Trang chủ / Tin tức / Mô hình kinh tế

Bấp bênh trồng lúa trên đất nuôi tôm

Bấp bênh trồng lúa trên đất nuôi tôm
Ngày đăng: 10/09/2015

Hệ thống thủy lợi… yếu kém

Để chuẩn bị cho kế hoạch sản xuất vụ lúa trên đất nuôi tôm năm nay, các ngành chức năng tỉnh Bạc Liêu đã thông báo lịch điều tiết nước để các hộ dân biết, nhằm chủ động trong việc rửa mặn cho đất. Theo kế hoạch, các cống vùng mặn như Nọc Nạng, Khúc Tréo, Sư Son, Cây Gừa… sẽ mở tiêu thoát nước ra vào hai chiều. Còn các cống vùng nước ngọt như Láng Tròn, Đông Nàng Rền và các cống phân ranh mặn ngọt ở các huyện Giá Rai, Phước Long và Hồng Dân thì đóng lại để giữ nước.

Năm nay, tỉnh Bạc Liêu có kế hoạch sản xuất lúa trên đất nuôi tôm khoảng 30.500ha, tập trung ở huyện Hồng Dân, Phước Long, một phần của huyện Vĩnh Lợi và Gái Rai. Còn tỉnh Kiên Giang, trồng lúa trên đất nuôi tôm dự kiến gần 65.000ha, tập trung ở vùng U Minh Thượng, huyện Gò Quao và thị xã Hà Tiên. Tỉnh Cà Mau cũng có kế hoạch sản xuất khoảng 42.800ha, tập trung chủ yếu ở vùng Bắc Cà Mau…

Ông Nguyễn Đình Nhanh, xã Nguyễn Phích, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau, cho biết: “Năm rồi do rửa mặn không sạch đất, trong khi đó hạn đến sớm, nên nhiều hộ ở đây làm lúa không trúng. Rút kinh nghiệm, năm nay phải rửa mặn triệt để, bơm xả nước nhiều lần và chuẩn bị giữ nước ngọt để cấy lúa”.

Tìm hướng phát triển bền vững mô hình lúa - tôm.

Nhiều nông dân sản xuất lúa trên đất nuôi tôm lo nhất là yếu tố thời tiết. Nếu vào mùa mưa nhưng có các đợt hạn cục bộ kéo dài hoặc mưa dứt sớm thì không có nước ngọt bổ sung vào đồng ruộng; trong khi độ mặn tăng cao và kết hợp với xâm nhập mặn lấn sâu vào nội đồng thì xem như vụ lúa… trắng tay. Những năm gần đây, nhiều nơi ở vùng ven biển ĐBSCL khi trồng lúa trên đất nuôi tôm không được thuận lợi.

Vì vậy, có địa phương đã giảm mạnh mô hình này. Cụ thể, tỉnh Cà Mau quy hoạch giai đoạn 2001 - 2010 sản xuất một vụ lúa trên đất nuôi tôm lên đến 90.000ha. Tuy nhiên, sang giai đoạn 2011 - 2020, tỉnh này đã điều chỉnh còn 45.000ha (giảm 50% diện tích). Nguyên nhân vì một số vùng như huyện Đầm Dơi, Cái Nước… không còn phù hợp sản xuất lúa trên đất nuôi tôm, bởi hệ thống thủy lợi chưa đảm bảo...

Tìm hướng phát triển bền vững

Ông Trần Thanh Hoàng, Trưởng phòng Kỹ thuật Sở NN - PTNT tỉnh Cà Mau cho rằng, mô hình sản xuất một vụ lúa trên đất nuôi tôm được các nhà khoa học đánh giá sẽ mang tính bền vững vì lúa và tôm bổ sung qua lại cho nhau.

Cụ thể, trong quá trình cải tạo đất từ mặn sang ngọt để trồng lúa, nhiều mầm bệnh gây hại cho tôm sẽ không phát triển được; các chất thải của tôm sẽ được bộ rễ cây lúa hấp thụ. Ngược lại, sau khi thu hoạch lúa, thân và rễ lúa phân hủy làm thức ăn cho tôm. Dù hiệu quả được thể hiện ở nhiều mặt, nhưng mô hình lúa - tôm cũng tồn tại các yếu tố chưa bền vững như lệ thuộc vào thời tiết, biến đổi khí hậu, hệ thống thủy lợi chưa đáp ứng được nhu cầu…

Ngoài ra, khi sản xuất một vụ lúa trên đất nuôi tôm cũng thường xảy ra hiện tượng lúa bị “ngộ độc mặn”. Xung quanh vấn đề này, ông Trần Quang Củi, Phó giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Kiên Giang, khuyến cáo: “Cần tận dụng nguồn nước mưa, nước ngọt dưới kênh rạch để rửa mặn triệt để trước khi gieo cấy. Tùy địa hình mà sử dụng cơ cấu giống hợp lý.

Đối với những vùng trũng, không canh tác được giống lúa ngắn ngày, thì sử dụng các loại giống lúa trung mùa hoặc đặc sản địa phương phù hợp với vùng sinh thái từng nơi”.

Nhằm tìm ra giải pháp phát triển bền vững, Liên hiệp Các hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Cà Mau đã tiến hành giám định và đưa ra khẳng định: Mô hình sản xuất lúa trên đất nuôi tôm là mô hình cơ bản ổn định, đạt hiệu quả kinh tế - xã hội…

Và kiến nghị các ngành chức năng cần phân tích, làm rõ cơ sở khoa học của việc sản xuất lúa trên đất nuôi tôm ở từng vùng cụ thể, từ đó có sự điều chỉnh quy hoạch phù hợp, nhất là quy hoạch hệ thống thủy lợi. Cần xây dựng quy trình chuẩn về sản xuất luân canh lúa - tôm, gắn với tăng cường tập huấn kỹ thuật cho nông dân; đẩy mạnh nghiên cứu giống lúa chịu mặn, phèn…


Có thể bạn quan tâm

Thí Điểm Sản Xuất Cá Ngừ Theo Chuỗi Giá Trị Cần Đầu Tư Đồng Bộ Thí Điểm Sản Xuất Cá Ngừ Theo Chuỗi Giá Trị Cần Đầu Tư Đồng Bộ

Đề án Thí điểm tổ chức khai thác, thu mua, chế biến, tiêu thụ cá ngừ theo chuỗi tại 3 tỉnh Bình Định, Phú Yên và Khánh Hòa nhằm khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững nguồn lợi cá ngừ đại dương, hài hòa lợi ích cho các bên tham gia trong chuỗi từ khai thác, thu mua, chế biến, tiêu thụ với tinh thần chung là sẽ tập trung nguồn lực để thúc đẩy phát triển ngành cá ngừ, tạo ra liên kết chặt chẽ theo chuỗi giữa các khâu, đảm bảo giá trị kinh tế.

05/12/2014
Sôi Sùng Sục Cây Hồ Tiêu Sôi Sùng Sục Cây Hồ Tiêu

Mức giá hồ tiêu đầu năm 2014 tưởng được coi là kỷ lục với 145 ngàn/kg, nhưng đến tháng 7 còn lên tới 190 ngàn/kg. Giá tiêu càng hấp dẫn, nhiều nhà vườn càng chạy đua trồng tiêu.

18/07/2014
Lối Đi Nào Cho Ngành Cá Tra? Lối Đi Nào Cho Ngành Cá Tra?

Nếu lấy mốc thời gian năm 1996 (thời điểm Công ty Agifish xuất khẩu container cá basa đầu tiên vào thị trường Mỹ) để đề cập đến quá trình phát triển của một sản phẩm quốc gia thì đến nay, nghề nuôi và chế biến cá tra xuất khẩu ở ĐBSCL đã “ngót nghét” gần 20 năm. Trong quãng thời gian ấy, có hàng chục ngàn người làm giàu một cách nhanh chóng, nhà máy chế biến thủy sản ra đời như “nấm mọc sau mưa”.

05/12/2014
Tái Cơ Cấu Ngành Thủy Sản Tiến Lên Hiện Đại Hóa Tái Cơ Cấu Ngành Thủy Sản Tiến Lên Hiện Đại Hóa

Từ chỗ toàn ngành chỉ XK được 11 triệu USD, không đủ cho việc nhập vật tư thiết bị cho SX trong nước, đến nay đã XK khoảng 6,5 tỷ USD; từ chỗ cả ngành nuôi trồng và khai thác thủy sản chỉ cung cấp được 600.000 tấn thủy hải sản cho nhu cầu tiêu dùng nội địa, đến nay đã SX trên 3 triệu tấn.

18/07/2014
Thừa Thiên Huế Nuôi Trồng Thủy Sản Xen Ghép Lãi Cao Thừa Thiên Huế Nuôi Trồng Thủy Sản Xen Ghép Lãi Cao

Giám đốc Trung tâm Khuyến nông lâm ngư (KNLN) Thừa Thiên Huế Bùi Thị Hải Yến cho biết, gần đây đơn vị thực hiện nhiều mô hình nuôi trồng thủy sản xen ghép mang lại hiệu quả khả quan. Mô hình nuôi tôm sú-rong câu trong ao nước lợ thực hiện thí điểm trong năm 2014 mang lại kết quả như mong đợi. Ưu điểm của mô hình là giãn khoảng cách vụ nuôi, tác động tương hỗ giữa thực vật (rong biển) và động vật (tôm) đến môi trường, hạn chế tối đa dịch bệnh và mang lại lợi nhuận cao.

05/12/2014