Buông Lỏng Kiểm Tra Thức Ăn Thủy Sản, Nông Dân Lãnh Đủ
Mỗi năm, Việt Nam sản xuất gần 4 triệu tấn thức ăn thủy sản (TĂTS) nhưng việc kiểm soát chất lượng mặt hàng lại đang bị buông lỏng, khiến nông dân hứng chịu không ít thiệt hại.
“Lãnh đủ” vì thức ăn kém chất lượng
Theo thống kê của Tổng cục Thủy sản, những năm gần đây, số lượng nhà máy sản xuất TĂTS đã tăng đáng kể, với khoảng 130 nhà máy và 110 cơ sở sản xuất thức ăn bổ sung, chưa kể một lượng lớn cơ sở nhỏ lẻ. Khảo sát của Trung tâm Kiểm định, khảo nghiệm, kiểm nghiệm (Tổng cục Thủy sản) trên 39 mẫu TĂTS đã phát hiện 6 mẫu không đạt chất lượng (chiếm 15%).
Các lỗi vi phạm chủ yếu là không đạt chỉ tiêu protein, lipit, chất xơ theo tiêu chuẩn công bố... Năm 2012, Thanh tra Sở NNPTNT tỉnh Bạc Liêu đã kiểm tra mẫu thức ăn, chế phẩm sinh học bán trên địa bàn tỉnh và phát hiện gần 50% mẫu không đạt tiêu chuẩn.
Nông dân Hoàng Minh nuôi cá tra ở thị trấn Mỹ Thọ (huyện Cao Lãnh, Đồng Tháp) cho biết: Mỗi độ đạm trong TĂTS thường chênh nhau 200 – 500 đồng, do đó doanh nghiệp (DN) chỉ cần gian lận 2 độ đạm/bao 25kg là đã thu lợi 10.000 - 12.500 đồng/bao. Nông dân không đủ điều kiện để kiểm định chất lượng TĂTS nên đương nhiên chịu thiệt hại.
Cũng theo anh Minh, vì mục tiêu lợi nhuận nên một số DN thường viện cớ giá nguyên liệu đầu vào tăng cao để cố tình cắt giảm các thành phần quan trọng trong thức ăn, hoặc thay thế bằng những thành phần kém giá trị dinh dưỡng, khiến vật nuôi chậm lớn, thời gian nuôi kéo dài, hệ số tiêu tốn thức ăn cao, dẫn đến giá thành sản xuất tăng theo, và đương nhiên chất lượng sản phẩm cũng bị ảnh hưởng. Điều này không chỉ gây thiệt hại cho người nuôi mà về lâu dài còn ảnh hưởng tiêu cực đến xuất khẩu.
Kiểm tra không xuể
Câu hỏi đặt ra là, vì sao thức ăn trong nhà máy kiểm tra vẫn “đạt tiêu chuẩn”, nhưng sau khi qua đại lý rồi tới tay nông dân thì lại giảm chất lượng?
Theo thống kê, trên thị trường hiện có khoảng 5.000 sản phẩm thức ăn hỗn hợp, 3.000 sản phẩm thức ăn bổ sung, song các cơ quan chức năng chỉ kiểm tra được khoảng 100 sản phẩm. Và hiện nay, cũng chỉ có duy nhất Trung tâm Kiểm định, khảo nghiệm, kiểm nghiệm được cấp chứng nhận chất lượng cho sản phẩm TĂTS.
Ông Bùi Đức Quý - Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng thủy sản, kiêm Giám đốc Trung tâm Kiểm định, khảo nghiệm, kiểm nghiệm cho biết: “Chỉ riêng con tôm đã có 17 loại thức ăn cho các giai đoạn khác nhau; 2 loại tôm (tôm sú, tôm thẻ chân trắng) đã là 34 loại thức ăn. Hầu hết trong số đó là thức ăn bổ sung, còn thức ăn tổng hợp chỉ có 6 loại. Nhiều danh mục thức ăn không phải là không tốt, mà do DN nghĩ ra để kinh doanh, thu lợi nhuận. Năm 2012, qua thanh tra, kiểm tra cũng phát hiện mấy trăm vụ vi phạm, xử phạt hành chính trên 1 tỷ đồng. Vụ chúng tôi không có điều kiện để kiểm tra thường xuyên mà giao cho các địa phương thực hiện”.
Ông Lê Bá Lịch - Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam nêu thực tế: Ở các nước phát triển, việc lấy mẫu sản phẩm nhập khẩu được thực hiện rất nghiêm, không chỉ có đội ngũ kỹ thuật viên thành thạo mà họ còn có máy móc hỗ trợ hiện đại. “Đó là điều mà ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi của ta chưa làm được. Máy móc trang thiết bị lạc hậu nên việc phân tích mẫu vừa chậm vừa sai số cao, khiến ngành chức năng khó phát hiện kịp thời sai phạm. Trong khi đó, do lợi nhuận cao nên không ít DN, cơ sở sản xuất sẵn sàng nộp phạt để rồi lại tái phạm” - ông Lịch nói.
Tuy nhiên, theo ông Bùi Đức Quý, việc vi phạm xảy ra chủ yếu ở các cơ sở sản xuất, kinh doanh nhỏ lẻ. “Một nguyên nhân khiến việc quản lý chất lượng TĂTS còn nhiều bất cập là do hiện nay chúng ta chưa có quy chuẩn kỹ thuật, chưa có văn bản luật dành riêng cho TĂTS. Nếu có quy chuẩn, sẽ còn nhiều danh mục phải kiểm tra nữa, trong khi chúng tôi không có đủ điều kiện để thực hiện kiểm tra, hậu kiểm toàn bộ. Một mẫu phân tích đã mấy triệu đồng, 10 mẫu là gần trăm triệu, mà mỗi năm Nhà nước chỉ cấp cho công tác này vài trăm triệu đồng thì kiểm tra sao xuể” – ông Quý cho hay.
Ông Búi Đức Quý nhấn mạnh: “Để nâng cao công tác quản lý chất lượng TĂTS, trước hết cần hoàn chỉnh hệ thống văn bản, đẩy mạnh công tác xây dựng quy chuẩn kỹ thuật; tăng cường đầu tư trang thiết bị và nguồn lực cho công tác hậu kiểm, cũng như hệ thống thanh tra cấp tỉnh; rà soát và chấn chỉnh nghiêm hoạt động sản xuất, kinh doanh TĂTS; tuyên truyền người dân khi sử dụng thức ăn nên chọn những nhãn hiệu có uy tín, địa chỉ rõ ràng…”.
Có thể bạn quan tâm
Hiệu Quả Cao Từ Mô Hình Chăn Nuôi Heo Trên Nền Đệm Lót Sinh Học Chăn nuôi heo trên nền đệm lót sinh học là mô hình chăn nuôi ứng dụng công nghệ sinh học của vi sinh vật sống trong đệm lót nền chuồng để xử lý chất thải của vật nuôi, cải thiện môi trường chăn nuôi, có tác dụng làm giảm thiểu ô nhiễm môi trường chuồng nuôi, đồng thời vật nuôi có môi trường tự nhiên để vận động, giúp đàn heo ăn nhanh chóng lớn, tỷ lệ mắc bệnh tiêu hóa và hô hấp giảm. Qua mô hình cũng giúp tiết kiệm một phần chi phí sản xuất.
Ninh Thuận Kỳ Tích Mới Ở “Thủ Phủ” Tôm Giống Điều gì làm cho một tỉnh nằm ở cực Nam Trung Bộ được mệnh danh là xứ sở “thừa nắng” trở thành trung tâm sản xuất tôm giống của cả nước? Câu trả lời đơn giản là tỉnh ta đã khai thác được lợi thế vùng tiểu khí hậu đặc trưng nắng ấm quanh năm để sản xuất tôm giống mà nhiều nơi khác không sánh kịp.
Diện Tích Nuôi Cá Tra Tăng Không Đáng Kể Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, trong năm qua khu vực đồng bằng sông Cửu Long có 102 cơ sở sản xuất cá tra giống, với sản lượng từ 25 - 28 tỉ con cá tra bột. Các địa phương có nhiều cơ sở sản xuất giống cá tra bột như Đồng Tháp, An Giang, Cần Thơ và Tiền Giang.
Lào Cai Năm 2014, Sản Lượng Thủy Sản Đạt 5.700 Tấn Đến hết năm 2014, diện tích mặt nước, ao nuôi thủy sản toàn tỉnh đã đạt 1.875 ha, tăng 59 ha so với năm 2013, thủy sản Lào Cai không chỉ cung cấp cho thị trường trong tỉnh mà còn mở rộng ra một số địa phương lân cận như Lai Châu, Hà Giang, Yên Bái... Cùng với mở rộng diện tích, người nuôi thủy sản đã chú trọng chuyển đổi hình thức nuôi quảng canh sang nuôi bán thâm canh, thâm canh...
Hiệu Quả Từ Mô Hình Nuôi Cua Xanh Thương Phẩm Kết Hợp Với Tôm Hiện nay, cua xanh thương phẩm được coi là đối tượng nuôi mang lại hiệu quả. Những năm gần đây, bà con vùng nuôi trồng thủy sản xã Xuân Hải, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên đã đưa vào nuôi bằng hình thức nuôi đơn hoặc nuôi ghép đối tượng khác, đem lại hiệu quả khá cao.