Khai Thác Nghêu Sao Cho Hài Hòa
Người nuôi nghêu và nhà quản lý địa phương cần phải bảo tồn hệ sinh thái rừng ngập mặn để điều tiết môi trường thuận lợi cho đời sống của nghêu tại các vùng nuôi
Nghề nuôi và khai thác nghêu ở các bãi bồi ven biển là nguồn sinh kế quan trọng đối với cộng đồng dân cư ven biển. Đó là thông tin tại hội thảo “Mối liên hệ giữa rừng ngập mặn và nguồn lợi nghêu”, do Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên Quốc tế (IUCN) thông qua Sáng kiến rừng ngập mặn cho tương lai (MFF) phối hợp cùng Viện Sinh học nhiệt đới (ITB) vừa tổ chức tại TP HCM.
Rừng ngập mặn có hệ sinh thái đóng vai trò quan trọng trong việc khai thác nghêu. PGS-TS Hoàng Nghĩa Sơn, Viện trưởng Viện Sinh học nhiệt đới, cho biết năng suất nghêu nuôi (kg/m2) không chỉ phụ thuộc vào cao trình bãi và tỉ lệ cát mà còn phụ thuộc vào hàm lượng chất dinh dưỡng tại bãi. Tất cả yếu tố này được cung cấp bởi rừng ngập mặn thông qua việc phân phối dòng chảy lòng dẫn và dòng chảy tràn, giảm thiểu sự bào mòn, xói lở bãi triều. Chuyển hóa vật chất hữu cơ thành thức ăn tươi sống cho nghêu sò.
Giảm thiểu ô nhiễm hữu cơ sinh hoạt, nuôi trồng thủy sản và sản xuất nông nghiệp. Do đó, việc chăm sóc, trồng và bảo vệ rừng ngập mặn là giải pháp quan trọng để bảo tồn, phát triển nguồn lợi nghêu.
Giữa bên hưởng lợi và bên cung cấp dịch vụ môi trường cần có sự bù đắp thông qua cơ chế kinh tế nhằm tạo ngân sách trong việc đầu tư, phục hồi và duy trì bền vững các giá trị hệ sinh thái rừng ngập mặn. Có cơ chế chi trả dịch vụ môi trường rừng. Tuy nhiên, để cơ chế này hoạt động hiệu quả, cần phải có các nghiên cứu làm rõ mối quan hệ, cũng như tính toán cụ thể các lợi ích, chức năng của rừng đối với nguồn lợi nghêu.
TS Andrew Waytt, phụ trách chương trình đồng bằng sông Mê Kông - IUCN Việt Nam, cho rằng trong quá trình xây dựng chính sách, thực hiện chi trả dịch vụ môi trường từ rừng ngập mặn, cộng đồng khai thác nguồn lợi nghêu là một trong những đối tượng tiềm năng được áp dụng phí dịch vụ môi trường này. Tuy nhiên, một số hộ nuôi nghêu cho rằng họ chưa thấy được lợi ích từ rừng ngập mặn.
PGS-TS Bùi Văn Lai, Viện Sinh học nhiệt đới, cho rằng ở Việt Nam hầu như chưa có công trình nào đánh giá vai trò của rừng ngập mặn trong việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường từ nội đồng. Ở đồng bằng sông Cửu Long, nguồn ô nhiễm nước ven biển là từ nước sinh hoạt đô thị, đặc biệt là từ nghề nuôi tôm nước lợ. Thống kê trong năm 2012 cho thấy có đến 47.603 ha nuôi tôm thâm canh và bán thâm canh, 304.676 ha quảng canh và 206.844 ha tôm lúa, 70.528 ha nuôi tôm trong rừng.
TS Nguyễn Minh Đức, Trường Đại học Nông Lâm TP HCM, cho biết có nhiều rủi ro trong nghề nuôi nghêu. Chẳng hạn người nuôi nghêu ở Cần Giờ chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, mỗi người nuôi theo cách riêng. Mật độ, thời gian nuôi rơi vào thời điểm bất lợi. Người nuôi thả nuôi liên tiếp, không vệ sinh bãi nuôi nên không an toàn. Nguyên nhân nghêu chết sớm trong thời gia qua là do thời tiết nắng nóng gay gắt xuất hiện sớm. Chất lượng môi trường kém, chất rắn lơ lửng nhiều. Vi khuẩn vibrio cũng có thể liên quan đến hiện tượng nghêu chết sớm.
Việc kiểm định nghêu giống, quan trắc tác động nước thải công nghiệp còn nhiều bất cập. Hiện nay, cơ quan chức năng gần như thả nổi chất lượng nghêu giống, việc kiểm định loài thủy sản này còn lỏng lẻo.
Rừng ngập mặn có khả năng điều tiết tiểu vùng khí hậu, làm cho nhiệt độ không khí và nước vùng lân cận ôn hòa hơn, hạn chế tình trạng nhiệt độ tăng cao bất thường. Ngoài ra, rừng ngập mặn còn có tác dụng hấp thu vật chất hữu cơ giàu có trong thủy vực, hạn chế điều kiện phát triển của các mầm bệnh đối với nghêu. Do đó những bên liên quan như người nuôi nghêu và nhà quản lý địa phương cần phải bảo tồn hệ sinh thái rừng ngập mặn để điều tiết môi trường thuận lợi cho đời sống của nghêu tại các vùng nuôi.
Nguồn bài viết: http://nld.com.vn/kinh-te/khai-thac-ngheu-sao-cho-hai-hoa-20141124180954829.htm
Có thể bạn quan tâm
Tạo “Điểm Nhấn” Nông Thôn Mới “Phong trào xây dựng NTM như luồng gió mới, góp phần đổi thay diện mạo các vùng nông thôn trên địa bàn tỉnh, cải thiện cuộc sống và thúc đẩy KT - XH địa phương phát triển” - Đó là khẳng định của ông Lò Quang Chiêu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chánh Văn phòng điều phối Ban Chỉ đạo chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) sau 3 năm triển khai thực hiện. Tuy nhiên, với đặc thù của Điện Biên, chương trình cần “điểm nhấn” và giải pháp đột phá để thành công.
Miền Trung Tận Diệt Nguồn Lợi Thủy Sản Ven Bờ Với kiểu khai thác tận diệt, nhiều loại thủy, hải sản ven bờ các tỉnh miền Trung đang đứng trước nguy cơ bị tiệt chủng. Sự nghèo nàn của nguồn lợi thủy sản ở khu vực này cũng đẩy hàng ngàn hộ dân rơi vào tình cảnh khốn khó. Hệ sinh thái ven bờ đang có nguy cơ bị đảo lộn hoàn toàn nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời.
Cá Đồng Khan Hiếm Ngoài nguyên nhân người đánh bắt dùng xuyệt, lưới rùng, đánh thuốc để bắt theo kiểu tận diệt thì tình trạng sử dụng thuốc hóa học bừa bãi trên đồng ruộng đã khiến cho môi trường sống của các loài thủy sinh bị ô nhiễm nặng nề. Nếu tình trạng này kéo dài, sẽ hủy hoại môi trường sống của các loài thủy sinh này.
Doanh Nghiệp Của Người Trồng Lúa Tuy là chủ doanh nghiệp (DN) trong lĩnh vực thương mại nhưng công việc thường xuyên của ông Mai Thăng Long là gặp gỡ nông dân, làm việc ngay tại các ruộng lúa. Hiện Công ty TNHH xây dựng thương mại Thái Ninh Địa Long (TP.Biên Hòa) của ông Long đang đầu tư cho nông dân xây dựng những cánh đồng lúa chất lượng cao và bao tiêu sản phẩm lúa sạch cho bà con với giá cao hơn thị trường.
Toàn Tỉnh Hòa Bình Có 4.700 Lao Động Làm Nghề Thủy Sản Cùng với việc coi trọng công tác tuyên truyền bảo vệ, bổ sung nguồn lợi thủy sản, các địa phương và cơ sở sản xuất đã tăng cường các biện pháp cải tạo ao nuôi, sửa chữa lồng, bè, thuyền và thực hiện các biện pháp phòng - chống dịch bệnh nên tình hình dịch bệnh thủy sản ổn định. Hiện tại, toàn tỉnh có 1.450 thuyền các loại hoạt động trong lĩnh vực thủy sản và có 4.700 lao động làm nghề thủy sản.