Báu Vật Của Nhiều Gia Đình Dân Tộc Thiểu Số Ở Bắc Cạn

Hươu dễ nuôi, không mất tiền đầu tư chăm sóc như những gia súc khác. Mỗi năm hươu cho cắt nhung (sừng non) hai lần và bán với giá cao cho nên được coi là “báu vật” của nhiều gia đình dân tộc thiểu số ở tỉnh Bắc Cạn.

Anh Nông Kỳ Anh ở thôn Nà Cù, xã Cẩm Giàng, huyện Bạch Thông chia sẻ: “Năm 1993 bố tôi lặn lội vào tận Nghệ An mua hai con hươu giá gần trăm triệu về nuôi, sau đó phát triển lên bốn, năm mươi con. Chúng tôi lớn lên, lập gia đình riêng, bố tôi cho mỗi anh em mấy con “làm vốn” phát triển kinh tế”.

Hươu đã và đang là nghề nuôi mang lại thu nhập cao ở Bắc Cạn, hươu đực mỗi năm cho cắt nhung hai lần, mỗi lần bình quân được khoảng 0,5 kg, bán được khoảng mười triệu đồng. Mỗi con, một năm cho thu nhập khoảng 20 triệu đồng, gấp nhiều lần so với những vật nuôi khác.

Vừa qua, chúng tôi đến đúng lúc gia đình anh Anh cắt nhung hươu bán cho khách hàng. Dường như mỗi khi cắt nhung, gia đình anh Anh như có “việc lớn”, phải nhờ năm - sáu thanh niên vào chuồng hươu cắt nhung bán trực tiếp cho khách hàng đến mua.

Sau khi thui, cạo sạch, đôi nhung hươu được thái từng lát mỏng ngâm vào bình với mật ong, mặc dù phải trả mười triệu đồng, nhưng người khách hàng từ thị xã Bắc Cạn đến mua vẫn tỏ ra tâm đắc, ôm khư khư bình nhung hươu sợ tuột tay rơi vỡ. Ông cho biết, phải đặt trước hơn một tháng mà nay mới mua được nhung hươu về cho bố bồi bổ.

Nhà nuôi gần mười con hươu nhưng gia đình anh Anh vẫn nhàn tênh, tranh thủ buổi trưa hoặc chiều muộn ra vườn cắt ôm cỏ voi, lá xoan, lá rừng... về cho hươu ăn. Chuồng nuôi đơn giản, nền lát xi-măng, chia làm nhiều ô, mỗi ô chừng 10m2, bốn góc dựng bốn cột gỗ, hoặc cột xi-măng, chung quanh lấy cây rừng buộc lại là thành chuồng nuôi.

Anh Nông Kỳ Anh chia sẻ: “Mỗi con hươu giống hiện nay có giá khoảng 25 triệu đồng. Hươu ít khi phải tiêm phòng bệnh, tuổi đời khoảng 25 năm. Hươu già không mọc nhung nữa thì thịt bán cho các nhà hàng với giá 500- 600 nghìn đồng/kg, xương hươu để nấu cao. Ba con được một nồi cao, nấu được khoảng hai kg, mỗi kg bán 20 triệu đồng”.

Nhờ nuôi hươu, từ hai bàn tay trắng, anh Anh đã làm được ngôi nhà khang trang, mua sắm đồ dùng sinh hoạt đàng hoàng, nuôi con ăn học - là ước mơ với nhiều gia đình nông thôn Bắc Cạn hiện nay.

Hươu rất ít khi mắc dịch bệnh, nuôi không vất vả, không phải đầu tư mua thức ăn, mỗi con cho cắt nhung từ 15- 20 năm nên bốn anh em anh Anh hiện nay đều nuôi hươu, người ít có bảy - tám con, người nhiều có hơn 20 con…

Bắc Cạn nhiều rừng núi, sẵn thức ăn cho hươu, nhưng ngoài bốn gia đình anh Anh thì trên địa bàn tỉnh chỉ có thêm một số hộ đang nuôi. Việc nhân rộng đàn hươu trên địa bàn hiện còn nhiều khó khăn, vì vốn đầu tư ban đầu khoảng 25 triệu đồng để mua một con hươu giống là vấn đề lớn với hầu hết các gia đình ở nông thôn trong tỉnh và ai có tiền cũng không có hươu giống để mua.