Mô Hình Cánh Đồng Năng Suất Chất Lượng Cao: Hiệu Quả, Nhưng Vẫn Băn Khoăn
Mô hình cánh đồng năng suất - chất lượng cao đã được nhiều nơi tại Đồng Nai nhân rộng nhờ những lợi thế, như: tiết kiệm chi phí sản xuất; kiểm soát, quản lý tốt dịch bệnh; tăng năng suất, chất lượng…
Tuy nhiên, mô hình này vẫn thiếu tính bền vững do chưa tính được bài toán đầu ra cho sản phẩm.
* Tăng hiệu quả sản xuất
Vụ đông - xuân 2011- 2012, xã Tân An (huyện Vĩnh Cửu) là địa phương đầu tiên của Đồng Nai được chọn thử nghiệm mô hình cánh đồng lúa chất lượng cao với diện tích 10 hécta và nhanh chóng được nhân rộng ra gần 57 hécta với 30 hộ tham gia sau 1 năm thí điểm.
Theo báo cáo của Phòng Nông nghiệp - phát triển nông thôn huyện, đến nay toàn huyện có trên 600 hécta thực hiện mô hình cánh đồng năng suất - chất lượng cao.
Các cánh đồng này đạt năng suất bình quân từ 7-7,5 tấn/hécta, tăng thêm gần 2 tấn/hécta và giảm chi phí sản xuất gần 1 triệu đồng/hécta. Mô hình này đã được triển khai ra các huyện: Tân Phú, Long Thành, Xuân Lộc, Định Quán.
Ông Nguyễn Minh Châu, nông dân xã Bình Hòa (huyện Vĩnh Cửu), vui vẻ cho biết: “Chưa năm nào tôi đạt năng suất cao như vụ đông - xuân 2013-2014 nhờ thực hiện theo mô hình cánh đồng năng suất cao.
Không ít nông dân ở cánh đồng này cũng đạt trên 8 tấn/hécta nhờ có kỹ sư, cán bộ nông nghiệp xuống tận ruộng, theo sát hướng dẫn kỹ thuật cho nông dân suốt vụ lúa. Năng suất tăng nên vụ rồi giá lúa giảm, nông dân vẫn có lời”.
Th.S Trần Thị Phương Chi, cán bộ Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh, phụ trách chương trình sản xuất gạo sạch tại xã Tân Bình (huyện Vĩnh Cửu), nhận xét: ”Xây dựng cánh đồng với diện tích lớn có nhiều điều kiện thuận lợi cho việc ứng dụng máy móc, kỹ thuật để tăng năng suất cây trồng.
Tuy nhiên, khi triển khai cần phải sát với thực tế từng địa phương. Ở đây rất cần sự linh hoạt ở khâu đầu vào, như: đa dạng giống căn cứ trên nhu cầu thị trường; điều chỉnh thời điểm thu hoạch có độ “chênh” nhất định so với các địa phương khác để giảm rủi ro vì rộ mùa rớt giá. Nhưng quan trọng nhất vẫn là giải được bài toán đầu ra cho sản phẩm”.
* Yếu đầu ra
Ông Lê Văn Hởi, Phó trưởng phòng Nông nghiệp - phát triển nông thôn huyện Vĩnh Cửu, nhận xét: “Xây dựng cánh đồng năng suất - chất lượng cao là mô hình hay, góp phần tăng hiệu quả sản xuất.
Khó khăn hiện nay là vẫn chưa tính được đầu ra cho sản phẩm khiến những lợi thế về sản xuất, thu hoạch tập trung với sản lượng lớn lại thành nguyên nhân khiến nông dân lao đao vì lý do muôn thuở “được mùa rớt giá”. Một nghịch lý đáng buồn là sản xuất lúa của Đồng Nai chưa đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trên địa bàn tỉnh, nhưng do thiếu liên kết nên đầu ra vẫn bấp bênh”.
Ông Lý Phát Sinh, Chủ nhiệm Liên hiệp Câu lạc bộ năng suất cao Lang Minh (huyện Xuân Lộc), chia sẻ với diện tích cánh đồng rộng khoảng 350 hécta, câu lạc bộ đang hướng đến sản xuất theo mô hình cánh đồng mẫu lớn, nông dân liên kết với nhau để giảm chi phí sản xuất. Nhưng khi thu hoạch đồng loạt với sản lượng lớn mà chưa tính được đầu ra sẽ mang lại nhiều rủi ro cho nông dân.
Ông Sinh phân tích: “Khi trúng mùa, giá lúa thường giảm sâu và khó bán. Đa số nông dân vẫn quen bán lúa tươi cho thương lái chở về miền Tây để sấy khô, vì tại địa phương chỉ mới có một số lò sấy lúa với quy mô nhỏ lẻ. Vì thế, nông dân càng rơi vào thế bị động nếu sản xuất và thu hoạch theo hướng tập trung khi chưa tính được đầu ra”.
Theo Sở Nông nghiệp - phát triển nông thôn, mô hình cánh đồng năng suất - chất lượng cao sẽ được mở rộng ra nhiều loại cây trồng khác, như: bắp, mía, cây ăn trái... nhằm chuyển giao cho nông dân các quy trình kỹ thuật sản xuất mới để tăng năng suất, chất lượng sản phẩm.
Đây là tiền đề cho việc xây dựng liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp trong khâu tiêu thụ. Vừa qua, Công ty cổ phần khai thác khoáng sản và xây dựng miền Nam, chi nhánh Kiên Giang đã ký kết bao tiêu sản phẩm với một số hộ nông dân trồng lúa tại xã Bình Hòa (huyện Vĩnh Cửu), thí điểm ban đầu trên diện tích gần 5 hécta.
Trong chuỗi liên kết này, nông dân được doanh nghiệp đầu tư không tính lãi toàn bộ giống, vật tư, phân bón, tư vấn kỹ thuật và bao tiêu với giá cao hơn 15% so với thị trường.
Có thể bạn quan tâm
Mô hình hợp tác xã cho ngư dân Mặc dù ngư dân Đà Nẵng được hoạt động theo tổ, đội và nghiệp đoàn, song tính liên kết vẫn chưa được phát huy. Vì vậy, cần một mô hình cao hơn để tập hợp họ. Việc thành lập một hợp tác xã (HTX) về thủy sản trong tương lai, có thể sẽ là điều cần thiết.
Diện tích nuôi tôm ở Hoài Nhơn (Bình Định) giảm mạnh Huyện Hoài Nhơn (Bình Định) có diện tích mặt nước nuôi trồng thủy sản trên 250 ha. Những năm qua, tình hình dịch bệnh tôm nuôi gây thiệt hại không nhỏ cho người nuôi tôm ở đây, nên diện tích nuôi tôm ngày càng giảm đáng kể. Trước thực trạng đó, huyện đang tập trung thực hiện nhiều giải pháp hướng đến nuôi tôm bền vững.
Nuôi tôm nước lợ theo mô hình mới Từ năm 1999, khi Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư đầu tư xây dựng mô hình nuôi tôm sú thâm canh thành công thì phong trào nuôi tôm bắt đầu phát triển, ngày càng mở rộng và khởi sắc. Hiện nay, diện tích nuôi tôm thâm canh trên 10 ngàn héc-ta, tập trung ở Ba Tri, Bình Đại, Thạnh Phú.
Nuôi tôm hùm như đánh bạc! Tôm hùm ở Khánh Hòa rớt giá từ 400.000 - 750.000 đồng/kg. Việc mua bán phụ thuộc hoàn toàn vào thị trường Trung Quốc khiến nuôi loài thủy sản có giá trị này như bước vào canh bạc
Tiền Giang tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh trên tôm nuôi Từ đầu tháng 4/2015 đến nay, liên tục trong 02 đợt thu mẫu giám sát mầm bệnh tại số kênh cấp của vùng nuôi tôm tập trung trên địa bàn của huyện Tân Phú Đông (Tiền Giang) cho thấy tỷ lệ mẫu nhiễm vi rút gây bệnh đốm trắng rất cao (chiếm trên 80% số mẫu giám sát), kết hợp với tình trạng nắng nóng từ đầu tháng tư đến nay và dự báo là sẽ còn kéo dài chính là điều kiện bất lợi dễ dẫn đến tình trạng lây lan dịch bệnh trên tôm nuôi.