùng kim là 500.000 đồng/ngày bởi đặc thù của loại cây này rất khó uốn, tạo dựng thế cây cũng phức tạp hơn. “Bình quân một người thợ có tay nghề cao mỗi tháng cũng kiếm được khoảng 12-15 triệu đồng”- anh Nguyễn Thanh Lâm - thợ sửa cây ở Nam Hồng (Nam Trực) cho biết.
Có thể bạn quan tâm

Là vùng đất chiêm trũng với diện tích mặt nước lớn, huyện Ứng Hòa (Hà Nội) đã tận dụng lợi thế, mạnh dạn đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào nuôi trồng thủy sản (NTTS) giúp người nông dân nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống.

Hơn 13 năm qua, kể từ ngày chè cây cao được đưa vào trồng trên nương ngô, nương sắn cũng là chừng ấy năm, các hộ gia đình ở Can Hồ bỏ công chăm sóc, làm hàng rào bảo vệ cẩn thận, mặc dù nguồn thu từ cây chè chẳng đáng là bao. Chè búp tươi sau khi thu hái, sơ chế chỉ bán cho người dân bản Thèn Pả xã Huổi Lèng sử dụng.

Tính đến cuối tháng 7, nông dân huyện Điện Biên Đông đã hoàn thành gieo cấy những thửa ruộng cuối cùng thuộc trà muộn vụ lúa mùa năm 2014. Hiện nay, phần lớn diện tích lúa mùa trên địa bàn đang bén rễ hồi xanh và bước vào thời kỳ đẻ nhánh.

Thạch Đỉnh là một trong những xã nghèo của huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Đầu năm 2014, Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh đã kết hợp với UBND xã Thạch Đỉnh xây dựng mô hình trình diễn "Nuôi tôm thẻ chân trắng theo hướng bền vững trong ao đất có quạt nước" do anh Lê Văn Loan làm chủ mô hình.

Thủy sản được đánh giá là một trong những lợi thế góp phần chuyển dịch cơ cấu vật nuôi, phát triển kinh tế hộ. Tuy nhiên, vào mùa mưa, nguồn lợi này thường bị ảnh hưởng nghiêm trọng do mưa lũ, dịch bệnh. Vì vậy, người nuôi thủy sản cần chủ động các biện pháp đối phó để nguồn lợi thủy sản phát triển bền vững, hiệu quả.