Bó tay với kháng sinh trong tôm?

Việt Nam cùng với Malaysia, Ấn Độ, Trung Quốc nằm trong danh sách những nước có lô hàng tôm bị Mỹ từ chối nhập khẩu. Lý do: Tôm có dư lượng kháng sinh và thuốc thú y cao.
Nhìn lại một chút năm 2014, theo Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản (Nafiqad), thương vụ Việt Nam tại EU, Nhật và Mỹ liên tục nhận được nhiều thông tin cảnh báo về các lô hàng thủy sản Việt Nam có dư lượng hóa chất, kháng sinh vượt mức cho phép. Mặt hàng thủy sản bị cảnh báo nhiều nhất là tôm và cá tra.
Câu hỏi đặt ra: Vì sao những lô hàng thủy sản xuất khẩu nhiễm hóa chất, kháng sinh vẫn tăng lên mặc dù có rất nhiều cảnh báo?
Có lẽ phải mượn lời của đại diện một công ty thủy sản ở phía Nam để làm câu trả lời: Mỗi năm công ty bỏ ra hơn 1 triệu USD để kiểm soát kháng sinh trên tôm xuất khẩu nhưng cuối cùng... “bó tay chấm com”!
Thực tế, tôm khó nuôi, dễ mắc nhiều bệnh. Thay vì sử dụng kháng sinh với liều lượng cho phép, nhiều hộ nuôi tôm dùng vô tội vạ khiến dư lượng thuốc trong tôm rất cao. Trong khi đó, doanh nghiệp lại không đủ sức tự tạo vùng nguyên liệu tôm, chủ yếu trông chờ vào thương lái- những người coi lợi nhuận là trên hết.
Nhìn rộng ra, kháng sinh không rõ nguồn gốc bán đầy rẫy trên thị trường, đâu cũng có. Thị trường thuốc kháng sinh dùng cho nuôi trồng thủy sản dường như chưa nằm trong vòng kiềm tỏa của cơ quan quản lý, mặc dù Danh mục hóa chất, kháng sinh cấm nhập khẩu, sản xuất, kinh doanh và sử dụng trong thức ăn chăn nuôi gia súc, gia cầm tại Việt Nam đã được ban hành từ lâu.
Phải chăng doanh nghiệp thực sự “lực bất tòng tâm” trước thực trạng nguyên liệu thủy sản xuất khẩu bị nhiễm kháng sinh cao?
Không hẳn vậy. Có chuyên gia cho rằng, giải pháp hiệu quả nhất là các doanh nghiệp liên kết với nhau, hoặc liên kết với các hộ nuôi tôm cùng đầu tư xây dựng vùng nuôi tập trung, kiểm soát chặt nguồn nguyên liệu cho chính mình, không thể “thả” lòng tin vào nông dân, thương lái, để rồi tổn hao tiền bạc, sức lực “đuổi” theo chất lượng nguyên liệu tốt- xấu.
Tiếc thay, lâu nay, sự liên kết đó vẫn chỉ là “mong ước” của chuyên gia mà thôi!
Có thể bạn quan tâm

Theo báo cáo của Phòng Nông nghiệp-PTNT huyện, ở Gio Linh (Quảng Trị) hiện có gần 100 trang trại, gia trại ở vùng gò đồi gồm các xã như Gio An, Gio Hoà, Hải Thái, Linh Hải…Đây là những trang trại cao su, lâm nghiệp kết hợp chăn nuôi có thu nhập trên 200 triệu đồng/năm. Điều quan trọng là đã hình thành nên những vùng sản xuất hàng hoá mang tính tập trung nhằm khai thác hết tiềm năng lợi thế vùng gò đồi.

Vùng gò đồi, miền núi phía Tây của huyện Gio Linh (Quảng Trị) có tổng diện tích tự nhiên 34.336 ha, chiếm 78% diện tích của toàn huyện. Với lợi thế đất đai, phần lớn là đồi núi, có đất đỏ ba dan, Feralit, thuận lợi cho việc phát triển vùng chuyên canh cây công nghiệp dài ngày và những mô hình kinh tế vườn rừng, vườn đồi, trang trại mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Xã đã tiến hành khảo sát, thống kê về diện tích đất đai, điều kiện tự nhiên và những khó khăn, thuận lợi, từ đó xây dựng kế hoạch phát triển KT-XH phù hợp với thực tiễn địa phương, đưa ra các chương trình hành động cụ thể để khai thác các tiềm năng, thế mạnh sẵn có ở vùng gò đồi.

Theo đó, xuất khẩu cả nước ước đạt 6,2 tỉ USD, nhập khẩu ước đạt 6,63 tỉ USD. Trong đó, hai nhóm hàng dệt may và điện thoại, linh kiện điện thoại vẫn là nhóm hàng chiếm kim ngạch xuất khẩu lớn nhất đạt lần lượt 981 triệu USD và 880 triệu USD. Về nhập khẩu, máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng khác tiếp tục là nhóm dẫn đầu kim ngạch nhập khẩu với tổng hơn 1 tỉ USD.

Đó là ý kiến được TS Nguyễn Đức Thành, giám đốc Viện Nghiên cứu chính sách kinh tế, đưa ra tại hội thảo cấu trúc ngành lúa gạo và lợi ích của người sản xuất nhỏ ở VN do Viện Nghiên cứu xã hội, kinh tế và môi trường (iSEE) chủ trì tổ chức hôm 21-10.